van den grond af tot in de deur gelegd, en op geregelde afstan-
deii van inkappingen of uithakkingen voorzien was. Bangs dezen
stam of bamboe gingen de bewoners met groot gemak op en af,
terwijl ze de inkepingen als treden voor hunne voeten gebruik-
ten, en zicb altijd in een bewonderenswaardig evenwigt hielden.
De Eadja presenteerde ons klappermelk, sawoweer en gebak
van rijst en gestampte djagong. Stoelen waren er niet, maar
daarentegen breede d é g o -d é g o ’s of bamboezen rustbanken van
p. m. 1 voet hoogte, waarop we plaats namen. Na een poos
toevens keerden we tegen 3 â 4 uren naar boord terug.
Den volgenden morgen waren we voor de negorij B o n k a
geankerd. Deze kampong ligt een uur gaans van het strand
verwijderd, en is de hoofdplaats van het landschap Lampang
of Ampanan (1), hetwelk, aan het landschap T o d ja grenzende
en aan dit rijkje onderhoorig, ten zuiden door de baai van
Tolo of Tomeikoe (aan welke baai ook. de landen B o u ts jo e t,
Waija, W a ijé sa , T ab o e sti en B a lan te gelegen zijn,) bepaald
wordt. De Boeginezen, die de bevolking van B o n k a uitmaken,
hebbeu er een goed établissement, hetwelk ze met palissaden ver-
sterkt hebben. Aan de monding der rivier van Bonka wonen
eenige handelaren, die er kleedjes, p a ra n g ’s, boslemmer-messen
en alle artikelen aanvoeren, welke de Alfoeren van het binnenland
behoeven, en die dezen tegen hunne produkten komen inruilon.
In den morgen van den 26sten Mei waren we in de schoone
en liefelijke baai van T o g g ia n , hoofd-eiland van de talrijke
groep der T o g g ia n - of Sehildpad-eilanden, die aan de noord-
kust der B ogt van T om in i een’ kleinen Archipel uitmaken,
en waarvan er sommigen mij onwillekeurig aan de eilandjes
D o n d o la—i t j i , ü o n d o l a—law o e , en anderen, die ik vroeger
(1) A m p a n a n , A p p e n a n , A m p in a n of T a n j o n g - a w a n g is- ook
(gelijk bekend is) de naam van een landschap, stad, rivier, baai en reede ter
westkust van het eiland L om b o k aan S t r a a t -L o m b o k
ten noorden van G ilo lo bij het eiland Moro tai gezien had,
denken deden.
De Boeginesche Kapitein der, door Boeginesche handelaren
bewoonde, kampong B a lab a tan g was dadelijk aan boord, en
weldra roeiden we naar den wal. Onder het varen zagen we
eene menigte van vischfuiken of b a le i’s en netten, die zoowel
in de baai-zelve als in de rivier, - welke eene z o u tw a te r-riv ie r
(even als b.v. de rivier Baner of B a n ir in Bembang op Java,)
scheen te wezen, — waren uitgezet. De modderige oevers der
rivier werden door de overhangende takken der boomen overal
belommerd, en ook de kampong lag in de schaduw van
kokospalmen, vruchtboomen en pisangstruiken verscholen, terwijl
ze aan den noord—' en noordoost-kant door vrij-hoog ge-
bergte, en door een’ 6 voet dikken muur van klipsteen en klei
aan den zeekant, bescherrad werd. Het huis van den Kapitein
zag er even onbeduidend als de huizen der Badja’s in de Tomini -
b o g t nit, en de kampongs-woningen hadden mede niets bijzonders.
De dorpelingen schenen geheel van handel cn vischvangst te
leven, daar we geen bebouwde velden en akkers zagen. Ik
weet niet of er veel s c h ild p a d d e n (pinjoe of koekoera)
zijn, ofschoon de naam van s e h ild p a d - e ila n d e n (1) aan
overvloed van schildpadden denken doet. Maar we zagen er
eenige groote visschen, die men, naar ik meen, in de Molukkos
tja k a la n g (2) noemt, en een soort van spiering of sprot-visch
van de grootte van sa rd in e s , waarmede men op Ambon de tja k
a la n g vangt en die daar ik a n -p o e r ie , doch op Ja v a : ik a n -
t e r ie , ja p o e of lemboeroe, heet. De visch-netten schenen
mij toe gebreid te zijn van Baroe-garen, dat van den bast
van den Baroe-boom bereid wordt.
In de nabijheid van T o g g ian liggen de eilanden B o e k a -
(1) Niet te verwarren met de 4 S c h i l d p a d - of T o r t e ld u if - e ila n d e n bij
de Lucipara-droogte of L u c ip a r a -k lip in de Banda-zee.
(2) T ja k a la n g is öok de naam van een’ kleinen aap, die een’ langen krul-
staart heeft. Een andere apensoort heet: a n g k a.