gen zijn, door el kan deren vernietigd, gelijk ook
die, welke van den waarneemer zelven koomen,
want de een neemt naauwkeuriger waar dan de
ander. Als wij het getal waarneemingen be-
fchouwen, die in den loop van eene maand
kunnen gedaan worden (als het weder gunftig
ls_) zullen wij misfchien deeze wijze van de
lengte van plaatfen te vinden, zoo naauwkeurig
als de meeste andere vinden; zij is ten minften
de gemaklijkfte en vordert de minfte kosten voor
den waarneemer. Alle fchepen, die naar vreemde
landen gaan, zijn voorzien, of kunnen met
weinig kosten voorzien worden van een genoegzaam
getal quadranten; ik meen goede quadran-
ten, gefchikt om deeze waarneemingen te doen,
want naar het onderfcheid in den prijs tusfchen
een goed en een liegt quadrant, zal , denk ik,
een officier nimmer vraagen. Het kostbaarst
werktuig, en dat egter enigermaate noodzaaklijk
is , om tot de grootfte naauwkeurigheid te kooi
e n , is een goed uurwerk; maar voor het gemeen
gebruik, en daar die geftrenge naauwkeurigheid
niet vereischt wordt, kan men dit mis-
fen. Ik heb in dit dagverhaal te vooren aangemerkt
dat deeze wijze van de Lengte te vinden
niet zoo moeijelijk i s , of elk kan met
eene behoorlijke naarftigheid, en een weinig
beoefening, in korten tijd, deeze waarneemingen
eveneven
zoo wel als de fterrekundigen zelve leeren
doen. Nooit heb ik enig aanmerklijk verfchil
gevonden tusfchen de waarneemingen, door den
Heer w a l e s gedaan , en die , welke op den-
zelfden tijd door de officieren gedaan waren
(*_).-
Bij 'het waarneemen van de afwijking van de
kompas - naald , vonden wij , als gewoonlijk ,
dat onze kompasfen onder elkanderen verfchilden,
fomtijds bijna twee graaden ; hetzelfde kompas
verfchilde fomtijds omtrent zoo veel in afwijking
op verfchillende dagen, en zelfs tusfchen
9s morgens en ’s avonds van denzelfden dag, wanneer
wij maar zeer weinig van plaats veranderd
waren. Volgens het gemiddelde van de waarneemingen,
die ik omtrent Erromango, en het
Z. O. gedeelte van deeze eilanden deed, was
de afwijking van het kompas io° 5' 48" O. en
het gemiddelde van die, welke omtrent Tierra
del Espiritu Santo gedaan wierden, gaf io° 5'
30" O. Deeze is veel grooter dan die, welke
de Heer w a l e s op Tanna waarnam. Ik weet
niet wat oorzaak konne zijn van dit verfchil
tusfchen de afwijking, op zee en te land waarge- ^
noomen , ten zij het land ’er invloed op heb-
be ; want ik moet de voorkeur geeven aan
die,
£ie IV Deel bladz. 59.
i l Ê É i 2L-4.
x , f '
IgÉIl I ■ \
af!« ■ , &■ *'*