tur astricti : vt et fidem Christi suis legibus praedicent, et ipsam
fidei praedicationetn motibus bonis conseruent.
4. Principes seculi nonnunquam intra ecclesiam potestatis ade«
ptae culmina tenent : vt per eandem potestatem disciplinant eccle-
siasticam muniant, Ceterum intra ecclesiam potestates necessariae
non essent, nisi vt j quod non praeualet sacerdos efficere per do-
ctrinae sermonem, potestas hoc imperet per disciplinae terrorem,
5. Saepe per regnum terrenum caeleste regnum proficit, vt
qui intra ecclesiam positi contra fidem , et disciplinam ecclesiae
agunt, rigore principum conterantur : ipsamque disciplinam, quam
ecclesiae humilitas exercere non praeualet, cerùicibus superborura
potestas principalis imponat : et vt venerationem mereatur, virtute
potestatis impertiat.
6. Cognoscant principes seculi , Deo debere se rationem red-
dere propter ecclesiam, quam a Christo tuendam suscipiunt. îsTatn
siue augeatur pax ,e t disciplina ecclesiae per fideles principes,sine
soluatur, ille ab eis rationem exiget, qui eorum potestati suam
ecclesiam credidit.
CA-
4. • ïn ç. Principes 23. q. concil. pa•
ris. i . cap. 2. et aquisgr. part. 3 .c a p .i.
lO AISA ;
lb. Inscriptio apud Gratianum , Quod
sacerdotes etftcere docendo non va lent,
disciplinae têrrore potestas extorquent.
Aduertit Goldastus, non bene in non-
nuilis Gratiani editionibus legi in ecclesia
pro intra ecclesiam , quod confirmât
ex textu 23. q. 8. c. Conuenior 9 vbi ait
S. Ambrosius , Imperator enim intra ecclesiam
est . Toti haie sententiae con-
gruit concilium matisconense II. Conue-
* nit ergo , v t iustitiae 9 et aequitatis in
omnibus vigore seruato distringat legalis
vltio iudicum, quos non corrigit canonisa
praedicatio sacerdotum etc. Pro imperet
nonnulfi legunt impleat, Goldastus
jnauult impetret. AREVv
5. Apud Gratianutn diet. cap. Principes
, vbi in Decreto cofrecto legitur :
et vt venerationem mereatur . Quam le-
ctionem in scholiis ex concilio parisiensi
sub Lndouicty et Lothario lib. 2. cap.2.
codices gothi per antique habent, vt venerationem
mereatur, virtute potestatis
impertiat, LOAISA,
Ibid. Pro humilitas Gratianus cam ]
nonnullis mss. vtilitas . Pai^lo post ma* |
gna discrepantia codicum e s t. A lii, it
v t reuerentiam mereatur, virtutem pott• \
statibus impertiat. Concilium parisiense
lib. 2. cap. 2. et v t venerationem me ft A-
tur , virtutem potestas impertiat. Alii |
et v t veneratione mereatur, virtute fO- ■
testatis impertiatur . AREV,
- 6. Cognoscant principes etc. * Vide
S. Augustinum tract, x i . cap. 3. Ioann.» t
S. Leonem epist. 29. ad Pulcheriam Au-
gustarri » Gratianum 23. q. 4. c. 35 • >
alios collectores canonum . Hie desinit
opusculum De Praelatis, quod comroen*
tari<f suo illustrandum Goldastus susce-
pit. Ceterum verba , quae ex Isidore
Gratianus sumpsit, contulit Berardus cu®
Isidori operibus, et descripsi in Isidoria-
m’s cap. 32. et nominatim quod attinet
ad libros Sententiarum , a num. itf*
De iudicibus.
, . A d delictum pertinet principum , qui prauos ludices contra
voluntatem Dei populis fidelibus praeferunt. Nam sicut populi
delictum est,quando principes mali sunt, sic principis est pecca-
tum , quando iudices iniqui existunt.
2. Bonus iudex sicut nocere ciuibus nescit,ita prodesseomnibus
debet. Aliis enim praestat censurant iustitiae, aliis bonitatem.
Iudicia sine personarum acceptione suscipit, qui non infirmât
iustitiam auaritiae flamraa, nec studet auferre alteri, quod cu-
piat s ib i.
3. Boni iudices iustitiam ad solam obtinendam salutem aeter-
nam suscipiunt, nec earn muneribus acceptis distribuunt: vt dura
de iusto iudicio temporalia lucra non appetunt, praemio aeterno
ditentur.
4. “Omnis, qui recte iudicat, stateram in manu 'gestat, et in
vtroque penso iustitiam, et misericordiam portât. Sed per iustitiam
reddit peccati sententiam, per misericordiam peccantis temperat
poenam : vt iusto libramine quaedam per aequitatem corrigat, quae-
dam vero per miserationem indulgeat.
j . Qui Dei iudicia oculis suis proponit, semper timens,tre-
mensque in omni negotio reformidat, ne de iustitiae tramite de-
uians, cadat : et vnde non iustificatur, inde potius condemnetur.
6. Neminem stultorum , vel improborum oportet iudicem es*
se. Nam stultus per ignauiam ignorât iustitiam : improbus perçu-
piditatem corrumpit ipsam,quam didicit, veritatem . _
7. Grauius lacerantur pauperes a prauis iudicibus , quam a
cruentissimis hostibus . Nullus enim praedo tam cupidus in alie-
ais,quam iudex iniquus in suis.
8. Latrones inaccessis faucibus, ac latebrosis latentes, insidias
ponunt,isti palam rapacitatis auaritia saeuiunt.
Cap. LII. n. 2. Qui non infirmât. Alii exemplari s a w , quod mendura puto .
omittunt q u i. Grialius in vtroque meo AREVALVS •
Tom.VI. X X