
î i i
àfii m
210 III. D I S S E R T A T I O N SUR LA
jours, aprcs quoi le Prêtre qui les a mi(cs les ôteavec beaucoup de ceremonie,
Ôc en recitanc quelques pricres. Le couroniiemenc a été remarque entre les cérémonies
des Grecs.
Je vais abreger le détail de ce qui refte à remarquer de leurs ufages Religieux»
Chaque Monaftere a deux Egiifes, l'une pour les hommes ^ l'autre pour les
femmes. Leurs inftrumens de Mufique confiitenc en de petits tambours qu'ils
fe pendent au cou & qu'ils battent avec les deux mains. Leurs plus graves Ecclefiaftiques
(ont ornés de ces inftrumens. Ils ont auftî des bourdons, dont
ils frapenc contre terre avec un mouvement cadancé du corps. Ils commencent
leur mudque en frapant du pied & jouant doucement de ces inftrumens,
qu'ils quittent enfuite, pour battre des mains, (âuter, danfêr & crier à
tue-têce. Ce bruit eft pour eux un ade religieux, dont ils fondent le mérite
fur un endroit des Pfêaumes de David, qui invite toutes les Nations à
battre des mains & à fiire des cris d'allegrefTe.
Enfin les Abyftins ont une commémoration des morts &c des prieres pour
les défunts. Cela paroîtra hors de toute controvcrlè , s'il eft vrai que le recueil
de Canons dont ils Ce fervent, (a) ordonne „d'offrir le facrifice & dé
„ prier pour les morts le troifième & feptième jour , à la fin du mois
,, & à la fin de l'année". Ils ont auffi l'invocation des Saints, desLegendes,
des Reliques, beaucoup de miracles &c. )
De la CREANCE des COUTUMES
ARMENIENS.
des
J Les viftoires que Scha-Âbas Roi de Perfe a remportées ces dernieres anj
, nées fur les Armeniens, lorfqu'il entra dans l'Armenie, ont prcCjue ruiné
„ cette Eglitè, qui retient encore néanmoins le nom de quelques Arclievé-
„ chés, Evechés & Monalleres, mais qui font la plupart en un grand
„ defordre. Je me fuis informé aflcz exadlement de l'état préiènt de l'E-
„ glife d'Arménie, ayant eu plulieurs conferences iîir ce fujet avec un Evé-
„ que Armenien, lequel prenoit la qualité d'Evêque d'Ufcovanch, & qm
„ étoit à Amfterdam en l'année l ù i i , . pour faire imprimer une Bible en
„ Armenien, felon la çommiflion qu'il en avoit de fon Patriarche ; car com-
„ me les Bibles Arméniennes manufcrites étoient d'un prix excef/îf, & que
„ cela empcchoit que les particuliers ne lulTent l'Ecriture, le Patriarche prit la re-
„ folution de la faire imprimer. J'ai donc eu de cet Evêque nommé Ufcan,
„ le Memoire des Egiifes Arméniennes, que je produits (i) ici. Depuis ce
, , tems-
(a) Dijfert. de l'Abbé le Grand à la fuite de la ReUt. du P. Lebo. Voy. îbid. quelques citations,
(é) J'avois d'abord refolu de le retrancher, mais après avoir fait reflexion, qu'il n'ell jamais permis
de mutiler l'ouvrage d'autrui, je le renvoye au bas de la page en Latin feulement, parce qu'il n'y auia
que les favans qui le liront.
N O T I C E DES E G L I S E S
gai clepetident du Patriarche d'Avmmk refiàtit i Egmialhi», laquelle a été JiSée
par VfcanEmque de Vfca-vanch, Procureur General du Patriarche.
•j^Gmiathin, fedes Patriarchi Armenôrum. Epifcopatus immediate fubjedus Patriarchs.
l ^ j Algufgvanch , vel Akufvanch, Epifcopatus parvus.
Aring, Epifcopatus parvus propè Erevan, Archiepifcopatum: ibi etiam eft Conventus, unde vocatur
etiam Aringshufvanch.
B i t ï i
R E L I G I O N D E S G R E C S , an
rt tems-Ià je l'ai entiretenu à loifir à Paris, & l'ayant confulté fut rtlufieuts
j, points qui regardoient la Theologie des Arméniens, je l'ai trouvé afl'ez peu
Bitlis apud Ttjrcas, vel Ealcfch apud Armcnos, in Ptovincia Vaiafpuracan Epifcopatus; ibi fuut
tres Conventus JVlonacllorum S. Eafilii.
EIcvard, Epifcopatus antei , fed i j o . annis e s t i n d u s : EccMi; tamen inferviant Sacerdotes fecu.
lares. Eft in Provinda Araratlr.
Gcfatgel, Epifcopatus magnus in Provinda Anrath piope Aring, aoi eft prope Emüathin
Gofcavanch, Epifcopatus prope Egmiathin Ptovincia; Ararath.
Hoi, feu C o y , Epifcopatus prope Salmaft & Lacum magnum.
Johanavanch, id e f t , S. Joannes, Epifcopatus niagnus in Provineia Aiarath: diftat quatuor leUcü
ab Egmiathm. ^ ^ •
Karenus, Epifcopatus & Monafterium; diftat 6. leuds ab Egtniathin.
E c d r f T " ' P^P' Egnüathin. Kiekart, l d eft, lancea Chrifti, quaè erat m hac
M neni, Epifcopatus novus a 90. annis: diftat 4. leucis ab Egmiathin veisüs Septentrionem
Macaravandi, Epifcopatus ddetus Provincie Altftm: diftat'at. Erevan 15. leucb versus Se'ptentriohem.
r-
Salmiifavanch Emfcopatus prope Mueni: diftat leuds ab Egmiathin. In hac Ecclefia olim erat
perpetua pfalmodia. Salmas Armeniacè eft Pfalmus, unde diftum eft Salmafavanch.
