
i. Tim. 5
Io. 3V18.
Io. 3.3.
Ps. 1. v. 5
i . Cor. 6.
i. loa. 5.
lac. 2. 10
perpetuae damnationis sortem subeunt; sicut Paulus apostolus inquit j
.24. 'Quorumdam hominum peccata manifesta sunt praeeuntia ad indicium : quos-
dam autem et subsequuntur .
2. De his enim, qui iudicio carent, Dominus ipse protestatur, et dixit
: Jjhti non credit in filium , iam iudicatus est. Vnde intelligitur , quod
qui fidei sortem subire non merentur , nec gratiam baptisini consequun-
tur , ad futurum non exituri sunt iudicium , sed ex hac vita euangelii ser-
mone examinati exibunt , quo scribitar : Amen dico tibi, nisi renatus quit
fuerit ex aqua , et Spiritu sancto , non potest intrare in regnum Dei. His
etiam Psalmistae verba concordant,quibus ait: Non resurgunt impii in iudicio.
3. Qui autem post ablutionem baptismi peccatorum multitudine gra-
uantur, et ipsi in duas factiones diuiduntur: quidam namque ex ipsis ,
priusquam. ex ipsa vita exeant, scripturae sacrae vocibus iudicantur : de
,9. quibus Paulus apostolus loquitur , dicens: Nelite errare , neque adulter! ,
neque fornicarii, neque ebriosi, neque maledici, neque idolis seruientes ,
neque auari, neque molles , neque masculorum concubitores , neque fures »
neque rapaces, regnum Dei possidebunt. Qui enim haec, et his similia cri-
mina enpitalia vsque ad mortem absque medicamento faciunt, iudicati de ea
vita ad perpetuas poenas exibunt.
15. 4. De quorum reatu conuiua pectoris Domini Ioannes loquitur : Est
peccatum vsque ad mortem l non pro illo dico, vt roget quit. Ad mortem
enim peccatum deducit, qui licet in extremo vitae termino de praeteritis
criminibus poenitudinem agere negligit. Et notandum est iuxta Iacobum
. apostolum , quod qui in vno ex his offenderit, factus est omnium reus.
§>ui enim dixit, non moechaberis , ipse dixit, non occides . gguod si non
moecharis , occidas autem, factus es legis transgressor .
5. Quidam vero ad extremum diuini examinis iudicium , qui his capi-
talibus criminibus non inuoluentur , reseruati, ex hoc seculo vadunt, et
tamen sententia superni iudicis aeternae damnationis sortem subibunt, qui
misericordiae opera contemnentes , Christum in pauperibus nec cibo , nec
2. Ms. Dominus e lic it: Qui non credit
in f ilio , iam iudicatus e s t . Vnde in-
telligi datur , quod. . . iudicium; vnde
Euangelista : Amen dico vobis, nisi. . .
potest introire in regnum Dei . bide Psal-
mista : Ideo non resurgunt. Vulgata : Idea
non resurgent impii etc.
3. Ms.grauantur, quidam priusquam
ex hac vita ex eant. . . neque fornicato•
r e s , neque ebriosi . . . his similia peccata
capitalia vsque ad mortem absque poe-
nitentia fa c iun t. Sententia, quae hoc loco
asseritur , de distinctione infidclium ,
et peccatorum christianorum > quorum
alii capitalibus criminibus vsque ad mortem
grauantur, alii vero peccatis qui-
dem mortalibus vrgentur, sed quae communia
sunt, neque ita grauia , ex quo
colligitur, infideles , et peccatores chri-
stianos, capitalibus criminibus oppressos,
exire de hac vita iam iudicatos , alios
autem peccatores ad extrenium diuini
examinis iudicium reseruari,haec,inquam,
sententia multorum fuit veterum Patrum,
vt indicaui in Isidorianis cap. 2 3 .0 .17 .
et 18. Vide etiam differentiam inter im-
pium , et peccatorem lib. 1. Different,
n. 298. et lib. 1. Sentent. cap. 27.
4. Cod. ms. de quo Ioannes a i t : Est
peccatum ad mortem . . . qui vsque in
extremo v i ta e . Quod fortasse genui-
num e s t.
5. Inuoluentur. Excusus,/»»#/««»-
tur.
potu reficiunt, nec vestibus induunt, nec hospitio recipiunt , nec illi in-
firmantibus , et alligatis in metallis, et Carceribus visitationis solatia ferunt,
propter quod ab ipso audient : Ite, maledicti , its ignem aeternum, quern Matth. 25.41.
praeparauit pater meus diabolo, et angelis eius.
6. Non enim ad appetenda regna caelorum sufficit non agere mala,
siquis non curauit facere bona: per prOphetam enim Isaiam pariter a Domino
praecipitur : gluiescite agere peruerse : discite benefacere. Per Psalmi- Isai. 1. id.
stam quoque-haec eadem verba idem Domini Spiritus concinnat, dicens:
Declitta a malo , et fac bonum . Et vt ostenderetur , quod post terrorem Ps. 3d. 27.
tarn terribilis huius,quatn praediximus , sententiae , nulla poenitudine iudex
flecteretur, in fine cunctae disputationis ita subinfertur : Tunc shunt Matth.2;.46.
hi in ignem aeternum .
7. De illius autem ignis aeterni loco, id est, inferni ergastulo , multi
dixerunt, quod corporalis locus s it, vbi peccatorum corpora cruciabuntur:
nisi enim ignis ille corporalis , et locus esset, quomodo resurgentium corpora
cruciata teneret, in quibus corporalitatis veritas ita passibilis erit,
vt stridoribus dentium , et lacrymabilibus fletibus subiaceat; sicut ipsius
Domini, et iudicis verba declarant, dicentis: Inutilem autem seruum mit- Marc. 25. 30.'
tite in tenebras exteriores. Illic erit fletus, et stridor dentium. Vbi ver- isai. dd. 24.
mis eorum non moritur , et ignis non extinguitur ! Marc. 9. 47.
8. In quo dicitur loco ad regem Babylonis per Prophetam ita : Sub- jsa> t , Ir<
ter te sternetur tinea , et opertorium tuum erunt vermes . De quo loco quidam
etiam dixit : Sicut terrae in profundo aquarum, sic inferna in profundo
terrarum sunt. Vnde de illo scriptum videatur illud, quod scriptum
est, §luod neque in caelo, neque in terra, neque subtus terram inuentus Apoc. 5. 2.
est, qui possit aperire librum , et soluere signacula eius . Vnde perspicue
patet, hunc locum qualemcumque sub terra esse, qui infernus inferior,
et terra obliuionis vocitatur.
9. Sed hie ignis dum praeparatus diabolo dicitur,et angelis eius, qua-
li corporalitate esse putandus est, qui angelos cruciare potest i Animam
quoque diuitis, exutam corpore , infernalis ille ignis cruciasse describitur ,
dum dixit : ^uia valde crucior in hac flamma . Nisi forte hanc virtutem Luc. id. 24,
ille ignis, et locus habet, vt angelos, et animas , et corpora eodem modo
cruciare possit, et retinere. Vel certe dum de filiis resurrectionis, et aeternae
beatitudinis dicitur : Et erunt, sicut angeli in caelo . Marc. is. 25.
10. Nimirum et filii aeternae damnationis, quum ad poenam ignis aeterni
corpora resumpserint, et ipsi erunt, sicut daemones in inferno: vt
6. Ms. boita , sicut ait Isaias, Quie-
scite . . . benefacere. Et Psalmista : De-
clina . ■ . huius , quam praediximus , sententiae
.
7. Id e s t , inferni ergastulo : ms. id
omittit. Idem ms. crucianda pro cruciata
. In editione erat subiacebit, quod
ex ms. mutaui in subiaceat. Pergit ms.
v t Dominus a i t , seruum inutilem mittite
in tenebras . . . vbi vermes eorum non
moriuntur , et ignis non extinguitur . De
quo loco quidam etiam d ic i t . Sicut terrae
e tc ., omissis aliis.
8. P a te t: ms. dicitur . Et vocatur pro
vocitatur .
9. Ms. de filiis aeternae resurrectionis
dicitur .
10. Ms. dum ad poenam ignis ae