
 
		de  ftad.  Zij  wierden  van  alle  noodwendigheden  
 voorzien  en  naar het  wrak  teruggezonden  met  ge*  
 noegz  ame  hulp,  om  hetgeen  nog  optevisfchen  
 zoude  zijn weder  te  krijgen;  zij  kreegen  gelukkig  
 al  hun  goud  en  zilver,  dat  in  kisten  was,  weder  
 als  ook  verfcheiden van  hunne  kanonnen,  die  zeer  
 zwaar  waren.  Toen  keerden  zij  weder  naar  de  
 ftad,  maar  hunne  makkers,  die  zij  op  den weg  
 hadden agtergélaaten,  konden  zij  niet  vinden;  zij  
 dagten  dat  zij,  of  goed  fchiks  of  door  geweld *  
 onder  de  Indiaanen  gehouden waren; want  zij heb«  
 ben  zeer  gaerne  Europeaanen  onder  zig  om  hen  
 in de  krijgskonst  te  onderlijzen.:  Na  een  verblijf  
 van  'meer  dan  twee  maanden  te  Concordia  was  
 hun  getal  ten naaflen  bij  tot op  de  helft geminderd  
 door  ziekte,  in  gevolge van de vermoeienis  en  ongemakken, 
   die  zij  bij  het  fchipbreuk lijden onder*  
 gaan  hadden  en  die  overbleeven  wierden  in  een  
 klein  fchip  naar  Europa  gezonden.  $ 
 ..  Rotte  is  omtrent  in  denzelfdén  toeftand als  Sa*  
 Vu;  daar woont een  Hollandsch  faétoor op  om  de  
 inboorlingen  te  bellieren  en  naar.de  voortbrengzelen  
 te  zien,  die, ' onder  andere  artijkelen,  ip  
 fuiker  beftaan.  Voorheen  wierd  'zij  ilechts  gemaakt  
 door  hét pletteren  van  het  fuikerriet  en  bet  
 kooken  van  het  fap  tot  fyroop,  op  dezelfde  wijze  
 als teddy;  dóch mén  heeft  zedert  kort groote  vorderingen  
 gemaakt  in  het  ,bedden  van deeze kost?  
 baare  gerieflijkheid.  De  drie  kleine eilanden,  de 
 Soïars  genaamd,  zijn  ook  onder  den  invloed  van  
 de Hollandfche  volkplanting  te  Concordia:  zij  zijn  
 laag  en plat,  maar  leveren  overvloed  van allerhande  
 levensmiddelen  en  men  zegt  dat  het middenst  
 eene  goede  haven.  voor  fchepen  heeft.  Ende,  
 ook  een  klein  eiland  ten  westen  van  de  Solars,  is  
 nog  in  handen  van  de  Portugeezen,  die  eene  goede  
 ftad  en  haven  op  den  noord- ooster hoek  van  
 hetzelve,  Larntuca  genaamd,  hebben:  zij  hadden  
 voorheen  eene  haven  aan  de  zuid-zijde  van  
 dezelve,.maar  deeze,  veel  flegter  zijnde  danZ^r«-  
 tuca,  is  enigen  tijd  geheel  verwaarloosd, ft  
 De  bewooners  van  elk  deezer  kleine  eilanden  
 fpreeken  eene  taal  die  hun  bijzonder  eigen  is,  et\  
 de  Hollanders  gebrüike,n  de  ftaatkunde.  van,  zoo  
 veel  in  hun  vermogen  is,  te  beletten  dat  zij  el-  v-  
 kanderens  taaien  leeren.^ Zoo  zij  eene  gemeen©  
 taal  fpraken,  zouden  zij,  door  omgang  met  el-  
 kanderen  zulke  dingen  leeren  plapten ,  die voor  
 hun  van  meerder  waarde  zouden  zijn  dan  hunne  
 tegenswoordige  voortbrengzelen,  fchpon  minder  
 voordeelig voor de Hollanders;  doch  ver/nits hun?  
 ne  taaien  verfchillende  zijn,  kunnen  zij  elkande?  
 ren  zulk  eene  kennis  niet  mededeelen  en  de Hollanders  
 verzeekeren  zig  .het  voordeel  van  hunne  
 verfchillende  benodigdheden  op  de  yoorwaarden,  
 die  zij  zelve  bepaalen,  te  leveren,  welke  men  
 denken  kan  dat  niet goed koop  zijn.  r Het  is  waar-  
 féhijnlijk  met, een  inzigt  op  dit  voordeel  dat  de  
 Y   3  Hol