Marc. J .9
Gen. 1 .1
17.. f t quemadmodum nequitia , ita et potestatum gradibus distant .
Et sicut nunc boni spiritus, hoc est, perfecti angeli, impassibilité!’ aera
penetrant, ita et hi, si non peccassent, ea , quae nunc passibiliter loca
possident, subiecta sibi, si féliciter , et beats viuerent, haec eadem haberent.
18. Et hi etiam quando sua nomina proferunt, ex officiis nequitiae,
et potestatibus vocabula sibi assumunt : quemadmodum quum a Domino
de suo nomine in regione gerasenorum aduersarius interrogatus fuisset,
respondens, inquit, Legio mihi nomen e s t, quia malts sum us. Vnde manifestum
est, non proprii nominis, quod non habuit, sed sui gradus, ac pot-
estatis vocabulum protulisse ; et requirenti Domino , quia aliter loqui non
potuit, de semetipso , quod erat verum , indicasse .
C A P V T IX.
Tie natura aquarum, et cursu oceans.
,.Post aeris spatia cum suis habitatoribus cursa, nunc ad aquae elemen-
tum , quod inter aerem , et terram constitutum est, intentio dingitur :
cuius congregatio , sicut Geneseos scriptura declarat, mare vocatur, quum
dicitur • Et congregatsones aquarum appellauit maria. Quarum ea pars ,
quae per fontes, et flumina , et stagna terris interfunditur, dulcedinem
habet, vt et sitientibus animalibus potamenti, et ceterorum vsuum solatia
praeberet, et alendis fructibus terram fecundius irrigaret.
2. Propter quod et imbres , qui e nubibus cnbrati per aerem defluunt,
vt aptius ad frugiferam vim, et sedandam sitim , sicut ante diximus,sub-
uenirent, sapidi hunt. Ea vero pars immutata aquarum,quae per magna
terrarum spatia dilatatur, et aquae ipsius fines occultantur , salsugmem ,
et acriorem saporem insitum sibi naturaliter tenet , vt conuenienter hu-
manis vsibus fructus , quos sapidi liquoris non haberet vnda , vtilius nutriret.
17. Ms. ita et potestate gradibus
distant.
18. Ms. quemadmodum a Domino de
nomine suo aduersarius interrogatus dix
it , Legio etc.
Cap. IX. n. I . Vsuum . In impresso
erat vsum » quod ex coniectura correxi.
Verum in ms. longe diuerso modo haec
periodus procedit ; Nunc de aqua 9 quae
inter aerem , et terram constituta e s t,
cuius congregatio mare dicitur , vnde in
Genesis Tit congregations aquarum appellauit
maria . Quarum ea p a r s , quae
super fo n te s , et flumina terris interfunditur
9 dulcedinem habet 9 v t et animalibus
pot urn praeberet, et alendis fructibus
terram fecunditus irrigaret •
2. Et imbres 9 qui e nubibus. Ita ms*
In editione corrupte, propter quodqui-
de nubibus : et ad marg. fo r te , quidem
pro quide . Pro frugiferam ms. fructife-
ram . Editio immutata aquarum congregatio
9 quae per magna • Cod. ms.omittit
congregatio . In editione Baluziana pro
immutata coniicitur indigitata , vel no-
minata , et pro aquae ipsius fines , quod
obscurum videtur , a qua ipsius ( nem-
pe terrae ) fines . In ms. et aquae ipsius
finis occultatur . Et ipsius quidem non
videtur referendum ad terram : non ete-
nim praecessit terra * sed terrarum spatia
9 neque fines terrae aqua occultantur
. Neque vero e s t, cur mutemus vo-
cem immutata > quae idem sonat, ac mu-
3. Sed vtrum sapidum , an salsum saporem naturalius, an aequaliter
vtrumque aquae habeant , pro certo Deus viderit; quamuis et plerique sal-
suginem naturalem esse aquarum saporem putant; dulciorem vero terrae,,
aut aeris natura condiri aestimant, sed tarnen quemadmodum salsa aqua
per humum perfusa dulcescit, ita et dulcis aqua per marinorum olerum
cineres infusa , salsi protinus saporis fit: vnde vterque sapor naturalis esse
suo modo non est difficilis credi, dum ab alterutro in alterum vterque
potest refundi.
