m - V L A S. H E N N E P. 489
m û :
.fcherpe,’ gezonde, en algemeen gebruikt wor'-
dende toefpijze voor ons uitmaakt. ~ Daar •
ziet gij' twee Velden, waarop allernuttiglie
Plánten' groeijen, áls Vías en Hennep. Het
Vlas vordert in zaaijen, wîeden, plukken , '
rljpelen, te rotten leggen, braken, flijpen,
bckelen, fpinnen zeer veel werk,»doch hoe
rijkelijk wordt ook niet al deze arbeid
door het alíernoodzakelijkst en nuttigst Lin-
nen beloond, ’t welk dan daarvan geweven
Avordt.' Uit de Knoppen dér Plant, of het
Zaad flaat men Lijnolie, eu Lijnkoeken.
De Olie is' van cenen' verzachtcnden aard,
eh' wordt ook in de Geneeskunde gebruikt,
dctch dient voornamelijk de Schilders tot het
aanmengén der Verwen. De Lijnkoeken zijn
cen uitmuntend voeder voor het Vee.
V . ■ Ploe ongelijk fijn valt het Linnen?
A . Het Vlas zelf is ongelijk fijn, of kan
tot ongelijk fijne draden gefponnen worden,'
doch hierin gaat men ook naar verkiczing
te werk, naar dat men grover of fijner Linnen
begeert, en men is zelfs door zorgvuldige
hehandeling ■ in ftaat aan het Vlas eene » gladheid
en fijnheid te geven, die het aan Zijde
fchier gelijk doet zijn.
V . En als het Linnen verfleten is ,■ kan
het tot Tonder gebrand worden !
■ A. Dît kan zeker gefchieden, en men
maakt dan met den • Vuurflag gemakkelijk
T u u r 9
Vimr, daar 'door de wrijving van het Staal
tegen den harden Steen eenige Staaldeeltjes
gloeijend, worden en dc Tonder ontfteken;
maar veel liever prijs ik . tot dat einde de
Zwam aan, of de Oeconomifche Licht ont-
ftekers, thans alomme te bekomenzoo men
des nachts oogenblikkelijk eene, ¡brandende
kaars of lamp . begeert:» want het oude Linnen
is de ftoffe, waar uit het zoo allernut-
tigst Papier voortgebragt wordt, en waartoe
wij het niet kunnen misfen. Is dit gebruik
niet: veel beter, daa dat voof-de Tondel-
doos, waarvoor wij het zoo ,wel kunnen
ontberen? Weinig is er toch, dat inet de
waarde van het Papier kan worden gelijk
gefteld; hetzelve moet dus noch fchaars,
noch hoog in prijs zijn, als waardoor ook
de Wetenfchappen: zoo zeer zouden lijden.
V . Hoe groot een gefchenk is dan; her
V la s !
A . Ook daar bij de Hennep, die mede
wel hier, doch zeer menigvuldig in Mosco-
vien verbouwd en ook wel tot Hemdenlinnen
kän geweveh worden, maar voornamelijk
tot een fterker, zwaarder en vaster Linnen
gelijk men tot- Scheeps - en. Molenzeilen
gebruikt, dient. Tevens wordt er het Touw
van geflagen,. ’ t welk wij tot zoo veel
onderfcheidene als gewigtige einden bezigen,
ZOO dat men erkennen moet, dat Koophan-
Hh 5 del
11
fj'pí î '
"M
'a' f i;î ' ■
t '.'I
K