De '>"1 in (läng is (ik zeg dit voor hen die het soms niet weten,)
de langwerpige doek, waarin de moeders en baboe’s (kinder-
meiden) de kleinen dragen, en waarmede zieh de inlandsche
vrouwen tooijen bij het afleggen van bezoeken of wanneer ze
naar de p a s se r gaan; en de sa ro n g is eene soort van vrouwen-
rok, die echter evenzeer door de inlandsche mannen als door de
vrouwen gedragen wordt. Op den gebatikhten sarong (sarong-
batikh) zijn de figuren en bloemen met vloeibaar of gesmolten was
opgelegd of gescbilderd. Dit is , even als het weven, de
arbeid der vrouwen, - een arbeid die langzaam vordert en veel
geduld vereischt, daar elke figuur uit de hand geteekend wordt.
De kain's- of sarong-batikh van S o e ra k a rta hebben gemeenlijk
goeden aftrek, maar die van Sama rang zijn het meest gewild,
omdat de kleuren scliooner en vaster zijn.
Men vindt in de residentie Tag a l 10 suiker-fabrieken, die
de volgende nainen dragen, als: Djätie-barang, Kamanglen,
Pangka, Adiwarna, Doekoe-waringien, Tjomal, Bandjar-dawa,
Lemah-abang en Pangangan, benevens uog eene partikuliere
suiker-fabriek. — De heeren-huizingen bij de 2 eerstgemelde
suiker-fabrieken zijn inderdaad europisch-indische paleizen, die
door huu uiterlijk voorkomen een fraaije vertooning maken.
Een bezoek naar D jä tie - b a r a n g en van daar naar Kamanglen
voert ons längs uitgestrekte suikerrietvelden, en geeft
ons soms een vrij en onbelemmerd uitzigt op den schoonen
Tagalschen vuurberg, G o e n o n g - ta g a l of S lam a t (heil,
gelnk), die 11000 voet hoog en, even als de T jirm e j van
C h erib o n , tot aan den top begroeid is. Längs en'over zijnen
voet slingert een goede rijweg, die naar de residentie Banjoe-
maas voert, en in zijne vele kronkelingen en wendingen bij
afwisseling dan eens den berg P am b a ris s a n , en dan weder de
bergen D ep o k , P e la ra n g a n en P ra auw doet in het oog
vallen. Over het algemeen zijn de binnenlanden van T ag a l regt
liefelijk, doch met de binnenlanden van Ch erib o n niet te
vergelijken. Onder de aangename in de binnenlanden van
Tagal gelegen streken behooren B an ja ran g en vooral Lebaksio.
B au ja ran g was eenige jareu geleden de tijdelijke verblijfplaats
van den Tagalschen resident. Het tegenwoordige nieuwe gouverne-
mentshuis echter is in de kotta—’l a g a l zelve, nabij het foTt en
het havenhoofd, aan een met hoog geboomte beplant plein, op
de fundamental van het oude Gouvernementshuis opgetrokken.
L e b a k s io , welk woord m u rm e len d dal beteekent, is door
onzen gullen gastheer, den resident v b je sm a n , tot eene lustplaats
of uitspanningsoord gekozen. Ilet klimaat is hier frisch
en aangenaam, en de landstreek, door een’ helderen stroom
doorsneden, rijk in schoonheden der natuur. De weg derwaarts
voert längs het graf van den beruchten sultan van Ma ta ram,
ta g a l - akom of ta g a l—w a n g ie (welriekend land), die in 1674
door zijn’ schoouzoon, den Maduresclien prins t h o en o—d jo ijo
(van wien later meer), uit zijn rijk verdreven, en, in 1677
te T a g a l overleden, op den weg naar Leb ak sio ter aarde
besteld is.
Bij gelegenheid van een uitstapje, dat ik eens in 1850 met
den gemelden resident en eenige zijner gasten naar Leb ak sio
deed, werden we hier onthaald op een gevecht tusschen een paar
wilde varkens en javasche honden, of zoogenaamde kampongs—
honden, gewoonlijk ook //jaklialzen” g e h e e t e n , - juist niet omdat
ze zoo bloeddorstig en verscheurend, — maar omdat ze zoo
lelijk, mager en hongerig zijn. De regent van B rebe s had
bij de passangrahan eene kampplaats afgebakend, en deze met
een pagger of hage van kruiselings in den grond gestoken
bamboes omheind. Daarin werden de varkens en honden bij
elkander gebragt. Eenige oogenblikken Melden de strijdende
partijen elkander in ontzag, maar weldra begonnen de vijande-
lijkheden en wel van den kant der honden, die eene natuurlijke
veete tegen wilde varkens schijnen te hebben.
Ik mag echter, en ik kan ook, zulk een gevecht niet
besclirijven. In den aanvang schijnt het aardig en amüsant te
zijn, maar spoedig wordt de strijd wreedaardig, en is het niet
mogelijk aanschouwer te blijven. De inlanders daarentegen zien