tia torrida Acculi huj u s , Se mundi æfti va fugien-j
tibus. Opaca igitur adclinatio Chrifti Se E ccle-
iiæ , quibus D e i Patris æterna illa requies adfpi-
rat. In h ace rg o requiefcamus umbra, peccato*
rum noftrorum æftibus fatigati. Si quos aduffit
libido, hos Domini crux refrigeret, in qua fe reclinavi!}
utnoftra deli&a fufciperet. Si quos cuL.
pa la fla vit, hos Jefus gremio fufcipiat Tuo , Se
molli foveat amplexu. Unde audeo dicere quod
caro Chrifti adclinatio fit Ecclefiæ.
2,0. Trabes domorurrtnofirarum cedri. Cedri ip e-.
e ie , majorum qui jufti fu e ru n t, gloria declara-
tur* juftus enim ut palma florebit,& licut cedrus
quæ in Libano e f t , multiplicabitur. Sicut enim
cedrus non putrefcit : ita nec majorum gloria ul-
là vetuftate corrumpitur.
ti. Lacunaria nofira cuprefii. Genus hoc arboris
numquam amittitviriditatem fuam-.hyemejuxta,
vere,atque æftate comam pafcir,necdiverio co lore
mutatur. Solamhanc arborem ventus fuo
numquam honore deipoliat : fola numquam v e - 1
teri exuitur amichi, aut novo flore veftitur. Sic
apoftolica quoque gratia nefeit defe&um:fed vetuftate
fui floret. Anima ergo corrumpi nefeit,
quæ florentibusmeritisvigens ,femper juftitiæ
ceterarumque virtutum culmina patienti ma?
gnanimitatefuftentat.Et ideo non defluit,neque
deficitjquia nihil in ea rimofum eft ac remiflum,
nihil mobile, nihil lubricum,nihil quod vitio fer-
monisex eapoflìt efFundi. Ideoque confirmari fé
p etit in verbis fuis Propheta ; ne moveantur pe-1
des ejus, ne efFundantur greflus ejus. Quæ fi quis
r ed o vigeat corde,non patitur, fed radicatus at-
que fundatus adverfus omnes paflìonum fludus
immobilis perfeverat. ' «
l i . Confirmatus igitur in verbis ait : Viam iniquitatis
amove à me : eslege tuamiferere mei. Non
aixit : Amove me à viainiquitatis j Ced^iam ini-
quitatis amove a me-, quali in nobis fir ,& nobis_in-
elfe videa tur. Quamdiuenim exercemus aliquid
improbum, via iniquitàtis interiusmanet, Se non
recedit à nobisjideoque ftudiofe agamus, ut eam
à nobis feparemus.Sèd quia hereditarium iniqui-
tatis glutinum mentibus inhæfit humanis, opus
eft liberantis auxilio. Precare & tu,& dicito : Iiv
fe lix e g o homo, quis amovebit à me iniquitatis
viam? Gratia D e i per Jefum.Chriftum dominum
noftrum. Etpulcre viam dixit iniquitatis, non
iniquitàtem; eo quod non quali naturalisiniqui-
tas lit in nobis,fed majorum poft peccata curren-
tium lit ad tri ta veftigiis.
2.3. Meri toque quia vulnus grande, ac vetus
eft,& diu ferpens, perfedioris medicina; remedia
depofeit, obfecrans ut Domini légitima mifera -
tione curetur. Cito enim refricatur vulnus, quod
iànatum medicinæ lege non fuerit; immo etiam
feriorem curatio fentit profedum. Ideoque fi vis-
rus in interiora proferpit, medicamenta forisap_
polita non fentit. Exigit ergo medicinæ ratio, ut
aut fedione,aut aduftione curetur. N ili enim pu-
trefad a recidantur, aut humor inutilis decoqua-
tu r ,fru ftramedicinæ manus adhibentnr ad vulnera.
