TERNATE, 77
en verbrandde. — Des middags ten 3 uren liefen we voor de
hoofdplaats van het in 1854- tot vrijhaven verklaarde eiland
T e rn a te het anker vallen. De reede -van T e rn a te , of liever
de baai van D jilo lo , is in alle jaargetijden en bij alle winden
veilig, daar ze bescbermd wordt door het eiland H ir i ten
noorden, - door H a lm ah é ra en T id o re ten oosten en zuid-
oosten, - door het 1,000 voeten hooge eiland 'Noorwegen
(een’ uitgebranden vulkaan) of M o e tia ra (paarl-eiland) ten zui-
den, — en door T e rn a te zelf ten westen. Van tijd tot tijd
wordt deze baai uog door walvisschen bezocht, welker aantal hier
in vroeger tijden zeer groot moet geweest zijn. De Engelsche en
Amerikaansché wahlers of walvischvangers, die de Moluksclie
zee en de B a n d a i , S o e lo e - en Harafoera-zeeén bevaren,
hebben er reeds zoo velen gedood, dat het cijfer walvisschen
en gevolgelijk ook het cijfer w ah le rs jaarlijks kleiper wordt.
Tijdens mijn verblijf in de Molukkos, werden er in de baai van
D jilo lo door een’ juist aldaar binnengekomen w ah le r twee
walvisschen gejaagd, waarvan er één gedood werd.
Over D jilo lo en T id o re zullen we later eenige bijzonderheden
vermelden. Het eilandje Noorwegen is onbewoond, gelijk ook
het eiland H i r i , ófschoon'ik er (te H iri) eenige visschers aan
de stranden zag. Aan den zeekant of de buitenzijde van H ir i
zijn twee meren, die den naam dragen van S o e le tak am—boven
en S o e le ta k am -b e n e d e n (d ia ta s en dibawa). Yan eerst-
gemeld meèr zal de kotn of het bekken waarschijnlijk een uit-
gebrande krater zijn. Yolgens opgave ligt het water eenige
honderd voeten diep, en zijn de oevers zeer steil. Omstreeks
het jaar 1750 moet hier eene negorij met al hare bewoners
plotseling verzonken. zijn, en de plek wordt sedert dien tijd
met bijgeloovige vrees door de inlanders vermeden.
Het eiland T e rn a te is een geisoleerde uit zee opgeworpen of
opgerezen berg, welks zwarten en verschroeiden top en naakten
eruptie—kegel men uit alle seb o e a ’s (pondoppo’s) en achter—
galerijen der huizen ontwaart. De hoofdplaats of k o tta -Terna te,
door de aardbeving van Eebruarij 1840 zwaar geteisterd, is als