l l m i l
U 4 L I B E R P R I M V S .
loel 2* 28. erit in nouissimis diebus , ejfundam de Spiritu meo super omnem
earner», et prophetabunt fill! vestri, et filiae vestrae. Cunctis enim
nunc gentibus gratia sancti Spiritus tradita est, neque in paucis,
vt in populo Israel , sed in omni credentium multitudine Spiritus
sancti gratia manet.
8. Aliquando non dignis, et reprobis dona Spiritus sancti con*
feruntur, sicut Sauli data est prophetia , et Balaam . Vnde et mul-
I. Reg. io. ti in fine dicturi sunt: Demine, virtutes in tuo nomine fecimus.
i\"atn.22. Mat- Quibus dicturus est Dominus : Nescio vos, vnde sitis .
th.7.Luc. 13. x . . . . . . .
9» Christi aduentum non tantum plebis mdaeae sancti pro-
phetantes expectauerunt, sed fuisse etiam in nationibus plerosque
sanctos viros, prophetiae donum habentes; quibus per Spiritum
sanctum Christus reuelabatur, et a quibus eius expectabatur ad-
uentus, sicut lo b , sicut Balaam :qui Christi vtique praedicauerunt
aduentum.
dam spiritum meura super semen tuum ,
et benedictionem meam super stirpem
tuam , et germinabunt inter herbas , qua«
si salices, iuxta praeterfluentes. aquas .
Haec Isaias . Quod dicitur apud Ioelem ,
antequam veniat dies Domini magnus, et
horribilis , dicitur Actor. 2. Antequam
veniat dies Domini magnus , et manifestos
: sic graeca complutensis editio Bi-
bliorum rttv , ueti , vertit
magnus , et illustris . Theophylacti in-
terpres in A c t . Apostolorum; Antequam
veniat dies Domini ille magnus J et illustris
. In hebraica v erit ate dicitur horribilis
. In versiorie 70. illustris . Hiero-
nym. diem hunc ant resurrectionem pu•
ta t esse , aut certe multa post tempora
diem iudicii \qui vere magnus > et horribilis
erit . LOAISA .
8. Sic est apud Tertull. lib. de ani•
tna . Denique , inquit , Saulem , inquit
tam Dei spiritus postea vertit in alium
virum , id e s t , in prophetem , quum dictum
est 9 quid hoc filio Gis ? an Saul
et in prophetis? Quern et malus spiritus
postea vertit in alium virum ; scilicet
, id constat 1. Reg. 10. Causae
damnationis Saul sunt apud Gregorium
lib. Moral, 34. cap. 15. nempe quia fa -
j tu suseeptae potestatis in tumult 5 v t constat
ex4 diuina increpatione Reg. n c. 1? .
Nee vere a iudaeis excusatur vocabuli
ambiguitate , v t in bibliotheca Sixtus Se-
nens. adnotauit lib. 3. et alii super lib. 1.
Regum. August, lib. 17. ciuitatis Dei
elegantissime interpretatur disruptionem
regni Israelis in persona Saulis . LOAIS.
Ib. Et Balaam . Tertull. lib. 4. aduer-
sus Marcionem. Et Gregor, lib. 1. super
Exech. hornil. 10. Origenes homil.i3. in-
numeros ajfirmat libros diuinationum sua•
rum reliquisse . Eius doctrinam recenset
Apocalyps. cap. 10. LOAISA .
Ib. Dicturi sunt Domino habent codd.
mss.Locus est Matth.'j.ln nomine tuo vir-
tutes multas fecimus . Illud quod sequi-
tur : Nescio vos , vnde estis, est apud
Lucam cap. 13.; quoquo sitis, habent codd.
mss. et ipse Lucas . LOAISA .
Ib. In nota Loaisae forte legendum
tunc Dei spiritus 9 reiecto vno in q u it.
AREV.
9. Sicut lob . Quod probdt Gregor,
lib. 14. Moral, cap. 29. e x illis ve rbis:
Scio enim, quod redemptor me us v iuit.
LOAISA.
Ib. Sicut Balaam . Numeror. 24. Orietur
Stella ex Iacob, et consurget virga de
Israel. Quern locum it a exponit Cyprianus
in lib. aduersus induces, et in lib. dc
S E N T E N T l AR VM. x 5 S
10. Conuersio gentium veteri populo latebat, sed tarnen ia
consilio Dei erat, vt fieret: et tunc a sanctis prophetis occulte per
Spiritum sanctum praedicabatur aduentus Christi, sicut dicit pro-
pheta: Quum appro pinquauerunt anni, cognosceris, dum aduenerit Habacue. 3. i f
tempus, ostendens . Nunc vero reuelatum patet,quod tunc car-
nalibus latebat, spiritualibus vero notum erat, no-ndum tarnen manifeste
dicebatur , eo quod tempus ostensionis non esset.
C A P V T X V I .
Be ecclesia, et haeresibus .
t . Q emina est ecclesiae pulchritudo : vna, quam hie bene vi-
uendo consequitur : altera, per quam illic ex retributione glori-
ficabitur.
2. Ecclesiae propter Christum geminae tribulationes existunt :
id est, sine quas a paganis pertulit in martyribus : siue quas ab
haereticis perfert in diuersis concertationibus. Vtrasque autem
per gratiam Dei exuperat, partim ferendo, partim resistendo .
3. Sancta ecclesia catholica, sicut male viuentes in se patienter
tolérât, ita male credentes a se repellit.
4. Sancta ecclesia contra gentilium, atque haereticorum per-
uicaciam summopere sapientiam , et patientiam opponere studet :
sed exercetur eius sapientia , quum tentatur verbis : exercetur pa-
Stella 9 et Magis in principio . LOAISA.
10. Vt habet Paulus ad Ephes. 3.
Quod aliis gentibus , inquit, non est a-
gr.itum filiis hominum, sicut nunc re-
ueiatum est, gentes esse coheredes , et
concorporales , et comparticipes promis-
sionis eius in Christo Iesu per euange-
lium . Et Actor. 10. dicitur in couuer-
sione Cornelii Centurionis cohortis Ita-
licae , quod stupuerunt ex circumcisione
fideles , qui vénérant cum Petro ; quia et
in nationes gratia Spiritus sancti effusa
e s t . Et cap. t i . dictum est Petro: Quare
introisti ad viros praeputium habentes
? E t , audito Petro , tacuerunt omnes,
et glorificabant Deum, dicentes : Ergo ct
gentibus poenitentiam dedit Deus ad vitam
. Greg. lib. 10. Moral, cap. 38.probat
, quod vocatio gentium ab antiquo in
Dei consilio abscondita sit . De gentium
vocatione vide Isidori elegantem libel-
lum . LOAISA •
Ib. Verba Habacuc longe diuerso
modo referuntur in Vulgata . Confer
cap. 17. libri 1. contra Iudaeos. AR.
Cap. XVI. n. I. E x D. Greg. Moral.
lib. 9. cap. 9. LOAISA .
2. Gregor, ibid. LQAISA •
3. Error est , quoslibet peccatores
extra ecclesiam esse . Vide Turrecrema-
tam De ecclesia , Melchiorem Canum »
Bellarminum etc. AREV.
4. Apud Gregor, lib. i8. Moral. r.3.
et 19. cap. 8. LOAISA •
V 2