I5s l i b e r p r i m v s
Male enim sentiendo , scientiam non acquirunt, ad nihilum enim
tendunt.
ç. Haeretici ingenti studio mendacia sua discunt,et labore
vehementi, ne ad vnitatem ecclesiae veniant, decertant : de quibus
per prophetam congrue dicitur : Docuerunt linguam suam loqui
mcndacium , e t , v t inique agerent, laborauerunt .
io . Dum vicissim haeretici mutuo se lacérant , quando alter-
utrum sese in proprias sectas inducunt , sic tamen inuicem sese
colliduntjVt contra ecclesiam pari erroris« spiritu decertent . Et
qui inuicem diuisi sunt, in aduersitate ecclesiae simul existunt vni :
eisque, qui pro e o , quod tantum valeant haereses, videntur habere
veritatem, hoc respondendum est: Non ideo saluti praeponendi
sunt morbi,quia plerumque ita generaliter mundum occupant, vt
parum saluti loci relinquant.
n . Non posse haereticos habere veniam , nisi per ecclesiam
catholicam ( constat ) : sicut et amici lob non per se placare sibi
Deum potuerunt, nisi pro eis lob sacrificium obtulisset .
12. Opera bona, quae haeretici faciunt,et iustitia eorum nihil
eis prodest, testante Domino per Isaiam : I p mei oblitus es ,
ecce ego annunciabo iustitiam tuam , et opera tua non proderunt tib i.
1 3. Haeretici, quamuis legem , et prophetas adimpleant, ex
eo tamen, quod catholici non sunt, non est Deus in eorum con-
uentibus, ipso Domino testante : Si steterit Moyses,et Samuel coram
me, non est anima mea ad populum istum . Eiice eos a facie
me a , et egrediantur . Per Moysem quippe , et Samuelem legem acci-
p e , et prophetas : quos quamuis haeretici opere implere contendunt,
propter erroris tamen impietatem a vultu Dei proiiciuntur, et a
iustorum coetibus separantur.
14. Paganus, et haereticus, ille, qui nunquam fuit cum Dei
10. Innocentius tertius eleganter hoc
idem d i x i t , facies qaidem diuersas habere
, sed caudas ad inuicem colligatas,
quia de vanitate conuenirem in id ipsum .
Habetur de haeret. lib. 5. cap. excom-
nuinicauimus > LOAISA •
lb. Existunt v n i . al. existunt v n it i,
quod clarius videtur . AREV.
12. In excusis legebatur per Iere-
miam , verum emtndaui Isaiam , consentientibus
omnibus m ss., et veritate . Locus
est Isaiae cap. 57. LOAISA.
lb. E x D.Greg. lib. jy . Moral, c. 7.
Et ex Fulgent, de fide ad Fetrum . LOAIS.
lb. Similis confusio nominum , vt v-
nus propheta pro alio ponatur.non se-
mel notatur in libris contra Iudaeos >
quod ex Marianae annotationibus facile
est colligere . AREV,
populo, iste, quia recessit a Dei populo, vterque recedentes a
Christo, ad diaboli pertinent corpus.
1 3. Qui ab idololatria ad iudaismum, velhaeresim transeunt,
iuxta prophetam de malo ad malum egressi sunt, et Dominum Ier. 9.3.
non cognouerunt: quia de infidelitatis errore in errorem alium
transierunt.
1 6. Cuius doctrinam quisque sequitur, huius et filius nuncupatur
j sicut et per prophetam, Amorrhaeum patrem, et Gethaeam ma- Ezech. is,
trem esse Israel Dominus dicit, non vtique nascendo ,sed imitan-
d o . Sic et in meliorem partem filii Dei nuncupantur, qui prae-
cepta Dei custodiunt. Vnde et nos non natura , sed adoptione
clamamus Deo dicentes : Pater noster, qui es in caelis .
17. Non solum natiuitate, sed etiam imitatione filios posse
alicuius vocari. Nam iudaei secundum carnem filii Abrahae, secundum
couuersationem filii diaboli nuncupantur, ac per hocilli
sunt semen Abrahae, qui eius imitantur fidem , non qui ex eius
generati sunt came .
18. De erroris auctore trahitur a quibusdam et nomen ,e t culpa
: vt ipsius vocabulo censeatur, cuius et errorem insequitur , sicut
ecclesiae Pergami in Apocalypsi dicitur : Habes tenentes doctrinam
Balaam, et lezabel. Doctrinam igitur Balaam dicitur habere Thya-
tiris propter imitationem, non propter praesentiam corporalem .
Paul,
ad Rom.
Matth, j .
Io. 8.
15. Cyprian. de vnitate Eccles. A u •
gust, lib. 18. de ciuit. Dei c. 5.. LOAIS.
16. Iustorum variae sunt in diuinis
Uteris appellationes . Vocantur filii Dei ,
v t Ioann. 8. Illos dixit Deos, ad quos
sermo Dei factus est. Ioann, i . Dedit
cis potestatem filios Dei fieri. A d Roman.
5. In spem gloriae filiorum Dei 9
et 8. Quicuinque enim spiritu Dei agun-
tur , hi sunt filii D e i. E t Genes. 6. vocantur
filii D e i , qui in fide vnius Dei
altissimi , et eius cultu , virtute , piet ate ,
et obseruantia, mortalibus reliquis ventri
deditis , qui vitam ducunt impiam 9
et exlegem , et idololatris longe excellent
: vnde et per excellentiam sunt ap-
pellati filii Dei • Vocatur enim Christus
D. N. filius Dei altissimi per naturam :
iusti autem per gratiam adoptionis . Aliis
ttiam no minibus iusti appellantur 9v t f i -
lii resurrectionis, Lucae 20. Et filii regni
Marc. 13. filii nuptiarum Marc. 2. filii
sponsi Luc. f ; filii pads Luc. 10. filii
lucis Luc. 16. et Ioann. 20. Iustinus martyr
, Iosephus Hebraeus 9 Tertullianus 9 et
Lactantius Fir mi anus angelos Genes. 6.
filios Dei appellat os existimant . Quam
sententiam grauissime refellit Theodore-
tus qua est. in Genes, qua est. 47. et sic
interpretatur illud de Enos Genes. 4.
iste coepit inuocare nomen Domini , ex
versione Aquilac : Tunc exorsus est appel-
latione in nomine Domini, quae verba
significare videntur, quod hie sua pietate
primus diuinum nomen adeptus e s t , v t a
consanguineis Deus appellaretur , a quo
deinceps posteri filii D e i, perinde ac nos
a Christo christiani , Haec Theodoretus .
LOAISA.