met een’ donderenden waterval in zee stört, - bemerkten we
slechts weinig. Even weinig bespeurden we ook van de rivier Asse,
die aan de zuidkust uitstroomt, - van de Ila , die zieh aan de
zuidwestkust op de klippen stört, - en van de rivier A ije r-
h a to e , die zieh met drie groote takken of armen door het
landschap kronkelt, - of van de W a a y - a r i of de A r i, die
hare beide takken door de vlakte van H ito e uitstrekt.
Al voortgaande bereikteu we de Muhamedaansche dessa
O e r in , welke onregelmatig is aangelegd. en onder veel klapperboomen
en ander lioog geboomte schuilt. Dewijl de Radja
dezer met ongeveer 400 zielen bevolkte negorij of door ziekte
of door overlijden (dit is mij ontschoten) afwezig was, werd ik
aan den ingang der plaats opgewacht door den R a d ja -
k e d o e a , omringd van eenige K ap a la -sow a . Deze Radja-
kedoea was nog een kind van 11 of 12 jaren, doch reeds in
een behoorlijk kostuum gestoken, en van zijn’ officielen stok
of rotting, met gestempelden zilveren knop, voorzien. De
kleine man zag er met zijn geborduurd staatsie- of waardig-
heids-kleed en den staf van gezag in zijne kleine banden vrij-
koddig en toch niet onaardig uit., Het kostnum droeg hij met
zekere gemakkelijklieid, ofschoon hij met groote verlegenheid
op een paar onbeduidende vragen antwoordde. Terwijl de
koelie’s verwisseld werden, en ik voor het regentshuis in de
schaduw der boomen op een’ stoel plaats nam, liet hij van
de talrijke kokosnoten, die aan lange trossen uit den oksel
der bladstelen boven onze hoofden hingen, er eenigen afpluk-
ken en mij hare melk (a ije r-k a la p p a ) aanbieden, en man g a’s,
pompelmoezen en d je ro k -m a n ie s (oranje-appelen) voorzetten.
Kort daarop vertrokken we naar de met ongeveer 800 zielen
bevolkte Muhamedaansche negorij L im a , in welker nabijheid
vele raWa’s of moerassen liggeu, waarin zieh eene groote me-
nigte van a y am - a y am -a n (waterhoenders) ophoudt, gelijk
zieh aan het deels steenachtige en deels zandige strand vele
zoogenaamde krombekken vertoonen. Op sommige punten
dezer negorij heeft men een vrij nitzigt op de zee en op de
groene kust, van Cer am , en digt bij het strand is een
nieuw blokhuis, de schans Van der C a p e lle n , opgerigt, terwijl
er nog de resten zijn van een voormalig steenen
fortje. Ik overnachtte in een der kamers van den grooten en
eenzaam gelegen passangrahan of lodjie, gelijk mijn reisgenoot,
de Radja-kedoea van W a ay , een dito kamer betrok. Doch
eerst ging hij u it, om niet alleen een goede hoeveelheid van
het sm'akelijke sap uit den spadix of bloemspruit van den
Sagoweer- of Goemoetoe-palm (1) te laten aftappen, maar ook om
eenige strandsnippen en waterhoenders voor ons souper te schieten.
L im a ligt op 2 palen afstands van A s s ilo lo , en maakt
de Station of de etape van een’ reisdag uit tusschen laatstge-
melde plaats en de hoofdplaats H ila .
Des anderen, daags werd onze togt voortgezet naar de Muhamedaansche
negorij C e ith , welke met ongeveer 700 zielen
bevolkt en almede längs het strand is aangelegd. We verwisselden
hier van dragers, — passeerden vervolgens het met ongeveer
200 zielen bevolkte Muhamedaansche gehueht K a itito e , en
trokken naar Hila door, welke plaats 11 palen van Lima
verwijderd is. Onze weg voerde ons voor een gedeelte
onmiddellijk längs en over het strand, zoodat de voeten der
koelie’s doorgaans door het zeewater besproeid werden. Op
vele plekken lagen zware steenen en koraal-rotsen, die het
zandig zeepad vaak bemoeijelijkten. Grootendeels deden we de
reis te voet, en namen alleen dan in de draagstoelen plaats,
als het pad onder water stond, of als de dragers de
overhangende boomen of boomtakken ontwijken moesten door
eenige schreden verder in zee te gaan. Mijn reisgenoot schoot
eenige strandsnippen en krombekken, waarvan het strand
(1) Van hot buitenste vruehl-vleesch van dezen palm zegt men, dat het vergiftig
is , doch van het hinnenste maakt men Confituur. Als de vrucht oud en zeer hard
geworden is, dient zij den inlanders vaak als toetssteen om goud te toetsen.
17*