e s
ÓÖ8 T w i N T I O M A N N I G E B o oMf c N s
II. by den Steel als geragd o f gebocheld, maakeö,
iXlfk* onc^er den naam van Pyra Polenta, de vierde
H oofd- en laatfte Verfcheidenheid by onzen Ridder
*TÜ*- uit*
De hoedanigheid der Peeren baart in der-
zelver eigenfchappen een ongemeen verfchil*
De Sappigften en geurigften , volkomen ryp
zynde , ftrekken zo zeer tot bevordering van
de Vertcenng , door de zagtelyk laxeerende
kragt van haar Sap, als de harde, wrange, oh-
rype Peeren tot bezwaaring van de Maag, het
verwekken van Kolyk en dergelyke Ongemakken.
Veelen , die raauw oneetbaar zyn, wor*
den door kooken, flooven, braaden, lekker en
gezonde Spyze (*). Dergelyke verandering brengt
het leggen in fommige Peeren te wege* Veel
Voedzel, nogthans , moet men niet verwagten
van deeze Vrugten , die voor zwakke Maagen
en koude Slymige Geitellen ook dikwils fcha-
delyk zyn* De wrangachtige gedroogd kunnen
tot ftopping dienen van den Buikloop. In Engeland
wordt ’er een foort van Wyn van gemaakt,
dien men Ferry noemt of Peeredtank,
meest met den Appeldrank overeenkomende.
II. (2 ) Ooftboum met gekartelde Bladen , de
Appel- Bloemtrosjes ongejieeld.
boom. £)jt
(*) Cruda gravant stomachixm, relerant Pyra cofta grava-
tum. Schol. Salem*
fa) Pyrus Foliis ferratis, Umbellis fesfïlibus. 9yst. Nat. XIL.
Py-
Dit onderfcheid is in de Bloefem der AppeJ-
boomen blykbaar, wier Vrugten ook aanmerke-
lyk van de Peeren verfchillen, door de kortheid
van het Steeltje en de indrukking of holte,
daar hetzelve in den Appel gaat. De La-
tynfche naam is Malus , van ’t Grieklch af»
komftig, de Franfche Pommier, van ’tLatynfch
woord P-omum , dat een Appel betekent. De
Engelfchen noemen hem Apple -Tree, de Hoog-
duitfchers Apfelbaum , dat is Appelboom, gelyk
zy de Appelen Apffles heeten.
By de Romeinen was Pomum een algemeene
naam , om Ooft of Fruit te betekenen; gelyk
nog tegenwoordig die naam op andere Appelen
niet alleen , maar ook op Vrugten van eene
Appelachtige figuur, hoewel van geheel andere
eigenfchappen, gelyk de Appeltjes der Liefde,
by voorbeeld, toegepast wordt, ’t Woord
Pomus hadt derhalve , myns bedunkens, hier
beter gepast tot een Geflagtnaam. Pomarïum
betekende een Boomgaard o f ook een Maga-
zyn van Ooft, en Pomarius was een Fruitverkooper.
Pyrus Pol. ferr. Potuis bafi cóncavis. Hort. Cliffl 189. Hort.
Upi. 130. Fl. Snee. 402,437. Mat. 237. ROÏEre Lugd-
hat. 166. HAIX. Helv. 3ji.Malus fylveftris. C. E. Pin. 433.
Dot». Pempt. 790. ß . Malus puraila. C. B. Pin. 433. y .
Malus prafomela. lbid. } . Mal. lätiva , Fruftu 'lang. Colore
Tournf. Infl. 63j. t . Mala Curtipendula. Y B. H iß . 1. p.
2i. P Mala fativa Fr. magno intenfe rubente. TOBRNï. Iiid.
Hs Poma orblculata. Ruell. Stirp.
II.
A fdeel
XII.
Hoofdstuk
Appel-
boom.