De s iv a , of m a h a d ew a , is de god der vernielende of verwoes-
tende kracht. Het beeid heeft eene kruik in de hand als zinnebeeid
van den boeteling of askeet, eu een’ drietand (trie-soela).
Het gewoon attribuut, eene slang, doet het als het beeid van
s iv a kennen.
De meeste beeiden hebben 4 armen en sommigen 8 armen,
en bloemen-trossen, of alleen de lotus-bloem, of een werpschijf,
of een’ waaijer, of andere soms onherkenbare voorwerpen, in de
handen. Ook van den beroemden stier of N a n d i en van de
N aga-slang ziet men afbeeldingen in steen gebeiteld. De Nandi
of heilige stier is een beeid van ruim eilen lengte, met een
dekkleed met dubbelden uitgewerkten rand, - met padma-bloemen
en padma—knoppen op den rüg, — met een schoon halssnoer van
fijn—gebeiteld band, - met een koord met bellen om den nek,
en de heilige schel aan die koord geliecht, — en eindelijk met
een’ dubbelden band of snoer om het ligchaam achter het
dekkleed. Een padmasaiia maakt het voetstuk u it, waarop het
fraai-bewerkte dier in liggende houding is afgebeeld.
De beeiden van b o e d d h a , van m a h a d ew a , en van v is c h n o e
(den god der instandhouding) met zijne schelp of zeehoorn, en
van l a k s c i im i of d e w a , zijne gade; - van b r am a met zijne 4
aangezigten en de Veda; — van k h r i s n a , den a p o i .i .o der
Hindoes; - van k a m a , den god der liefde, zoon van k h r i s n a , -
en van den vogel g a r o e d a , waarop s iv a gezeten is, - trekken
al verder onze aandacht.
BRaMa (of b r a m , b ir m a n , bromö) werd, volgens de hindoesclie
mythologie, geboren met 5 hoofden, en wel uit eene niluphar
(taverai, nenuphar) of Nijl-bloem ; doch s iv a , de echtgenoot van
p a r v a t i , zou hem er een hebben afgeslagen. Hij was gehuwd
met sa r a s—v ä .T i, de godin der muzyk, of wel eene hemelsche
zangeres (gand’ hewa), afgebeeld als een vogel met het hoofd
eener vrouw. -— B r a m a heeft geen eigenlijke eeredienst of cultus
gehad, omdat zeker boeteling b o e m q e n ie hem met een bra-
minsch vervloekings-formulier (mantram) zou vervloekt hebben.
Zijn voertuig is een zwaan, en zijn symbool een niluphar of
lotus. In zijne avatara als mensch, heet hij ook d a k s jü , en
was hij de schoonvader van s iv a . Als daksjcI werd hem het
hoofd afgeslagen door zekeren b h e ir e v a of v ir i i—bh u d rü , doch
s iv a riep hem weder in het leven terug, en zette op zijn’ romp
den kop van een’ ram.
V is c h n o e komt ook voor als a p p o e of NARAiJaNA, d .i. als god
der wateren. In die hoedanigheid zit hij op een slang, die
dan eens de Naga is , en dan eeris de slang Amanta of wel de
Mahasecha. In zijn 4 armen houdt hij 5 wapenen, pantchaijoedä
genaamd, waaronder de wonderring (soedarsoen), de schelp of
zeehoorn (tsjank), en de tsjakra of puntige metalen schijf of werpschijf.
Op zijne borst blinkt de brigoelitha, of de edele steen.
Zijn symbool is de Nahman, (waarover later nog iets gezegd
zal worden, als we de oudheden bij Djokjokarta bezoeken,)
en zijne kenteekenen zijn de vogel Garoeda, de boom met gele
bloemen of Kakiai-mara, en de aap of apenkoning h a n o m a n ,
van wien ik de legende later verhalen zal. Soms vindt men
v is c h n o e ook afgebeeld als zittende op den Nandi. Hij heeft
10 avatara’s of incarnatien ondergaan, waaronder die als de
held r am a of r öm ö , als de leeuw s in g h a , en als de dwerg
bam a het ineest beroemd zijn. Als de held rom ö , die de Veda’s
of heilige boeken, welke door een monster geroofd waren, terug-
haalde, of ook als k h r is n a (een zijner avatara) wordt hij be-
zongen in het bekende sanskritische heldendicht Bamaijana of
Itama-badra. - S iv a wordt ook als m a h a d ew a (de groote
geest), als so k o (de magtige), en als issonaiiA of a so eü ra
(de kwade geest) voorgesteld, zittende op den Nandi, — of
ook als b h e ir e v a (de vreeselijke) of v ir a - b h £id r a , als
m a h a k a l a * (de eeuwige), als k a r t ik ia (de krijgshaftige), en
voorts ook als s o e p r a , m o e n ie en k a n d i - ra ö . — Volgens eene
andere verdichting is BHEiitevA de zoon van s iv a , en uit den adem
van dezen geboren, om de deverkels of zuivere geesten te ver-
delgen en de kluizenaars of boetelingen uit te roeijen. — In de
8 handen, waarmede s iv a dikwijls in stede van met 4 armen en han-
den wordt afgebeeld, houdt hij dan eens een offerschaal, dan weder
o