4. Maris vero Fretibus crebro terrarum spatia distinguuntur, vt et gentium
terminos intercluderet, et munificentia suorum. fluctuum omnes pfo-
uincias diuersorum populorum ditaret, et inter omnes patrias cuncta com*
mutata inuicem commercia necessaria ministraret. Quantam vero concor-
dantiam cum lunae cursibus inundatione, et recessu cceanus babeat, in-
tuentibus, diligenterque animaduertentibus perspicue patet , qui quotidie
ad terram bis venire , ac recedere per horas viginti quatuor indesinenter
videtur, cuius cursus tota conqenientia in ledonis,et malinae diuisus vi-
cissitudines partiatur *
5. Sed ledonis assisa sex semper boras incrementi sui immutata con-
suetudine complet, et per totidem horas ipsa spatia , quae texerat, rete-
git . Malinae autem assisa quinque horas suae inundationis agit , et per
septem horas eiusdem recessu ea litora, quae compleuerat, vacua reddit;
quae tantam concordiam cum luna videtur habere, vt in eins medio semper
luna nascatur, quae per septem dies, et duodecim horas , et quartam
diei partem diligenti exploratione perseuerare videtur.
6. Et ita fit, vt quum iterum luna plena minuitur, etiam malina rurîata
9 sîcut immuto , et muto idem significant
• Postea omitti potest cum nostro
ms. v t conuenienter vsque ad nutriret.
3. Ms. saporem naturales, an aequaliter
omnes aquae habeant, Deus v id i t ,
quamuis - per humum diffusa dulcescit -
dum alterutro in vtrumque potest refundi.
Reposui difficilis pro d ffic iliu s .
4. Fretibus . Magis vsitatum est f i e -
l i s . Cod. ms. minus bene fiuctibus, et
mox fructuum pro fluctuum . Postea pro
inundatione fortasse scribendum in vn-
datione 9 nisi quod num. seq. recurrit
inundationis : in ms. in cessione ( quod
obscure exaratum est ) et recursu : id cla-
re legitur. Pergit ms. oceanuS habeat,
quod animaduertentibus perspicue p a te t,
qui quotidie conuenientia in ledonis, et
malinae diuisas vicissitudines partitur .
In editione veteri ad vocem ledonis no-
tatur maris aestuatio , ad vocem malinae
9 oceani incrementum, aestus. In codice
nostro haec est nota : Pap. ( forte
Papiasi ) Le dona 9 quum est magis decre•
scens . Pap. Malina > id e s t, aestus magis
crescens. Ledo , ledonis apud scripto-
res medii aeui est maris aestuatio , malina
, malinae , accessus maris , sicut li-
duna recessus. Vide opus de mirabilibus
sacrae scripturae inter appendices S.Au-
gustini lib. u cap. 7», vbi tota haec do-
ctrina, adhibitis verbis ledonis, et ma-
linae, exponitur, et Marcellum Empiri-
cum cap. 36. a méd. In Giossario Isido-
riano est ledo, non malina . Ducangius
multa affert de vtroque hoc. nomine , et
testimonia vndique congerit .
5. Pro assisa ms. bis adfisa cum nota,
esse fisa a fido ,fidis , etfidens. Ducangius
verbo assisa nihil fere habet, quod huic
loco possit accommodari. Videtur autem
assisa accipi pro inundatione, et fluxu .
6. Initia vnquam adiré . Ita ms. E-
ditio mendose initia 9 in quam adiré .
G g g g 2