i i i S t i
1 1 1 1
nEjcg
■ i E f l l i i
3 96
P
L I B £ S P R I M V S
C A P V T X X X .
De Parasceue.
I. Cor. i .
Ephes. j .
i l l !
i x arasceue, id est$ sexta sabbati I ideo In solemnitate habetur,
quia in eo die Christus mysterium crucis expleuit, propter quod venerat
in hunc mundurn, vt quia ligno percuss: fueramus in Adam ,
rursus per ligni mysterium sanaremur . Hums emm causa triumph:
humana pusillitas Christo per omnem mundurn celebntatem an-
nuam Pra eb e t,Pro eo quod dignatus est sanguine passionis suae
seculum redimere, et peccatum mundi per crucem morte demcta
absoluere , .
2. Cuius quidem crucis iniuriam non pertulit ilia diuimtatis
substantia , sed sola susceptae humanitatis natura. Passio ennn corporis
fuit, diuinitas vero exors iniuriae mansit . Tnpertita autem
ratio Dominicae passionis ostenditur. Prima itaque causa est, yt
Christus pro reatus mundi redemptione daretur, et hostis anti- •
onus velut hamo crucis, caperetur, scilicet vt,quos obsorbuerat,
euomeret, et praedam,quam tenebat, amitteret, non potentia vi-
Ctus , sed iustitia , non dominatione , sed ratione.
2. Secunda causa est, vt secuturis hominibus vitae magiste-
rium praeberetur. Ascendit enim in crucem Christus, vt nobis
passionis, et resurrectionis praeberet exemplum , passionis ad con-
firmandam patientiam , resurrectionis ad excitandam spem : vt duas
vitas nobis ostenderet in carne, vnam labonosam, alteram bea-
tam : laboriosam , quam tolerare debemus, beatam, quam sperare
debemus. , . a
a . Tertia causa est susceptae crucis, vt superba secitli, et innata
sapientia per crucis stultam ,v t putatur, praedicauonem huim-
liata , corrueret: vt pateret, id , quod stultum Dei est, quanto sit
hominibus sapientius, et quod infirmum Dei est, quanto sit tortius
tota hominum fortitudine. ,
e. Docet apostolus Paulus, illuriiinatos debere habere oculos
cordis ad intelligendum, quae sit latitudo crucis,et longitudo,et
Cap. XXX. n. .. Per ligni mysterium. per vsqlte ud
Malti mss. per lignum mystem • AUi, U Docet autem p l
altitudo , et profundum . Cuius latitudo est transuersum lignum ,
quo extenduntur manus : longitudo a latitudine deorsum vsque
ad terrain : altitudo a latitudine sursum vsque ad caput: profundum
vero , quod terrae infixum abscondituf: quo signo crucis omnis
vita sanctorum describitur.
6. Dicitur enim hominij Tolle crucem tuam, et sequere me.
Tunc enim crucifigitur caro, quum mortificantur membra nostra
super terram , fornicatio, immunditia, luxuria, et cetera. Dumque
exterior homo corrumpitur , vt interior renouetur de die in diem ,
passio est crucis. Et haec quidem dum sunt bona opera, tarnen
adhuc laboriosa, quorum merces requies est . Ideoque dicitur, Spe
gaudentes , v t cogitantes scilicet requiem futuram , cum hilaritate,
et laboribus operemur .
7. Hanc hilaritatem signiflcat crucis latitudo in transuerso ligno
, vbi figuntur manus . Per manus enim opus intelligitur, per
latitudinem hilaritas operands : quia tristitia facit angustias . Porro
per latitudinem crucis, cui caput adiungitur, expectatio supernae
retributionis de sublimi iustitia Dei significatur . Et vt ipsa opera
bona non propter berieflcia Dei terrena , ac temporalia facienda
credantur, sed potius propter illud, quod desuper sperat fides,
quae per dilectionem operatur.
8. Iam vero per longitudinem, qua totum corpus extenditur,
ipsa tolerantia significatur; vt longanimes permaneamus, vnde lon-
ganimes dicuntur , qui tolerant. Per profundum autem , hoc est,,
partem illam ligni, quae in terrae abdito defixa later, sed inde con-
surgit omne , quod eminet, inscrutabilia indicantur iudicia Dei ;
de quibus occulta eius voluntate vocatur homo ad participationem
tantae gratiae, alius sic,alius vero sic .
profundum, verb it sunt Rujfini in'Sym- sunt vsque ad finem capitis Augustini
bol. GRIAL. verba , ep. cit. ad 1 anuqr. cap. 14. GR,
lb. Cuius latitudo vsque ad descri- 8. Alius vero s i c , Codex Regio-Vutic.
bltur. communia haec sunt Rujjino cum 161. addit : A d extremum altitudinem
Augustino 2. de doctr. Chr. cap. 42. et posuit, quia postquam notitiam earum-
in lib. de grat, v e t. et nou. testam. GR. dem ( fo r te , eorumdem) quae superius
lb. Grialius in textu, Docet aposto- intimata sunt, opere properamus , nunc
bus: in nota, Docet autem apostolus . AR. merebimur alta , et excels a cdnsCendere .
6. Dicitur enim homini , etc. Omnia AREVALVS .