Sum atra, deze telde in 1855, toen ik die kust bezocht,
622 zielen, waaronder 296 ledematen. Ter hoofdplaats Padang
bestond ze in gezegd jaar uit 327 zielen, waaronder 195 ledematen
eil 120 kinderen, van welke laatste er 1 1 0 , met inbe-
grip echter der Roomsch-Katholijke kinderen, op de Gouvernements
lagere school gingen. Voor het eerst werd ze in
1678 kerkelijk bezocht door den Predikant j. maxwee, en in
het laatst der vorige eeuw kwam ze in het bezit van een
weeshuis, hetwelk sedert verv allen is. In 1819 werd er een
Zendeling-leeraar bij haar aangesteld en in 1833 ontving ze
haar’ eersten vasten Predikant. Sedert is het aantal Protestanten,
zoo te P ad an g als ter westkust van S um a tr a , zoo
zeer toegenomen, dat in het Kerkrapport betreffende het Gouvernement
van S um a tra ’ s W e s tk u s t het denkbeeid besproken
is om een’ tweeden Predikant in dit Gouvernement aan te
stellen, belast met de dienst van Reizenden Leeraar voor de
Residentien P a d a n g sch e B o v en la n d en en T a p p a n o lie en
de Assistent-residentie A ije r -b a n g ie s . Desgelijks werd in het
Schoolrapport het wenschelijke betoogd, om een tweede school
te P ad an g , en ook eene school te . P a d a n g -p a n ja n g in de
P ad an g sch e B o v e n la n d en te openen. Gelijk bekend is,
zijn deze beide scholen door de Regering toegestaan eil reeds
sedert eenigen tijd in werking.
De .school voor zonen van inlandsche Hoofden te P ad an g
telde in 1855 niet minder dan 130 leerlingen.
En nu weet ik n iet, wat ik nog verder van P ad an g zou
kunnen zeggen. Alleen nog dit, dat ten zuiden der stad de
zoogenaamde Z u id e lijk e A fd e e lin g der Residentie gelegen is.
Deze Afdeeling bevat de landschappen P a in a n en T ro e ssan ,
alwaar in het distrikt A ije r -h a d jie of A ij e r -a d j ie , te
B a t a n g -k a p a s , te Tro essan en te Baijang en P o e lo e t -
P o e lo e t Europesche ambtenaren geplaatst zijn. Het gezegde
distrikt A ij e r -h a d j ie , hetwelk vroeger tot Indrapoera be-
lioorde, is in 1682 onder Nederlandsch gezag gekomen, in
welk jaar er eene militaire bezetting geplaatst werd, gelijk aan
de rivier A ijer-herba eèn fortje werd gebouwd, hetwelk nog
bestaat. De landweg naar de gezegde Z u id e lijk e A fd e e lin g ,
welke over S o en g k i of L e b o e -m e g a lo n g loopt, kronkelt
eenigen tijd over versclieidene heuvelen, welke met bamboe-
struiken en ander geboomte begroeid zijn, en voert op onge-
veer 2 palen afstands van S o en g k i naar een B e lv éd è r e of
hoog punt, van waar men eene heerlijke vediita heeft over eene
welige en rijke vlakte, welke ver in het N. O. door het land
van In d r a g ir i begrensd wordt.
Op den 4'len Maart was ik voor den togt over Sumatra
reisvaardig, en zou ik hiertoe den grooten en gewonen weg
volgen, die van Padang af tot aan K a jo e -tä n am to e, een
afstand van 3 étapes of 30 palen, (wordende op Sumatra
de afstand niet bij p a len , zoo als op J a v a en elders,
maar bij é ta p e s van 10 palen per étape berekend,) voor
rijdtuigen begaanbaar is. De heer Gouverneur van swieten
had de goedheid om mij, tot het afleggen van dit trajekt, het
officieuse reis-rijdtuig en de officieuse postpaarden vriendelijk af te
staan, en deze vergunning was mij te aangenamer, dewijl mij ne
vrouw grooten lust had om mij door de schoone P adan gsche
B o v en la n d en een eind weegs te vergezellen, om later naar
S o en g k i terug te keeren, zoodra ik mijne reis verder om
de Noord zou voortzetten. — In den vroegén morgen van
gezegden datum reden we dan te zamen (mijne vrouw en ik) met
een k r e tta -séw a of huurrijdtuig van S o en g k i naar P ad an g ,
stapten däar in het reis-rijdtuig over, en volgden toen ongeveer
3 palen ver of tot aan O e la -K a r a n g het strand der zee. Dit,
gedeelte van den weg is wel het aangenaamste, daar het längs de
nette kampongs P o e r o e s , O ed jo n g—Goerong en B alante en
eenige nette tuinen, huizen en huisjes voert, en door hoog geboomte
belommerd wordt. Doch zoodra we te Oela—Karang door
middel van een sassak of vlot over de rivier gegaan waren, werd
de postroute ongezellig, en liep ze meest door weinig-bebouwd