
van S o e ra b a ija , stichtte in 1753 op liet eiland S a v o e ,
alwaar 5 negorijen zijn, eenige inlandsche gemeenten en eene
kerk en school, en reeds in 1752 waren er, onder den I’efcor
(opperlioofd, Eesident) van T im o r , v a n d e r b t j r g h , 13 sclio-
len op E o t t i , en 19 krankbezoekers op E o t t i , Timor en
S a v o e werkzaam (1). In 1778 waren er op de drie genoemde
eilauden 7,964 inlandsche Christenen.
In 1701 werd er ook te K o e p a n g eene school geopend, welke
toeu met 22 kinderen bevolkt was, doch de tegenwoordige
Gouvernements-lagere school dagteekent eerst van het jaar 1833.
In 1 8 4 2 , wegens ontstentenis van scholieren of althans van een
genoegzaam en vereischt getal leerlingen, gesloten zijnde, werd
ze in 1850 op nieuw geopend, en telt nu eene bevolking van
27 leerlingen, terwijl de inlandsehe Christenschoolr door een’
g o e r o e bestuurd, eene bevolking heeft van 101 kinderen.
Tot aan het jaar 1747 was er te K oepan g een Wees- en
Armenhuis, hetwelk voor 12 armen en weezen was ingerigt.
Belialve te Koepang zijn er ook nog inlandsche Christen-ge-
meenten en inlandsche scholen in eenige onderhoorige negorijen, als :
Te O e isap p a , alwaar de gemeente 310 zielen telt, waar-
onder 47 ledematen, en de school met 40 leerlingen bevolkt is;
Te O e isauw , alwaar de gemeente 117 zielen telt, waaronder
8 ledematen, en de school 57 leerlingen heeft;
Te B ab auw , alwaar de gemeente 224 zielen telt, waaronder
3 0 ledematen, en de school met 100 leerlingen bevolkt i s ;
Te O e ile o , alwaar de gemeente 158 zielen telt, waaronder
4 ledematen, en de school eene bevolking heeft van 41 leerlingen;
En te O e ib o ffo , alwaar 60 inlandsche Christenen wonen,
waaronder 19 ledematen, en de school eene bevolking van 53
leerlingen heeft.
Overigens wonen er nog enkele inlandsche Christenen te Ma-
n ik ie , welke kampong onder Oeisappa behoort; te O e ib e llo ,
(1) De krankbezoeker Jan DIRKSZOON van T im o r -K o e p a n g , ten jare 1689,
werd in 1691 Roomsch-Katholijk, en vertrok naar de Roomsch-Katholijke gemeente
of de Zwarte P o r lo g e z e n te L a r a n to e k a .
dat onder O e ileo behoort en vroeger ook eene school had,
en te P a r it t i of P a r e tti aan den oostelijken oever der baai,
alwaar vroeger, en tot aan 1847 toe, almede eene school
was en 198 Christenen woonden.
In al deze gemeenten zijn pengadjar’s of goeroe’s werkzaam,
die meerendeels door den zendelingleeraar h e y m e r i n g van
Koepang zijn opgeleid, of ook van de kweekschool te Ambon
herkomstig zijii, en overal ziet men nette kerkjes, tevens schoollokalen,
van bamboe en bebak-f of gawang-bladeren (1). Te
Babauw echter is de kerk van steen gebouwd, en was tot
in het jaar 1854 een so e roh an—in d j il werkzaam (2).
Sedert 1819 waren er op Timor en E o t t i zendelingleeraren
van het Nederlandsch Zendelinggenootschap werkzaam, waarvan
er eenigen ook eene bezoekreis deden naar de /. u i d \v e st er—
eilanden, d. i. de eilanden L e t t i, Moa, W e tte r , K is s e r ,
E om a , Damme, Lak or, S erm a tta , Babber enz., behoorende
onder de Eesidentie Banda. De eerste zendelingleeraar was
r e i n t l e b r u i j n , die in 1829 werd opgevolgd door t e r l i n d e n .
Daarop volgden in 1833 de zendelingleeraren h e i j m e r i n g en
HARTIG, in 1836 EIEDLER, in 1841 NOORDHOFB en LINEMANN,
in 1844 d o n s e l a a r en v e r m a a s e n , en in 1850 s c h o t . Beeds
in 1841 werd de Missie op de Zuidwester-eilanden, (alwaar
h e i j m e r i n g op L e t t i, h ö v e k e r op Moa, en d o m m e r s succes-
sivelijk op Damme, L e tt i en Moa geplaatst waren,) opge-
heven, en in Junij 1851 ook de Missie van Timor en E o tti.
Alleen de zendelingleeraar h e i j m e r i n g , waarnemend predikant
van K o epan g , is op zijn’ post gebleven (3).
(1) De g aw a u g - o f g e b a n g - of gabang-boom wordt ook lo n t a r - o e t a n
(wilde lo n ta r ) genoemd, en is eene soort van palm, die siechte sago geeft.
(2) S o e r o h a n - in d j il is: zendelingleeraar (eigenlijk afgezant des Evangelies.)
Te K o ep a n g is onder den zendelingleeraar ook nog een p e n o e lo n g - in d j i l of
inlandsche hulpzendeling-leeraar werkzaam.
(3) Volgens berigten zijn er op L e t t i 500 inlandsche Christenen cn 2
g o e r o e ’s of meesters; - op K is s e r 600 Christenen en J. g o e r o e ; op Lakor
50 Christenen; - op Roma 200 Christenen; - op W e tte r verscheidenen, en op
Sa v o e 3 Christenen. De Radja van Sau op W e tte r zou ook Christen zijn.