TieOTvancli, vd Tieketavanch, Epifcopatus: leucis diftat ab Egmiathin.
Tiplis, feu 'Teflis, Epifcopatus. Dominatur ibi Princeps Georgianorlun, in quem tamen Petft &
Turca: habent aliquod dommiuin. r , n ot
Varthehiiri Epifcopatus de letus Provinda: Cafvan füb Turcis prope Van civitatem.
Virap, Epifcopatus; fed vocatur Archiepifcopatus, quia habet fub fe tiïs Conventus, nempe 1.
Vanftan. ï . Urzavanch. Mufahbiuruvanch, Diftat ab Egmiathin II. leuds verfts Meridiein Oi
neuralem, non longè ä monte Ararath.
Oufcohvanch, Epifcopatus cujus Epifcopus bominus Uskan anno i S y o . qui hxc mihi diclavit.
tlo^XriaStdl^ist.
Surb-Aftuafaftn, id eft, SatiSa Dei Genitrix in Ptovincia Anrath, alio nomine vocatur N i e b r a,
quod eft notnen v i l k , m qua erat Monafterium, & Surb-Aftuafafin nomen eft E c d e f i l .
,Surb-Aituafmcali Monafterium etlam deletum, a. leucis diftans ä Nigf^ra.
Pra:tereä tres funt Conventus Monialium S. Bafilii in. Armenia.
Armenaperkhich dicitur Archiepilcopatus, quia liabet fub femulta Monafteiiai fed verä eft tantum
Epifcopatus fub Egmiatkn. Monafteria ilia funt Hogevanch, Mafäos, Vardapiet, & alia deftrufta
-J r"" T t T ' ^axuvan, 4 quo diftat i ; . leucis verftsOri'entem
Merldionalem. Nullos habet fub fe Epifcopatus, quia funt deftrufli, fed nntum hos J. Conventus
S. BaGUi, I. Hamaftavanch, Ecclefia eft Surb-Mefnjp. a. Beftuvanch, Ecdefia eft Surb-Ufcan
5. Eft Pharracuvanch : Ecclelia eft Surb-Stephanus & Surb-Jacob. 4. Tfenuvanch, Ecclelia eft SuaL
Stephanus. j . Eft Surb-Joannes.
A a t a m a r , feu Altamar, Archiepifcopatus in infula Lacus magni Varafpuracani. Habetur Archiepift
copus Schifmaticus 4 Patrlarcha Egmiathm & EccleCi Armenä, V a ab annis 500. & amplib S fe
Patriarcham contra decretum Ecclef.a: Armeni. Habet fub fe 8. vcl 9. Ëpifcopatus, fer/omnes circ,
l a c um Vanfpuracan & Van , nempe Safan Gafgi, Bafti & alios, nec non aliquos Conventus. Ec.
cleiue veto paubtim collapfa: ruinis non reaidihcantur fub Turcis.
Eafti Epifcopatus, Gafgi Epifcopatus, Safan Epifcopatus. N. N. N.
Amenaphreic, vel Amcniaperkhik Arcliiepifcopatus, id eft, omnium'redemptor, eft Monafterium
in quo Archiepifcopatus ledes m Provmcia Ararath, juxta dvitatem Garni: 10. leucis diftat ab Eu
iniathm vcrPus Orientera. Gubernst civitatem Erevan, qua; eft circiter quatuor mille domorum ä a u l
diftat Ï. leucis. Dicitra Archiepifcopatus, quia habet fub fe multos Conventus, Choeevanch Maf
flos, Vardapiet & alios dcletos: fed verc eft tantum Epifcopatus fub Egmiathin.
Eardulimtos, Archiepifcopatus, id eft, S. Bartholoraius in Ptovincia Hacbac: habebat olim Enift
copatus fub fe, qui nunc funt d e f t r u f l i : nunc autem eft SufTraganeus Archiepifcopatus maximi Van
Betchnu, v d B g n u , Archiyifconatus in Provincia Salcunm-Stuer, antea magna dvitas, nunc deftrufla
a Pcrfis, oflo leucis diftans ab Erevan verlüs Septrentrionem: habet fub fe Epifcopatus fequen*
1 . Hair-|ohan, vel Hairuvanch, Epifcopatus in Provincia Gdarchuni.
2. Kietcharvafvanch, Epifcopatus in villa Provinda: Salcunus-Stuer.
Schalvachuvanch Epifcopatus: deleta dvitas & Epifcopatus: nullus Monachus fupereft in Con-
Sevan, Epifcopatus in Provincia Salcunus-Stuer.
Karienufvanch Monafterium S. Bafilii fub Archiepifcopatu Befenu.
C i f a r e a , Archiepifcopatus Provincia: Cappadocli; habet tantirm duos Sufiaganeos.
I. SuA-Aftrnfafin, Sta. Dei Genitrix, Epifcopatus j. leucis diftans ä Cifaïea vertus Meridiein.
Ï . Hifia Ep^liopatus 6 leucis verPus Septentrionem diftat i C Ä e a : ibi etiam eft Monafterium
Urdinis S. Balilii, quod dlcitur Surb-Sargis, S. Sergius.
Surb-Carapet, Ardiiepiftopatus vel Karapiet, id°eft, prïcurfor S. Joamies, in Provincia Taron,
vulgo Mufe prope Bulls, Habet fub fe,
G g g J Mat-
!