ging echter goed, totdat ik aan de ingangspoort van het erf
van den Badja gekomen was. Binnen deze poort toch stond
de meester met de sehooljeugd in slagorde geschaard, en juist
toen ik binnen zou rijden, gaf hij aan de kinderen het afgesproketi
teeken, die dadelijk daarop met een luid sehoolgezang
in vielen, en hierdoor mijn verwilderd ros zoodanig deden schrik-
ken, dat het dwars door de poort vloog, en mijn arme linkerknie
met den scherpen rand van den post der poort of van den
deurstijl zoo geducht in aanraking bragt, dat het bloed er tap-
pelings uitvloot. Ik bleef echter in den zadel, doch de zingende
kinderen hielden midden in den regel op en stoven ängstig- door
elkander, en de goede-ingezetenen van Baa waren onthutst en
ontsteld en zageii mijn bebloede pantalon met meewarigheid aan.
Toen de pijn wat bedaard was, steeg ik af en ging dadelijk,
onder het huis van den Radja, alwaar eenige banken gereed
stonden, over tot het school-examen, hetwelk, ofschoon de
kinderen sedert 1851 (toen de zendeling—missie van Timor
en R o tti werd opgeheven,) geen school-onderwijs meer genoten
liadden, zeer günstig uitviel, dewijl de gewezen meester en de
ouders zelven de voormalige schoberen zooveel mogelijk het se herde
hadden helpen onthouden. Na afloop van het school-
examen, examineerde ik ook mijn knie, maar dit examen was
geheel ongunstig. De wond was diep en groot, en het beeil
dik opgezwollen. Dagen en weken laug bleef ik er mede
sukkelen, en de d aw n -o b a t (geneeskrachtige bladeren) der
N jon ja en N jo ra bleven zonder gevolg (1), dewijl mijn dageil)
De werking der inlandsche geneeskruiden is anders doorgaans voortreffelijk,
vooral bij toepassing op verwondingen, kneuzingen enz. Doch ook voor ziekten en
inwendige kwalen weten de d o ek o n ’s (doktoressen) goeden raad en baat. Voor koorls
geven ze de daw n (bladeren) van den han g-boom; voor braking: p in a n g - r a t j ip
met een handvol a k k e r - s e r e en kandij-sniker (als th e e getrokken); voor kink-
hoest: d a w n - s a g o met k a j o e -m a n is of zoethout en kandij-suiker (almede als
thee); voor diarrhea: a d a s -am b o n (star-anijs) en dawn d j am b o e -b id j i (almede
als thee); voor cholera en ook voor diarrhea: k o e l i e t (bast) van den L a t o e r i e -
boom; voor buikziekte: o b a t s e r e - J a w a , enz. Het Recept voor wonden is veelal
bf m in ja k -d am m a r (hars-olie), of kond-water-druppels, öf s i r i - t o e a (onde sirie)
met k o e n ie (kurkema), b a lie r a n (zwavel) en m in j a k -b o e s o e k (stinkende
lijksch reizen en trekken te paard de wond gedurig openreet.
Eerst tegen het midden der volgende maand Oktober, toen ik
aan boord van de Celebes den kruistogt tegen de zeeroovers
(waarover later) medemaakte en dus het paardrijden had opge-
houden, was de knie genezen.
Intusschen waren de dorpelingen den ganschen dag in feest-
gewaad en zongen de schoolkinderen, verblijd over mijne
betuigingeri van tevredenheid, uren lang rondom en onder de
woning van den Radja. Tegen den avond liet men mij vrij af
en ging ik naar de nabijgelegen badplaats, welker groote
vijverkom met kristäl-helder bronwater gevuld is, en aan eene
sloot of beek, die längs het huis van den Badja loopt, het
aanzijn geeft. Een zware waringien (noenoek), waaronder
een houten bank staat, en vele andere boomen en talrijke
siri-ranken breiden takken ■ en bladeren längs de oevers u it,
of werpen hun lommer verkwikkend over den plas heen.
Dagelijks zag ik honderden van mannen en vrouwen, als ter
bedevaart naar den G an g e s, naar het a ije r -m a n d i (badwater)
heentrekken, en vaak na het bad op den grond of op de bank
onder den noenoek plaats nemen (1). Dagelijks ook was de
ruime impang (vijver) van Baa, waarin men goed kon rond-
zwemmen, de geliefkoosde badplaats der officieren van Celebes
en L a n sie r , die er soms tweemaal per etmaal heengingen, en
daarvoor telkens 2 uren (heen en terug) afstands te voet of
soms te paard aflegden.
Des anderen daags bezocht ik de Christen-dorpelingen aan
hunne huizen en deed onderzoek naar de kerkelijke aangelegen-
heden. De Protestantsche (inlandsche) gemeente telt er 113
zielen, waaronder 9 ledematen. Ik doopte er 58 kinderen,
olie), goed door elkander gekookt en warm rondom en op de wond gesmeerd;
öf d aw n -k a k i-k o e d a (paardenhoef-krnid) enz. De g o e l in g g a n g of d aw n -
g o e lin g g a n g (Cassia) of d aw n -k o e r a p wordt aangewend tegen de k o e rap
(dauw- of ringworm). De Gand a ro e ssa is almede een plant, die als koorts-
verdrijvend geroemd wordt.
(1) Er zijn op l l o t t i verscheidene bronnen, die riviertjes, beekjes en stroompjes
vormen.