zoo als ze in het Sanskriet geheeten worden) Galan, Akbar
en zoo vele anderen op J a v a , Bawean, Amboina of elders.
Het moet, naar men meent, door eene uitbarsting van den
Manoembing in lang-vervlogen eeuwen ontstaan zijn, toen
onder de ontelbare steenbrokken, die uit den kawa of krater
werden uitgeworpen, er eenigen zoodanig gevallen zijn, dat ze
4 wanden of muren bebben gevormd, die, even als die van
een huis, in het vierkant staan, terwijl een ontzaggelijk-groote
steen zoodanig op die muren gewenteld .¡is, dat hij de binnenmimte
of de ruimte tusschen de wanden als met een dak over-
dekt heeft. Deze ruimte is zoo groot, dat ze verscheidene
personen bevatteu kan, en de inlanders hebben voor dit grillig
spel van het toeval of kunstgewrocht der natuur een’ diepen
eerbied, doch noemen het toch maar eenvoudig: ,/B a t o e -b a le i”
of het //s t e e n e n R a a d h u is .” Op J a v a zou het zeker
R o em a -S e t a n of G e d o n g -S e t a n (duivelshuis) heeten, zoo
als de inlanders de Loges der Yrijmetselaren noemen, of wel
een t am p a t -d ew a of pandaemonium of geesten-plaats, en de
verbeelding der Javasche bevolking zou den bouw van dat steenen
Raadhuis toeschrijven aan de P e r i’s of P e r i’s en B id a d a r i’s,
en het door h a n t o e ’s en p o n t ia n a k ’s (spoken) laten bewonen.
ln de eerste dagen van November deed zieh eene günstige
gelegenheid voor mij op, om de Residentie P a lem b a n g te
bezoeken. Z. M. Sehoeuer A ru ba , voor Muntok gestationneerd,
zou op den 10<]en voor eenige dagen uitloopen om sehiet-oefenin-
gen te houden, en de Kommandant van dezen oorlogsbodem, de
heer m o e th , had de vriendelijkheid om het zoo te regelen,
dat de A ru b a mij en mijne vrouw dan tevens naar de kam-
pong S o e n s a n g aan de kwala of de monding der rivier van
P a lem b a n g of de M o e ssie zou overbrengen, en, bij de terug-
reis van dit schip op den S7sten, ons weder van daar zou afhalen.
Aan den heer Resident van P a lem b a n g schreef ik nu, dat ik
op den 10den November bij de kampong S o en s a n g zou aankomen,
onder verzoek om een B i dar te willen zenden, ten
einde hiermede naar P a lem b a n g op te varen, - en dit schrijven
werd, door de goede zorgen van den heer B o u s q u e t , met een
inlandsch praauwtje, hetwelk bij stille zee S la t -B a n k a of
s t r a a t -B a n k a overstak, naar P a lem b a n g gebragt.
In den vroegen ochtend dan van den 10den waren we reeds
tijdig aan het strand, en roeiden, door eenige ra-vaartuigen en
inlandsche handels-praauwen heen, naar boord van de Aruba, (1)
welke slechts op onze komst wachtte om zeil te maken. De
Kommandant heette ons met zijne gewone heuschheid wel-
kom aan boord, en had de bijzondere goedheid öm ons zijne
nette kajuit tijdelijk af te staan. Nu werden anker geligt
en zeilen bijgezet, doch de A ru b a verroerde zieh niet, want
het was doodstil, en het water der baai zoo glad en effen,
dat men er op schrijven kon. Tot ongeveer 10 ä half 11 uren
dobberden we op de reede, en hadden wel een schoon gezigt
op de stad en de groene wallen van het hooggelegen fort, doch
tevens een feile zonnehitte te verduren. Eindelijk verhief zieh
een zaclit koeltje en dreef de Aruba van de reede af en het
diepe der Straat over, maar weldra werd het weder stil, en
gingen we tegen den avond, onder den wal der oostkust van
Sumatra en nog in het gezigt van den vlaggestok van het
fort van Mu n tok , tusschen de rivieren M o e ssie en B an jo e -
A s s in of A s s am -p ip i of monding der D jam b i-r iv ie r , ten
anker. Des morgens vroeg van den l l den November regende
het, en was er wind genoeg, doch ongunstig. De Aruba echter
laveerde (schoon met körte gangen, uit hoofde der weinige
breedte van het bruikbare vaarwater,) vlug tusschen de modderbanken
en ondiepten heen en tegen den wind op, en was
weldra in de nabijheid der M o e ssie gekomen. Hier greep
haar de Aroes of stroom, welke juist de rivier begon in te
(1) De état-major van de A r u b a bestond uit de Heeren G. w. r. MOETH,
Kommandant, Luitenant ter zee 2e k l. (thans l e kl.) G. M. K.UIJSCH LEHMAN DE
LENSFELT, Luitenant ter zee 2e k l ., en A, DE MEIJEB, Officier van Gezondheid
3e kl. (thans le kl.)