jsai. 52 .13 .
Isai. 53, 1 ,
tuus venit ftbl iustus , et saluator, pauper, sedens super asinum in-
domitum . Item apud eundera ex persona Dei Patris : Ecce intelli-
get seruus meus , exaltabitur, et eleuabitur, et sublimis erit valde ,
sicut obstupuerunt super te multi, sic ingloriosus erit inter viros a-
spectus eius, et forma eius inter filios hominum.
i , Iste asperget gentes mult as , super ipsum continebunt reges
os suum , quia quibus non est annunciatum de eo , videbunt, et qui
non audierunt, contemplati sunt. Quis credidit auditui nostro. Et
brachium Domini cui reuelatum est ? Et ascendet, sicut virgultum
Coram eo, et sicut radix de terra sitienti. Non est species e i, neque
decor , et vidimus cum , et non erat aspectus, et desiderauimus eum
despectum , et nouissimum virorum : virum dolorum, et scientem ferre
infirmitatem , et quasi absconditus vultus eius , et despectus , vnde
nec reputauimus eum.
3. Vere languores nostros ipse tulit, et dolores nosros ipse por-
tauit 5 et nos putauimus eum, quasi leprosum , et percussum a Deo ,
et humiliatam, ipse autem humiliatus est propter iniquitates nostras
, et attritus est propter scelera nostra . Disciplina pads nostrae
super eum , et liuore eius sanati sumus. Omnes nos 3 quasi oues 3
errauimus. £
4. Vnusquisque in viam suam dechnauit 3 et Dominus posuit
in eo iniquitatem omnium nostrum. Oblatus est, quia ipse voluit,
et non aperuit os suum 3 sicut ouis ad occisionem ducetur 3 et quasi
iVic 11 m ante faciem 111 am , etc. cx hdtt-
lachiae 3. cap. vers. 1. desumpta e s t .
Tametsi ( quad Porphyrins reprehendit,
v t refert Slier any m. ad 3. caput Mat-
thae i, et quidam alii ausi sunt commi-
nisci , memoria fuisse lapsos cuangeli-
sta s, agnose’ere nefas e s t . Cyprianus 2.
contra iudaeos cap. 28. totum hunc locum,
tamquam Zachariae citât his verbis
t Quod ipse sit rex in aeternum re-
gnaturus s apud Zaehariam ( supple habetur
) : Dicite filiae Sion , Ecce rex tuus
venit tib i, iustu» 3 et saluans, mitis, sedens
super asinum domitum . Vnde tria
suspicabar : primum , Isidorum iion Isa-
iam, sed Zaehariam posuisse : et a li-
brariis locum fuisse mutatum \ delude le-
gendum iustus, et saluans , vbi hispalensis
, et tarraconensis minor, v t est in
nostra Vulgata , legunt: iustus, et sal-
uator ydemum , non asinum indomitum
legendum, sed domitum , v t dixit Cyprianus
, nempe iwotyytov , quae vox est
in Septuaginta interpretibus . Antique
subiugalem dixerunt, nisi forte Isadoras
ad verba seqnentia respexit, pullum no-
uum , vet filium asinarum , v t asinum
indomitum dic e r et. MARIANA .
Ib. Quod vnius propbetae nomen
pro altero aliquando excidat , euenit
etiam in aliis siriptoribusAREV.
2. A l. ascendit, sicut virgultum . Et
considerauimus pro desiderauimus. MAR.
.3. A l. vulneratus pro humiliatus.
■ MARIANA.
4. A t. ducitur pro ducetur. MAR.
I agnus coram tondente se cbmutescet, et non aperuit os suum . De an-
■ gustia 3 et de iudicio sublatus est ,generationem eius quis enarrabit ?
I quia abscissus est de terra viuentium 3 propter scelus populi met
I percussi eum , et dabit impios pro sepultura 3 et diuites pro morte
I sua 3 eo quod, iniquitatem non fecerit 3 neque dolus fuerit in ore
I eius 3 et Dominus voluit conterere eum in infirmitate 3 si posuerit pro
■ peccato animam suam, videbit semen longaeuum , et voluntas Do-
■ mini in manu eius dirigetur.
5. Pro eo quod laborauit anima eius 3 videbit 3 et saturabitur,
I scientia sua iustificabit ipse iustus seruos meos multos 3 et iniqui-
I fates eorum ipse portabit. Ideo dispertiam ei plurimos 3 et fortium
I diuidet spolia 3 pro eo quod tradidit in mortem animam suam 3 et
■ cum sceleratis reputatus est 3 et ipse peccata multorum tulit 3 et pro
I transgressoribus orauit.
6. In qua lectione non solum , quia abiectus apparuit Christus,
■ sed etiam ibi eius generatio caelestis exprimitur, infirmitas quoque
■ susceptae carnis eius manifestatur 3 contumelia quoque passionis
■ eius3 crux, mors,sepultura ibi monstratur, et quod innocens da-.
■ mnatur,et tacens ibi patitur .
I . Deus enim suscipiens in carne pauperis formam 3 se humi-
■ liare dignatus est, nostrique causa, vt salus perditis redderetur,
■ etiam vsque ad mortem obediens factus e st, quod alibi idem Isaias
■ praefatus est: Non clamabit, neque audiet quis in plateis vecem cap. 42.7.2
W [us 5 ca^amur» quassatum non conteret, et linum fumigans non ex-
mtinguet, sed in veritate proferet indicium , quousque ponam in terra
miudicium, et in nomine eius gentes sperabunt.
■ 8. Et Ieremias, quod veniret Deus in carne abiectus, et humilis, cap. 14. v.
jita praedixit: Domine , fa c propter nomen tuum , quia multae sunt
rosier stones nostrae . ^ Tibi peccauimus, expectatio Israel, saluator eius
mn tempore^ tribulationis. Quare quasi colonus futurus es in terra ?
et quasi viator declinans ad manendum ? Quare futurus e s , quasi v ir
I y us 3 et f o r th> m n™ potest saluare ? f u autem, in nobis es , Do-
Wntne, et'nomen tuum inuocatum est super nos, ne derelinquas nos.
1 9« Dum enim dicit, tibi peccauimus, exprimit iudaeorum per-
I A l. eius manifestatur fr o mon-
■ tratur. MARIANA .
8. A l. tibi enim peccauimus . Et
■ 7- A l. carnem pauperis forma. MAR.
potest saluari. MARIANA .
9. A l. saluari f r o saluare. MAR.