berg om, ten ZO., kronkelt zieh de Kedron-vallei voort, na
zieh met het van het NW., rondom den Zionberg henen körnende
I ^ - g ih o n ’s , of zoo als het dddr heet, Dal des zoons
van h in n o m , vereenigd te hebben. De Doode zee is hetbekken,
waarin weleer de gansche afval van dermalem door de Kedron-
beek werd weggespoeld. In dezen tijd is er geen tempelbloed
en tempelasch, dat in het Kedron-dal van Moriah's hoogte
wordt afgestort; en Gehenna (het h in n o m ViM) levert geen
doode ligchamen en onreinheden meer op. Ook de Kedron vloeit
niet meer, tenzij dan gedurende de stortbuijen van den winter.
Nogtans van onze hoogte, waar wij nu staan, kunnen wij ons
den afvoer van dermalem's onreinheden klaar voorstellen, terwijl
wij de waarde van de Kedron-beek in dit opzigt volkomen leeren
besehen.
Het punt, waar j o s a p h a t ’s - en HiNNOM’s-dalen zieh vereenigen,
is voor ons oog verborgen. Het ligt daar beneden achter dien
langen voorsprong van den berg waarop wij staan, wel bekend
als Of el, maar misschien sedert de eerste melding van Of el
niet weinig in omtrek en hoogte toegenomen, daar het vooral
hier was, dat bij dermalem's verwoestingen het meeste puin
van den tempel werd afgestort. Het schijnt mij toe, dat de
geheele Moriah-zifa van josAPHATs-dal door dezelfde oorzaak
tegenwoordig veel verschilt van hare vroegere gedaante.
Wij verwijderen ons nu met een klimmend pad eenigzins
van den muur, die zieh met .een regten hoek naar het westen
keert, 680 voeten in die rigting voortloopt, dan weder regt-
hoekig 290 Z.waaarts uitspringt, en vervolgens 500 voet west-
waarts draait tot aan de zoogenaamde Mist-poort. Met de Mist-
poort uit de Schrift heeft deze poort niets dan den naam
gemeen. Zij is gesloten en ligt juist waar het Tyropceon-dal
de stad verlaat om zieh met eene steile geul tusschen den
Zionberg en Of el af te störten. Het blaauw-zwarte koepeldak
met de halve maan, dat gij hier boven den muur ziet uitste-
ken, behoort tot de moskee el-Aksa, vroeger de kerk der
H. Maagd, door keizer j u s t in ia a n , zoo men wil, gebouwd.
b ic h a k d s o n s en o a t h e ew o o d ’s beschrijvingen van deze moskee,
gelijk ook van de OMAK-moskee en van al de andere heiligdommen
binnen de area van den haram-el-Sjerif zullen u moeten
aanvullen, wat geen //ongeloovigen” vergund is te zien. Die
tergende halve maan op het dak van eene der voornaamste
kerken uit de eerste Christenheid geeft ons intusschen wel stof
tot overpeinzing.
Bij de Bab-el-Mogaribeh of Mist-poort is ons steigend voet-
pad, over de hoogste verhevenheid van OfelJ) henen, den
muur weder genaderd. Zuidwaarts volgen wij de onregelmatige
bastionvormen naar het punt, waar men meent, dat de Dal-
poort zou geweest zijn, en voorts W.waarts, vlak längs den
voet van den muur naar de Zions-poort, die 1700 voeten van
de Mist-poort is gelegen. Wij zijn thans op den Zionsberg
en hebben van hier een duidelijk gezigt van de plaats der
Konings-tuinen en van de fontein JEn-Bogel, meestal de fon-
tein van n e h e m ia of oolc wel JOAß’s-fontein genoemd. Het
voetpad, dat van de Dal-poort afloopt, gaat längs het badwater
Siloam 2); maar door de steilte kunt gij dat gedenkwaardige
plekje van hier niet zien. De afhelling van den berg is met
schrale olijfboomen beplant; hoe lager men komt hoe voller
echter hunne kruinen, en ook vijgen- en andere vruchtboomen die
in deze maand hun blad openen, ziet men in de vallei. Detarwe
längs ons pad is nog jong: ’t is ook nog vroeg in hetsaizoen;
m.aar als wij hier later weder eens längs komen, moeten wij
niet verzuimen een paar aren af te plukken, opdat wij onzen
vrienden te huis mögen toonen, hoe letterlijk de Heer zijn
woord^ heeft vervuld: //Zion zal als een akker worden ge-
ploegd” 3). Het woord zegt nog meer: //dermalem zal tot
steenhoopen worden; en waar kunnen wij den voet zetten zon-
der dit vreesselijke woord niet te zien vervuld ? De berg Zion
is aan zijne ZO.lijke afhelling letterlijk door eenen berg van
steenen en steenhoopen vergroot. Zion is desniettemin dezelfde
als van ouds, steil en hoog boven de Hinnoms- en
Gihons-valleijen verheven, onverwrikbaar, onbewogen; en daarin
weder is die andere Schriftuurplaats bewaarheid: //Die op den
Heer vertrouwen, zijn als de berg Zion, die niet wankelt maar
blijft in eeuwigheid” 4).
Bij de Zions-poort maakt ons pad eene kleine afwijking van
den muur, en wen dt zieh tusschen de akkervelden, die met
läge steenen wallen zijn afgesloten, om het hier staande Arme-
1) 2 Krön. XXVII: 3 j Neh. 1 11:26; J e9. XXXII: 14. 2) Joh. IX -7,
3) Micha I I I : 12. 4) Ps. CXXV : I.
II. %