
inmiddels nog eenige Javaansclie Christeugemeenten, als die vau
T ja n g k ie r , W ion g eu K ed o e r o e s , Taroekkan en Dja-
p ann an, . respectivelijk op 34-, 12 en 29 palen van Soera-
baija gelegen, en behandelde tevens eenige aangelegenheden
der Gouvernements-school te G r is s e , op 12 palen afstands
van Soerabaija.
Eindelijk vond ik op den 7(lcn Mei de verlangde passage
naar B a n je rm a s s in met het aan een’ Arabier toebehoorende
N. T. barkscbip A l - a d a n i , gezagvoetder Iladji-HASSAN-bin-
II a dj i - h a s s a n —o e d i e n , mede een Arabier. Vooraf reeds den
noodigen voorraad van r ijs t, groenlen, hoenders, zout, peper,
tbee, koffij, suiker, boter, d e n d in g , gedroogde visch, potten en
pannen, een melkgeit, wijn, b ie r, lampolie, beddegoed, enz.
enz. ingekocht, hebbende, begaf ik mij op den bepaalden zeil-
dag in den vroegen morgen aan boord. Ongeveer ten 10 uren
werd het anker geligt en dreven we met eene flaauwe koelte
naar G r i s s e . Hier ging de A l - ‘a d a n i ten 2 uren weder
ten anker, omdat de stuurman of navigateur, d e v o s , een
inlandsch kind van G ris s e en aldaar woonachtig, zijn beddegoed
afh a len , en de kapitein Hadjie-HASSAN nog planken
koopen moest. Ik was niets in mijn’ schik met dit gedwongen
vertoef, hetwelk tot den volgenden morgen gerekt werd, doch
maakte intusschen mijn logies in order, liet mijne bagaadje
uitpakkeii, en inspekteerde de kajuit, die er zeer ruim en het
uitzag, dewijl het schip, hetwelk voor den grooten oceaan af-
gekeurd en nu voor de kustvaart was aangekocht, in der tijd in
Nederland gebouwd was. Daarop werden de provisien gedeel-
telijk tusschendeks geborgen, en ging mijn bediende naar de
kombuis, om tegen half 7 uren in den avond mijn middagmaal
gereed te hebben. Ik dineerde in de open lucht bij de sche-
mering der pas ondergegane z o n , e n liet vervolgens de hanglamp
in de kajuit ontsteken. Naauwelijks echter zat ik bij dit
licht te lezen, toen er u it alle hoekeri, spleten, reten en gaten
duizenden van kakkerlakken te voorschijn kwamen, en op de
vloer, op de tafel, op de stoelen, längs de balken en paneelen,
op de lamp, op mijn boek en schrijfwerk, op mijn hoofd en
banden en op mijne kleederen rondliepen, terwijl een gedeelte
dezer kwalijk-riekende en vieze insekten wild en woest door de
kajuit heen en weder eu mij telkens in het aangezigt vloog.
Het was niet uit te houden, en ik ging dus met mijn be-
diende en een’ inlandsch matroos maar dadelijk op de jagt, de
beide inlanders met hunne lianden en ik met een’ handdoek.
Het baatte echter weinig of niet. We vingen ze bij honder-
den, maar het getal verminderde niet, dewijl er telkens, en
vooral tegen 8 uren, nieuwe zwermen uit de kieren en reten
kwamen aanzetten. Het besluit der zaak was dat ik de kajuit
ter dispositie der kakkerlakken moest afstaan om op de Campagne
de avondlucht te gaau genieten, of, zooa'ls de term is , een
lu ch tb a d te nemen. Ongeveer ten 10 fc 10* uren waren de
meeste kakkerlakken weder verdwenen, en liepen er slechts en-
kelen meer rond. Ik betrad dus weder het vertrek, waaruit
ze. mij zoo onbarmhartiglijk verjaagd hadden, doch zag nu
tot mijn’ schrik hier en daar een k a la d jin k in g (schorpioen)
en groote zwarte k la b a n g ’s (duizendpooten) op de vloer
kruipen. Voor dit gezelscliap had ik het belioorlijk respekt.
Kakkerlakken zijn onverdragelijk, maar schorpioenen eu duizendpooten
van eene hand le n g t e ! .... Natuurlijk begou de
jagt op nieuw, eu die we zagen eil bereiken konden, werden
doodgeslageu.
Enfin, gedurende de 9 dagen (van den tot den l o “™
Mei), die ik aan boord der A l- a d a n i moest doorbrengen,
liet ik alle avonden duchtig jagen en doodslaan, maar kon ik ,
zoomin den laatsten als den eersten avond, van mijne kajuit
geen gebruik maken, want de honderdtallen van kakkerlakken,
en de tientallen van schorpioenen en k la b a n g ’s , die elken
avond gedood werden, schenen telkens voor anderen dier lelijke
dieren plaats te ruimen. Het gezelschap was altijd even groot;
de A l- a d a n i zat vol ongedierte!
Doch genoeg van de oude krakende bark, die in den morgen