Psal. zi. 3z. pheta Dauid testatur, dicens : Annunciabitur Domino generatio von*
tara, et annunciabunt caeli iustitias élus, populo , qui nascetur, quem
Ps. 70.18. fecit Dominus . Et iterum ipse : Donee annunciem brachium tuum generation's
omni,quae ventura est,potentiam tuam, et iustitiam tuam,Deus.
c . z. v. 3. 2. Et Isaias : De Sion egredietur le x , et verbum Domini de lerusalem
: et iudicabit gentes , et arguet populos multos vsque in lon-
Ps.12 s-v .2 - ginquum . Dauid etiam fn psalmis : ‘tunc dicent inter gentes , ma~
gnißcauit Dominus facere cum Ulis -, magnificauit Dominus facere
nobiscum,facti sumus laetantes. Quibus testimoniis manifestatur ,
prius iudaeis testamentum legis esse concessum , postea vero gen-
tibus : quod propterea collatum est illis, quia in eo cognoscere
poterant Christum, quem iudaei mente caecati nequaquam intel-
ligunt.
C A P V T XX.
Scriptura non solum historialiter, sed etiam mystice
intelligenda est.
1. O uod legis scriptura non solum historialiter, sed etiam my-
stico sensu ,id est, spiritualiter seatienda est, docet Dominus in
Ps. 77. v.i* psalmis : Attendite, populi mei, legem meam, inclinais aurem vestram
in verba oris mei, aperiam in par abolis os meum, loquar proposition
Psalm.48.v.5. nes ab initio . Quod etiam propheta in alio psalmo confirmât, dicens
: Inclinabo ad similitudinem aurem meam, aperiam in psallerio
aenigmata mea.
2. In similitudine enim, et aenlgmate sentiuntur omnia legis;
aenigma enim est obscura similitudo, per quam monetur homo,
vt cor suum acuat, et adinteriora intelligenda cOnfugiat. Sicquo-
que Sapientia per Salomonem dicit: Scribe legem dupliciter, et tri-
pliciter in Corde tuo , Dupliciter enim sentitur le x ,v t prius secun-
2. A l. postea pro propterea. MAR. e x hoc loco , nach} ,v n d e ea verba dc-
Cap. XX. n .i. A l. accipienda pro sen- sumi potuerunt . Nimirum Isidorus di-
tienda. MARIANA. - versa editione •osas e s t . Quod praeter ea,
2. Scribe legem dupliciter , et tri- qttae dicta su n t, déclarât locus Haba-
pliter in corde tuo , Proverb. 2 t .v . 20. tue 3. v . ultimo ab Isidoro adductus stt-
Ecce desçripsi eam tibi tripliciter in co- ptriori lib. cap. 35. nam vbi alii omnes
gitationibus, et scientia . Septuaginta 1 legunt> vt vineam in Cantico eius, siue ,
Describe eam tibi ipsi tripliciter , in victor in psalmis canentem , Isidorus le-
Consilium, et cogitationem , quod nisi g i t , vt vineam in claritate eius . MAR.
dum htstoriam, deinde secundum sacramentorum intelligentiam
sentiatur. Tripliciter autem scribitur , dum. non solum historialiter,
vel mystice, sed etiam moraliter, quid in vnumquodque ge-
rere debeat, edocetur.
3. Vnde et area, quae construebatur a N o e , bicamerata, et
tricamerata fieri iubetur quod intra ecclesiam omnis legis materia,
et historia locum habeat,et mysticum sensurn recipiat, et infor-
mationem morum contineat. In parabolis enim, et aenigmatibus
scripta est lex, et ipsae parabolae, et propositiones habent mysti-
cas expositiones. Hinc e st, quod iudaeis obtecta, et clausa sunt
omnia : q u i, nisi crediderint, ad eorum intelligentiam peruenire
non possunt.
C . A P V T X X I .
Quia testamentum legis iudaei non intelligunt
I i . vJignata enim habent ista omnia sacramenta Scripturarum , et
I ignorant, quod legunt: legunt quippe omnia, et non intelligunt,
Isicut de eis cecinit Dominus ad prophetam : Die , inquit, populo isai.
ihuic , auditione audietis , et non intelligetis: et cement es videbitis,
let non scietis : incrassatum est enim cor populi huius . Et iterum : Aufe-
Irer Dominus ab Iuda , et ab Ierusalem validum, et fortem , iudicem, c.3
let prophetam ,et sapientem de architect is, et prudentem eloquii mystici.
2. Haec quippe Cuncta abstulit ab eis Deus, et signauit illis
I omnia sacramenta iuxta duritiam cordis eorum : ne forte intelligent,
eodem Isaia restante de ipsis : Et erit, inquit, vobis visio , c.
isicut verba^ libri signati, quem quum dederint scienti literas , di- « 1
leenf : Lege istud, et respondebit, non possum : signatum est enim . Sed
Iquid adiecit de gentibus ? ln illa, inquit, die audient surdi verba
ytbri huius , et de tenebris, et caligine oculi caecorum videbunt . Pa-
Itefacta sunt enim legis tnysteria, I . 3' Iudaeis vero clausa sunt, sicut et Daniel dicit: Clausa sunt cap
Vtgnatique sermones vsque ad tempus consummationis, quousque ad-
Ibamr Ü cons.t!t“ eb?tar Pro «Bstrue- 2. A l. equidem, v c l et quidem pro
P t MARUNA S‘S ■ Ct g :,£' . S
I Can v y r n . il •• bus pro I gentibus . MARIANA . t e s r r ! , Ü v,slonem. cernen- 3. Fortassis, cUtisi su n t, signatiaue ■
I . Et mox sentietis pro scietis. MAR. vt in Vulgau . AREV. * 2 *
c. 6. v. 9.
29. v. x i.
12. v.9.