Malis iussîoni-
bus non. est
obtemperan-
dum=^
Depraelatîs 9
ac subditis*.
L I B E R S E C V N D V S
72* In dîspositione autem toile certaines , toile perdnacem vîi>
cendi defensionem , cede eito veritati, non eontradicas rustiriae»
non contendas euacuare, quod rectum e s t . la re , non fraude,contend
« , non te peritiorem aliis indices , nee te ad dispatationes contrarias
praepares, nec, vt vincas,contra veritatem coneris »■ In omni
disputatione tene rationejn , disparate stade , non superare : plus
dilige audire, quam dicere : plus auscultate, quam loqui .
nffl In principio audi, loqnere nouissimus : finis plus habet honoris
tin otnni- re finis intenditur, extrema quaeruntur . Melior est
finis, qtvam principium, melior nouissimus sermo, quam primus; venerare
oit)nés scientia îneliores, ae vita : venerare vnumquemqu®
pro suo merito sanctitatis .. Potiori g-radui competentem reueren.-
tiam tribue . luxta dignitatem redde vnicuiqite honorem »
74. Superior! aequalem te- non exhibeas » Senioribus praesta
©bedientiam, famulare imperiis eorum, eorutn auctoritati cede,,
obsequere voluntati. Defer obsequia iusta maioribus , obedi cun.-
etis in bonis praeceptis. Ita autem ohtempera homini, vt volun:-
tatetn Dei non offen das w
75a Malum facere iussus, non- acquiesças: : malnm fieere ius-
sus, non consentias. Noli in malum posescati cuiquam consentiret
etiam , si poena compeilat, si supplicia immineanc, si torimenta oc-
currant: melius est mortem pari , quam perniciosa hissa eomplere t
melius est ab homine ingulari, quam damnari aeterno iudicio.-: non
solum fectores, sed etiam conseil peecati tenentur obnoxii, née
enim est im munis: a sc eiere , qui, vt fieret, obediuio. Similis est»
qui obtempérât in m a lo,ei, qui agit malum: fàcientem,, et obse-
quentem par poena eonstringh.
7 6. A subditis venerari magis , quam timeri , stude t snbiec.ri
plus te reuereantur, quam metuant , plus tibi officio dilectionis,,
quam conditionis necessitate adbæreant : talem te redde subditis, vt
magis ameris, quara timearis . Ex reuerentia enim amor proce-
75. Sed etiam coascir peccati te-
aentur obnoxii . Hanc lectionem ex se-
ptimaircensi tantum desumpsimus, nam
in aliis legebatur » Sed etiam conscios
peccati teneri, vel tenere obnoxios * quo-
modo si legas, oratio deficicns redditux,
t t supplenda vo x puta >. (tut quid sit
o i l MARIANA -
lb . Par poena etc. Vide DracontJum
lib. 1- v. $41* &ed par sententia damn at*.
- Quos par culpa tenet, cum nota. AR-
76. De praelatis haec fere eadem extant
lib. 3* ScatenU cap. 4.8. et se^. AR*
S Y N O N Y M O R V M . J l 7
dit, odium timor affert : fidem metus tollit, affectas restitua: ■ ti-
mof non seruat diuturnam fidem. Vbi timor est, audacia sequi-
tur : vbi metus est , desperado occurrit. 1
77. Quapropter tempera dominii austeritatem , summa bonita-
te subditos rege, non sis terribilis in subiectis. Sic eis dominate,
vt tibi delectentur seruire : et in disciplina, et in modestia modum
serua : nec nimium , nec parum indulgeas : nec modicum, nec satis
ignoscas. Tene modum in omni opere , in omni re tene tempe-
ramentum, nihil intemperantius agas , nec minus, nec nimium ali-
quid , nec vitra, quam oportet, nec infra : etiam in bonis immode-
ratum esse non decet ,
78. ' Omnia mediocria vtilia, omnia in suo modo perfecta : quae
cum temperanria fiunt, salubria sunt. Bona autem immoderato vsa
noxia efficiuntur. Nimietas enim omnis in vitio deputatur: omne
autem , quod cum moderatione fit,salubriter fit: quae cum temperanria
fiunt, salubria sunt . Tempera cuncta prudenter , ne de
bono fiat malum : perspice quoque , quid cui aptum sit tempori,
quid, v b i, quando , qualiter , quamdiu facere debeas.
79’ Causas rerum , et temporum régulas inspice singulorum
operum discretionem agnosce : diligenter distingue omnia, quae
agis : qualiter bonum incipias, qualiter peragas, scito . In omni actione
tene discretionem > in nulla re indiscretiis appareas . Serui vni-
cuique virtuti >- congrue 7 in tempore su o , quum bene distinxe-
ns opus tuum, >, optime l iustus eris. Quidquid boni cum dis-
cretione feceris, virtus est : quidquid sine discretione gesseris, vi-
80. Viitus enim indiscreta pro vitio deputatur :virtus sine discretione
vitii obtinet locum : multa. sunt consuetudine vitiata,
multa prauo vsu praesumpta, multa contra pudicos mores illicite
vsurpata : adime consuetudinem,serua legem; vsus auctoritati ce-
oat5 pratmm vsum, lex , et ratio vincat*
/ rw. icspice, au prospice pro pc
sPice. MARIANA. r
80. V'sus auctoritati eedat * Graft
ft* lst‘ 11 *cap. 1. kune locum in suh
cvetum- transtulit. , atque eitts au.cto>
e a alteram lectionem reiet,
mut 9 quae plurium codicum erat > ïxt
quibias pro illis ver bis 9 vsus auctoritati
cédât 9 legebatur cédât consuetudo au.-
ctoritati . Titmetsi tuspicabamur %vtrunique
legendum esse hoc ardine , cédât coiv*^
suetudo auetorttati » vsus auctoritati ce-
dat*, quum, ha.eesis vis S.ynonÿmorumiu.t. e&