Ideoque bonus medicus hujufmodi ægrum
a. I ta vet. edit. & cuntti miT. Rom. autem edit, è margine
unius cod. V ac. majeris aufteritatis eft. N o n male , fi fpettetur
fenfus. Verum cùm omni a lio fuffragio defiituatur , diccndum
eA id hoc loco fìgnificari quofdam eue qui dum crimcn condolegitime
dicit elle curandum ; ut poflìt medicina
proficere. L ege ergo miferetur, qui cum juftitia
lapientiaque miferetur } ut ea dimittat qua; feie
jure polle dimitti j ne cùm alterius miferetur,
fe ipfum Iegi faciat obnoxium. A g a g poftquam
miferatione donatus eft, fecit peccare Saul. Pecc
a v i enim in ipfa mifericordia, Se ideo p eccavit
poft mifericordiam.
i \ . Conlideremus etiam ,ne Se iplìim deteriorerà
faciamus,cujus miferemur injufte. Plerum-
que enim non coercere delinquentes » majoris 4
audoritatis eft, quam fi ulcifcaris. Traduntur
enim in pafliones ignominix,quicumque aliquid
inhoneftum commiferunt,nullumque culpa; pre-
tium ferunt.Deniqueeos qui cognitorem Deum
fuorum feelerum non putabant, Se quali fineju-
d ic e& fine lege vivebant, Tradiditillos, inquit, Rm¡ l
Deus in reprobar» fenfum ; quia elegerunt viam iniqui
tatis: viam autem veritatis eligere noluerunt.
2,5. Sed Propheta qui lincerò converti voluit
afFedu,F/¿w»,inquit, veritatis elogi; judicia tua non y, 5a<
fum oblitus. N o n poteft h oc d ice re, qui errat in
dogmate.Non poteft arrianus dicere,non poteft
ikbellianus, non manicha;us : non poteft dicere
avarus, qui ixcularia Se materialia concupifcit :
non poteft dicere qui negotiatur ; non eft enim
via veritatis habendi ftudium , cupiditas poflì-
dendi. Quomodo via veritatis, cùm ille dives in
Acculo nequeat fecum fuas transferre divitias, Se
incipiat mendico ilIoLazaro egentior effe poft
l mortem ? N o n eft via veritatis honor Acculi, fol-
licitudo mundi. Deniquequi viam veritatis elegir,
paulo poft dicit : Averte oculos meos, nevideant inf.j.y¡ I
vanitatem.VcLnitAS temporalium eft,ventas xter-
norum.Si volumus igitur ambulare viam veritatis
, peregrinemur fe culo magis quam D e o , Se
ambulemus per fidem. Qui enim per fidem ara-
bulat,Deo prafenseihqui ambular perfpeciem,
adeft Acculo , peregrina tur à Domino : fed hic
citqxonfunditur.
, ib . Unde refugus ab hujulmodi viro dicit D a vid
: Adhafiteflimoniis tuis, Domine-,ne confundas f. p. ■
me. Adh x ret teftimoniis Domini qui ejus mandata
non refpuit,judicianon oblivifcitur,nec vo-
Iuptatibus indulget fuis. Qu i adhxret Domini
teftimoniis,renuntiat mundo, pofteriora oblivi!*-
citur, ad priora contendit -, ut perveniat ad bra-
v ium , quod eft infigne vi&oria:. Non ergo con-
funditur , quem mundi hujus illecebrofa non
ceperint : non confunditur, etiamfi erubefeen-
da commiferit, qui veniam deliétorum pofeit à
Chrifto.Ideoque refpondetur ei: Dimijfafunt tibi Lu(. 7. i
peccata tua . . .vade in pace. Sed ita non confun- & f0, |
d itu r , fi fuerit in eo operata peccatorum remif-
fiojut non folùm peccata,fed etiam peccandi af-
feftum auferat.Juftitia remittat iniquitates ,fo r-
titudo timorem,temperantia impuritateSjUt non
lòlum temporalis, fed etiam perpetua fiat remili
fio peccatorum. Intret in animam tuam C h r ill
tus , inhabitet in tuis mentibus Jefus ; ut in tabernáculo
virtutis peccato locus efle non poflìt.
