uîî , P i ï f l l
■iM'*' ’■ •
j f ;
li!
Ili!;
■si it
T A B A K.
, Rook-Tabak «over Spànje uit! deszelfs Wèst»
in'dien komt, en eene aanmerkelijke hoeveel-
Leid uit andere Landftreken over Spanje en
onze voormabge • Westindifcbe Eilanden, benevens
uit verfeheiden Engelfche Noord-
■Amerikaanfche Kolonien wordt overgevoerd.
Vele millioenen ponden worden ook jaarlijks
te Amersfoort en in- Gelderland gewonnen;
d a n deze’' inlandfche! Tabak, meer voor fnui-
ven d a n roken gefchikt, wordt minst hier te
lande gebruikt, maar meest, in rollen en
bladeren gefponnen, naar de Noordfche Landen
ingefcheept, en., ook naar Frankrijk vervoerd,
■ '
„ V, Dus drijft men met deze Plant grooten
handel?
A. Met niet, eene meer, dan met deze,
Virginie en Maryland’, twee Engelfche Ame-
rikaanfchc Kolonien, leveren jaarlijks min of
meer h o n d e r d duizend Vaten, inhoudende
Mächtig millioenen ponden, aan Engeland;
zoo dat de Tabak een zeer voordcclige tak van
-Koophandel uitmaakt, en met deszelfs bewer-
king vele handen onledig gehouden worden,-
■ V , ' En deszelfs eigenfchappen zijn?
A . De walging en braking, die iia ’t eerst
'Op het gebruik van ¿en Tabak volgt, toont
duidelijk aan, dat zij met onze natuur ftrijdig
teis' doch daar men zieh aatf zoo veel kan
; gewennen, höudt ook de Tabak hij voortdü-
,© . rend
TABAK. SPURRIE. MOSTAARDZ. 487
rend gebruik op, die uitwerkfelen voort te
brengen ; en wat het gezonde of ongezonde van
het roken en kaauwcn, het laatfte bijzonder
bij den Matroos in gebruik, aanbetreft, zoo
,zal men, de ondervinding raadplegende, niet
wel ten nadeclc van den . Tabak uitfpraak
kunnen doen. Zoo echter hierdoor veqj
fpeekfel uitgeworpen wordt, zal zulks der
gezondheid grootelijks benadeelen , doordien
dit vocht allerheilzaamst voor ons is , en
ter fpysverteering noodig gehouden moet
worden. ‘
y . AVat zie ik op dat Veld ?
A . Een eenvoudig , nederig Gewasje ,
Spurrie geheeten, ’t welk alhier en op vele
andere fchralc gründen van ons Vadcrlynd, ■
daar men gebrek aan Gras heeft , voor lang
aangemerkt is gewordey als cen bijzonder
.gefchenk der Voorzienigheid. .Men laat de
Koeijen in den Zomer geheele Velden van
dit Gewas eten; zij varen er wel bij, eu ^
geven daarvan goede boter. • Ook wordt
hetzelve tot Hooi gedroogd, en met Knollen
gemengd en gekookt, to t . AVintervoeder
gebruikt. '
V . Ook dat wijde Veld is met een hoog
Gewas, dat gele Bloemen draagt., bezet!
A. ’t Is Mostaardzaad, ’t welk fteeds
zich zelf genoeg zaait en ,zeer vruchtbaar
is. Gij weet, hoe hetzelve, gemalen, eene
Hh 4 ■ fcher«:
y ' ;
i'lii|i. '!:■ . .
'Ili •'
1 , íí
II
"!n ■: