op B a li, zoomede den 13,378 (of 11,490) voet hoogen top
B an de ira van den 9,300 voet hoogen R in d ja n i op Lombok.
Ilet fokkewant werd bijgezet en we staken S tr a a t-L om b o k
over, tenvijl de p iek van L om b ok , die vrij-sterk rookte,
verkend werd. Weldra zagen we nog eeu kleinere of lagere piek
op bet eiland Lombok (welk eiland ook S e lap a ran g of
Sassak geheeten wordt), eil passeerden de baai en kampong
Ampanan, alwaar we een schip ter anker zagen, hetwelk rijst
en kokosnoten laadde, van welke beide artikelen, gelijk men
weet, Lombok en B a li een’ grooten overvloed bezitten. De
P iek van Lombok hielden we lang in het gezigt. Ze is het
ballingsoord voor Amfioen-smokkelaars en Amfioen—schnivers en
groote dieven, die door den Radja van L om b o k voor levetis-
lang derwaarts verbannen worden. Des nachts stoomden we lang-
zaam door, en hadden aanhoudende stilte en heldere sterreluclit.
Op den 17*® Augustus staken we S t r a a t -A lla s over,
welke Straat door de eilanden Lombok en Sumbawa ge-
vormd wordt, en zagen des avonds op de kust van Lombok
eenige lichten en vuren branden. Intusschen weid ten half 7
uren de berg Tambora op Sumbawa in het oosten gepeild,
en zagen we den D o n g o—tabe en het N g e n g e s—gebergle,
V la k - e ila n d , P o e lo e—S etond a, de oostkust van P o e lo e—
Mojo en de monding van S tr a a t-B a ta h a ij of Basalai. '
Des morgens vroeg van den 18den passeerden we D u b b e ld -
e ila n d , in S t r a a t -A lla s aan LombokV oostkust, en de
T w e e lin g e n , welke eilanden almede onder de oostkust van
L om b ok liggen , en het eiland P o e lo e -M o jo onder de kust
van Sumbawa. We stoomden nu met een flaauwe koelte uit
het Z. 0 . digt längs den wal van Sumbawa, en zagen de
bergen van Komodo en G ilib a n ta , die gepeild werden, en
wijders de eilanden Seraijo, Komodo en P o e l o e - I e , en in
het zuiden T a n j o n g -b is s i of ijzerkaap. Het groote Sumbawa
deed zieh hoog, dor en bar voor, en vertoonde nog de
treurige resten der vreeselijke uitbarsting in' 1815 van den
Tambora of den T r id in g bij de Bogt van Dompo in het Rijk
van Dompo (1 ), terwijl het eiland Mojo als het wäre de mon-
dingen der Straten van S a le i en B a ta h a ij, waariu een sterke
stroom staat, scheeu te sluiten. De eilanden ten noorden van
Sumbawa, namelijk Madang of V la k - e ila n d , Kamoedong
(Komodo of Rotten-eiland) en S e to n d a , deden zieh allengs
duidelijker voor. Ze zien er allen uit als B a li en L om b ok ,
d. i. met hoogere en lagere golvende kusten, waarop een rijke ve-
getatie heerseht en vele klapperboomen groeijen. Ten noorden en
N. 0 . van ons lagen de Paternoster-eilanden, de P o s t i l lo n s -
en de Tonijn- of Kalaur-eilanden, de Domo-eilanden, en de
D o f f e r - of Verlaten-eilauden, (t.w. Oost-Doffer en Pomane
of W e s t-D o ffe r , die in de Donda-baai liggen en door een rif
aan elkauder verbonden zijn), en opvolgend passeerden we den
G o e n o n g -A p i bij B im a , de Baai van B im a , S tr a a t-
S app i, P o e lo e -G ilib a n ta , S tr a a t-M a n g a r e i, Kom odo,
S tr a a t-M o lo en P o e lo e -R in d ja , en zagen aanhoudend de
kusten van P lo r is . Het eiland Komodo is onbewoond, doch
rijk in paarden en wilde karbouwen. Het groote eiland P lo r e s
is bewoond door onderscheideue Alloersche stammen.
Op den 19den hadden we fraai en beider weder met 0 . en
0 . N. 0 . wind, doch daarbij een hooge en zware deining uit
het 0 . N. 0 . en moeijelijke zee. Opvolgend passeerden we
P o e lo e -K e o in het Z. W ., Rokko in het Z., en R o e s sa -
Radja of Koningshert-eiland en P o e lo e -L in g u e t t a in het
0 . Z. 0 . Tegen 10 uren zagen we in het Z. 0 . T a n jo n g -
b is s i (ijzerkaap) of P lo r is -h o o fd , en aan stuurboord het
voorgebergte B o lin g op P lo r is s Noordkust. Het bergachtige
laud van P lo r is hief zieh al hooger en hooger boven de
wateren op en Tan jong- b is s i werd duidelijker zigtbaar. Wel-
(1) De overige voornaamste bergen op S umbawa zijn, behalve den N g e n g e s ,
die 5,400 voet hoog is, de S o em m o e n g -a n d e b , 2,440 v.h., de B a t o e - la n t e h ,
5,090 v. h ., de A r o e -h a s s a , 5,340 v. h ., de S o r om a n d i of V a d e r -Sm i t ,
3,593 v.h., de P o d jo , 2326 v. h , de Wabo, 1,200 v.h. en de T j ew o e , 1,660 v.b.
De Tam bo ra heeft eene hoogte van 8,780 (of 9,017) voeten, en de G o e n o n g -
A p i, een vulkaan van bet eiland van dien naam bij Bima, eene hoogte van 6,000
voeten.