27. Viam , inquit, mandatorum tuorum cucurri, f. ji-
cum dilatares cormeumjNeque enim poterat viam
1 nant , ut aucloricatcm oftentcnt fu am ( non enim inferior uni ju -
I dicum, fed principis eA veniam concedere ) reis plus noceanc im-
punitacis indulgencia , quam fi in eos fevcrc animadvcrtcrenc.
currere, fi cor ejus coartaretur anguftiis. D e n i- .
que currentibus viam Domini ait Apoftolus:D/-
latamint & v e s ,& nolitejugum ducere cum infideli-
bus. Et de fe ait : Os nofirum patetad vos,6 Corinthii,
cor nofirum dilatatum eft. Id e o& de Salomone di-
citur : Latitudo cordis ejus ,ficut arena maris. Et
vide diftantiam-.via fitanguftior,cor latius,ut P atris
, & F ilii, & Spiritus fandi fuftineat manfio-
jiem ; ne veniat Verbum D e i,& pulfet, & videns
cordis ejus anguftias, dedignetur habitare. D e -
niquefapientiainexitu canitur., in plateis autem B
cum fiducia agit. Platea; lata; funt. N o n igitur in
viis , fed in cordis latitudine iàpientia decanta-
tur.In hoc igitur campo interioris hominis, non
in anguftiis mentis currendum nobis eft,ut com-
prehendamus., Scriptum eft enim : siccurrite, ut
omnes comprehendatis. Denique comprehendit,qui
ita cucurrit,ut diccret-.curfitm confummavi-^cucur-
rit enim ut bonus equus.
z8. Siquidem habet equos fuos Chriftus, de
quibus dicit Propheta : Jmmifiili in mari equos C
tuos,turbantes aquas multas-, eo quod gentium po-
pulos, qui moventur ut a qua; multa:, & excitan-
tur ut fludus aquarum multarum, evangelizando
commoverint apoftoli 5 ut adlìirgentes à ter-
renis idolorum cxremoniis in Chriftum crede-
rent. Et fupra ait : Adfcendi in equos tuos : equitatus
tuus fanitas. O bonorum equorum duodecaju-
gum mirabile, quibus frana pacis,habena: funt
caritatis 1 Conftricti funt inter fe concordix vin-
culis, & jugo fidei fu b jéd i, quatuor rotis E v an -I
gelii myfterium totius orbis finibus invehentes,
bonum aurigam portantes De i Ve rbum , cujus
flagello fugara funt illecebra fieculares, exter-
minatus mundi iftius princeps, juftorum curfus -
impletus eft. Ó rationabilium equorum grande
certamen : ò mirandum myfterium < Rota intra
rotam currebat, & non impediebatur. Novum
Teftamentum in veteriTeftamento era t,in tra
illud currehat, per quod annuntiabatur. In quatuor
partes ibant rota;, & nonrevertebantur re- I
trorlum; quia fpiritus v ira erat in iis , qui currè-
bant in quatuor partes totius mundi fine offen-
fione currebant, quia bona vita equorum qua-
drabat. Currebant igitur equi} quia non dormie-
b a t , qui adfeenderat equos.
19. Animarum igitur noftrarum au rigajelus,
qui nos quoque vult adfeendere equos nolfcros,
hoc eft , noftra corpora 5 fed vigilare fern p e r ,
ne dicatur nobis : Dormitaverunt qui adfienderunt
equos. Tranfeundum eft hoc mare impigre. V ix ,
tranfitur á vigilantibus : fi quis autem dormierit, ■
tranfire non poterit; fed demergitur, ut ASgyp-
. tius,cujus & anima Se corpus interiit-.Equum enim
dr adfeenforem projecit in mare, qui nonlèqueban-
tur le gem, fed perlequebantur.
* . Cùm tradantur h ic multa , qua: ad veterem fpe&ent mili-
tiam , ca nos btcviccr & rcéla ferie in gratiam IciAorum explica-
bimus. A fignis ; proprie liaic funt folidse imagines, quales erant
aquila:, lu p i, draconis : fed hoc loco etiam pro v exillis , id e f i , ■
veiis ex liaAa fufpenfis ponuntur. Singulis autem legionibus ac
manipulis fua figna erant, à quibus qui difeeffiffee longius quam '
linde tuba audiri pofiet, capite luebat. Itinerarium , idem c A , ac
teflcra ad iter edicendum data. Cum armis ambulai ; leve hoc iis
qui arma membrorum ducebant loco : fed pra:tcrea fcrcbanc in
fafee frumentum ac cibos faepe in quindecim d ie s , v a llo s , farci- 1
nas & alia. Manfionie vox temporibus affetta: latinitatis pro
ip fis cafiris ufurpata eA. Stativas trdinat, fubintellige fedes aut
S E R M O Q J J I N T U S.
.H He.
i. ^ Equitur quinta littera He, qua; latine fi-
gnificat, efi: vel,ut alibi invenimus, vivo.
