Des anderen daags (Zondag) hadden we lielder en fraai weder,
inet een zachte koelte Z. en W.Z.W., en waren reeds des morgens
vroeg (ten half 3 uur) bij G r o o t-B a s ta a r d in het Z/W.,
ten 3 uren bij N o e s s a -L in g u e t t a in het W.N.W., en ten
6 uren bij het eiland R o e s s a—radja. Ongeveer ten 9 uren
zagen we een zeilpraauw onder den wal van F lo r is , lieten
de L a n sie r los, en stoomden met vollen spoed naar de
praauw. We bereikten ze ten 10 uren, en bevonden dat het
een haudelspraauw was van den heer m u lleR te Makasser,
gevoerd wordende door S ig n o (1) d e g r a v e . De gezagvoerder
der praauw kwam aan boord, en berigtte, dat er om de West
in de Mawari-baai 13 handelspraauwen van B o n e r a tte , en
in de baai verder om de West praauwen van zeeroovers waren.
Nu werd aan de Lansier met de sein-vlag art. 387 sein
gedaan, en stuurden we (met S ien jo d e g r a v e aan boord,)
fu ll speed om de W. en W.Z.W. Ten 13 uren peilden we
den Hoek (oed jong of tanjong) B a to e -m a n n a (F lo r is -
eiland), welke Hoek uit een enkele holle konische rots bestaat,
en waaraan eenige legenden of tje r itr a ’s (volksverhalen) verbon-
den zijn, die ik echter niet heb kunnen te weten komen. Yan
B a to e—manna stuurden we tusschen eenige reven door digt
längs de kust van F lo r is , bereikten M o e sam b ia , en stop ten
bij kampong Mawari. Hier vonden we 8 handelspraauwen,
welker passen of zeebrieven geviseerd werden, en hoorden we dat
er zeeroovers te L o l la -k o t t a waren, op de kust van F lo r is en
digt bij het eiland P a low e of R o e ssa -R a d ja . Daarop namen
we 6 djuragan’s of anachoda’s (inlandsche gezagvoerders) der
praauwen als loodsen aan boord, en stoomden toen naar de
L a n s ie r , welk schip we des avonds ten 6 uren weder op
sleeptouw namen, en waarmede we nu langzaam om de N.W. naar
R o e s s a -R a d ja opstoomden. Ongeveer ten 8 ä, 9 uren in den
(1) S ig n o (nitgesproken als S ie n jo ) is de gewone naam voor de mannelijke
zoogenaamde Inlandsche hinderen. Het is een verbastering van het Portugesche
• S in k o , en afkomstig uit den tijd der Portugesche heerschappij in Irid ie. De
meisjes ondcr de Inlandsche kinderen worden N on n a genoemd.
%
avond stopten we in diepe stilte en duisternis achter het eiland
R o e s sa -R a d ja , en hielden het däär drijvende. De lantarens
der C elebe s en L a n sie r waren niet aangestoken, en met
slechts klein vuur werd stoom opgehouden, opdat noch het licht
der lantarens, noch de rook der steenkolen de nabijheid der
oorlogsbodems aan de badjak’s (zeeroovers) van L o lla k o t ta ,
of aan de, misschien met hen bevriende of uit vrees aan hen
dienstbare, bewoners van R o e ssa -R a d ja verraden mogten.
Den ganschen nacht bleven we achter R o e s sa -R a d ja , doch
ver genoeg in zee om niet gezien of gehoord te worden, op
en neder houden. De zee was kalm en effen, - de sterren flon-
kerden, en geen windje speelde met den ligten damp der
schoorsteenpijp van de Celebes. Even voor het aanbreken van
den dag (1 Okt.) stuurden we met fraai weder en een Z.W.
koelte langzaam längs R o e s s a -R a d ja heen, en hielden toen
snel op den o ed jon g of Hoek van 'L o lla k o tta aan , zoodat
we ongeveer ten 7 uren in de baai van L o lla k o tta en vlak
voor de plaats ten anker lagen, de C e leb e s digt aan den wal,
en de L an sie r (dien we juist losgelaten hadden omdat hij
meer diepgang had), een kabellengte verder van het strand.
Naauwelijks was het anker gevallen, toen we in de kampong, -
welke in klapper-, pinang— en andere boomen en vruchtboomen
verborgen en aan den rand der kust gelegen is, - enkele
mannen zagen, die gejaagd en schielijk heen en weder stoven,
en niet alleen de buren schenen te wekken, maar ook eenige
have-en goed in veiligheid trachtten te brengen. Nu deed de
Celebes een schot, over de kampong heen, en , toen hierop
niemand van den wal met een der vele op het strand ge-
haalde praauwen naar boord kwam, noch ook een witte vlag
getoond werd, maar integendeel een honderdtal mannen met pak
en zak ginds en derwaarts vlood, werd de kampong met zware
projectilen door beide schepen besehoten, en zagen we voortreffe-
lijke uitwerkingen van een 30tal kogels, granaten en kartetsen,
maar inzonderheid van de ten half 8 uur geworpen granaten,
die juist van pas sprongen en groote verwoestingen aan de buisjes