ü
il 11
1 »
111
cap.S7-v. l 9-
Ephes.2. v j.
Isai.c.65. v .i .
c. ï 6. v . 7.
cap. 65. y. 18.
c . j . v . 17.
quoniam iam multi fil'd desertae magis, d u s , $'«'»<? habebat
virum, dicit Dominus : dilata locum tentorii tui , e* pelles taberna-
culorum tuorum extende, ne parcas : longos fac funiculos tuos , et
clauos tuos consolida . Ad dexter am enim , et laeuampenetrabis,
f/ semen tuum gentes hereditabit, et ciuitates désertas inhabitabit.
8. Et iterum : Creaui fructum labiorum pacem : pacem e i, qui
longe est, et e i , qui prope . Hoc et Apostolus exponit, vbi dicit
pro ecclesia ex circumcisione, et ex praeputio veniente : Euange-
lizauit pacem his, qui longe , et pacem his, qui prope •, et iterum,
Çuaesierunt me , qui ante non interrogabant ; inuenerunt, qui non
quaesierunt me . Dixi : ecce ego , ecce ego, ad gentem, quae non in-
uocabat nomen meum , expandi manus meas tota die ad populum in*
credulum. _
9. Item idem ipse : Domus mea , domus orationis vocabitur
cunctis populis, ait Dominus . Ad vltimum autem sic ait : Venio,
•ut congregem cum omnibus gentibus , et Unguis : et ventent, et vi-
debunt gloriam meam, et ponam in eis signum, et mittam ex eis,
qui saluati fuerint& ad gentes, in mare, in Africam , in Libyam te-
nentes sagittam. Haec Isaias .
10. Ieremias autem gentium compromissionem sic ostendit .
8. A l. tuum pro meum . MAR.
lb . In nonnullis mss., vt inflor. 1 .,
et in lucensi post verba , tout die ad
populum incredulum , alia adduntur, scilicet
: Quaesierunt enim nunc gentes , quae
non interrogabant, quia ad eos prophe-
tae non veniebant, et inuenerunt, quan-
slo illis Christum nunciauerunt. Quid veto
iudaea plebs, nisi quod sequitur, E x -
pandi manus meas tota die ad populum
incredulum ? Et iterum de eadem repro-
tnissione gentium : Et erunt campestria
in caulas gregum , et vallis Achor in
eubile armentorum populo meo , qui quae-
siuit me . Et v o s , qui reliquistis Domi-
tium, numerabo gladio , et omnes in cae-
de corruetis . Cuius ergo populi sunt istae
compromissiones ,n is i gentium, quae re-
quisierunt Dominum ? De quibus superius
a i t , Quaesierunt me , qui ante non interrogabant
. Et qui sunt , qui reliquerunt
Deum, et corruent caede, nisi iudaeorum
populus l De quo ait , Expandi manus
meas ad populum incredulum . Contra
hunc sunt et quae sequuntur . Ecce serui
mei comedent, et vos esurietis, quia ve-
scente pane verbi Dei vocato ex gentibus
populo , Iudaea arescit ieiunio , Item
idem ipse ait , Domus mea etc. Confe-
■ renda haec sunt cum fine cap. 6. huius
libri : sed animaduertendum , Isidoriim
quum in hoc opere saepe , turn in aliis
identidem eadem repetere, vt non pro-
pterea existimemus , addititia esse ilia 0-
mnia , de quibus alibi Isidorus aut vbe-
r ius, aut contractius disserit . AREV.
9. In mare in Africam , in Libyam .
Hispalen., in mare,in Africam, in Lydiam,
quae lectio commodior erat,nam ita hebrai-
ca , grace a , et Vtil gat a editio habent Isai.
66. v . 19. Verum quoniam hoc loco alii
omnes codices discrepabant: et lib. 1. r.55.
vbi idem testimonium affertur , omnes codices
constanter Libyam legebant, earn
vocem in textu reliquimus. MAR. ■
10. Al• repromissionem pro comifiil
Et coneregabuntur omnes gentes in nomine Domini in Ierusalem, et
non ambulabunt post prauitatem cordis su i. Et post paululum : lu- cap. 4. v. 2.
rauit Dominus in veritate, et in iudicio, et benedicent eum gent
e s , ipsumque laudabunt . Item idem ipse de vocatione gentium :
Domine , inquit, fortitudo mea, ad te gentes venient ab extremis cop. 16. v. 19.
terrae ,e t dicent : vere mendacium possederunt patres nostri . Item
Lidem Ieremias ad populum israeliticum : Audite vocem tubae, et c. 6. v. 17.
dixerunt, non audiemus . Propter hoc audite gentes.
11 . Item in Osee : Et miserebor eius, qui fu it sine misericor- c.2. v. 23.
d ia ,e t dicam non populo meo , populus meus es tu , et ipse d ic it ,
Deus meus es tu : et erit in loco , vb i dictum est ei , non plebs mea
vos , ibi vocabuntur fil'd Dei viui . Item in Sophonia : Quia tune c- 3• v. 9.
reddam populis labium electum, v t vocent omnes in /nomine Domini
, et seruiant ei humero vno . Et post haec : Adorabit eum v ir de c. 2. v. set.
'\loco suo , omnes insulae gentium. In quo etiam loco vocatio gentium
prophetatur ; nec iam locum orationis vnum , in quo carna-
lis populus Deum quodammodo videbatur includere, sed pro vno
omnem locum esse orationis ostendit, dum dicit : adorabit eum f v ir de loco suo .
1 2 . Michaeas quoque congregari omnes gentes praenunciat, C .4 .V .I .
vt fidei disciplinam percipiant, ita : Et e r it, inquit,/« nouissimo
dierum mens domus Domini, praeparatus in vertice montium, et
eleuabitur super colles : et fluent ad eum populi , et properabunt gentes
multae ,.et dicent : venite ,ascendamus ad montem Domini, et ad
domum Dei Iacob, et docebit nos de viis suis, et ibimus in semitis
^ eius :quia de Sion egredietur lex ,e t verbum Domini de Ierusalem,
promissionem . MARIANA.
Ib. In nota Marianae erât repromis-
stone, quod in repromissionem mutaui :
nam id, vt puto , voluit Mariana , et id
nostri codices mss. exhibent, qui magna
ex parte cum Marianae exemplaribus con-
sentiunt. AREVALVS .
1 1. AI. adorabunt eum viri de loco
suo . E t , sed per omnem mundum locum
esse orationis . MARIANA .
12. A l. recipiant pro percipiant.^:/
prophetabunt pro properabunt. Et am-
bulabimus pro ibimus. MARIANA .
lb . Corripiet gentes fortes vsque in
longinquo . Locus est Michaeae 4, v . 3,
Verum Isidorus inferius cap. 19. Isaiae
nomine ( certe 2. cap. v . 4» ) ilia verba
adducit : Iudicabit gentes , et arguet populos
multos j vsque in longinquum .
Quod simili errore facit Iulianus , Isido-
rum imitatus, lïb. 1. contra iudaeos , du
ctio enim , vsque in longinquum , Isaiae
verbis adiuncta esse non debe t, et in Mi-
chaea, vbi ea dictio additur, dici non
debuit, vsque in longinquo , sed vsque
in longinquum , v t est in omnibus version
ibus , et ratio grawmaticae postula-
b a t. MARIANA •