Convenir libi utraque interpretatio } qui enim
eft, v iv i t } Se qui vivit, eft. Deniquexgentiles non
funt} & ideo non vivunt, fed mortui funt : Iefus Hei. ij. 8.
autem h e r ió ' hodie, ipfe efi & infecula.Et qui eft,
vivit : Vivo enim ego,dicitdominus Deus.Quomodo ezcch. 33.
enim poteft non effe,qui vivit?Vivit autem Jefus, u-
qui etiam mortuos vivificat, Se vocat ea qua; non
firnt,tamquam ea qua; funt. Nih il mirum fi D o mino
cedit natura, ut vivificentur Se mortui, Se
incipiant e l le . qui non erant. Et ideo quia via
etiam vita eft fecundùm illum qui ait : Ego fum nhan. 14.
v ia ,v e n ta s i vita,v\&rc\ qua;ramus,ut vitam ha- 6-
bere mereamur. Audiamus ergo illum qui vivit
in Chrifto. Vivit autem qui ait : Sed nos qui v iv i-, p/-*/. „ j.
mus, benedicimus te, Domine-,in Chrifto enim Jeiu is-
etiam quicumque mortuus fuerit, vivit.
1. Audiamus, inquam, quid dixit ut viveret :
Legem mihi confi tue, Domine, viam jufiificationum f.
tuarum: dr quaram illamfemper. Miles qui ingre-
ditur ite r , viandi ordinem non ipfe dilponit libi,
nec prò fuo arbitrio viam carpit, nec voluptua-
ria captar compendia, ne recedat * à fignis : fed *
itinerarium ab imperatore accipit.Sc cuftodit iL
lud : praferipto incedit ordine ; cum armis fuis
1 ambular, redaque via conficit iter -, ut inveniat
commeatuum parata fubfidia. Si alio ambulave-
rit itinere,annonam non accipit, manfionem pa-
ratam non invenit5 quia imperator iis jubet h z c
praparari omnia qui fequuntur,neC dextera,nec
finiltra à praferipto itinere declinant. Merito-
que non deficit,qui imperatorcmfequitur fuum;
moderate enim ambulat, quia imperator non
quod libi utile, fed quod omnibus poflìbile confiderai
: ideo Sellativas ordinai} triduo ambulat
exercitus,quarto requiefeit die.EIiguntur civita-
tes,in quibus triduum, quatriduum,& plures in-
terponantur dies, fi aquis abundant, commerciis
frequentantur : Se ita fine labore conficitur iter,
donecad eam urbem perveniatur, qua; qua fi re-
galis eligitur,in qua feflìs exercitibus requies mi-
nift retur.
3. Hanc legem viandi eflè prafcriptam',ChrÌf.
to ducente, Ìàn&is commeantibus, recognofcas
velini.Profecli funt enim Se patres noftri de terra
^Egypti per longa ipatia terrarum, quorum
' ftativx omnes,maniionefque deferipra funt; do-
nec C ad e s , id eft,ad lanftam terram pervenire-
tur.Iftie funt ftativx filiorum Ifrael,quas deferip-
fit Moyfes ex pracèpto Domini. Advertimus ergo
quis has ordinaverit nianfiones,quomodo ambulare
oporteret filios Ilrael. Pra iba t enim illos
manfioncs, ita fcilicct à Aando dittas. Ncgac autem JuAus t i p -
fius fic dici ca caAra, in quibus miles paucis tantum diebiis corri-
moretui. Sed ille hunc locum non legerat, quandoquidem inter-
calari§-iAius quietis poA tertium quemque itincris diem nufquam
meminit. Quod vero fubdit Ambrofius de urbe,*» quafeftisexerci-
tibus requiesminiftretur ; eum locum ab eo defìgnari crcdimus, qui
cafiris hybernis deligcbatur* Denique Imperator non femper idem
efi atquc r e x , five princepsorbis Romani : fed is etiam d ic itu f,
vel qui bcllum fuo duttu & aufpiciis adminifiràndum fnfeipie ,
vel qui occifis in acie legitimo hofiium numero hunc honoris t i-
tulum eonfequutus cA. Sed qui plura de hac tota rédefiderat, adeat
eumdcmLipfiumlib. f . De Militi* Romana , D ia l. i . p. n . &. n .
S f f iij