voorkomen, en lacht ze den vreemdeling geeuszins toe. Doeh
is men eenmaal in de plaats—zelve, dan zal inen ze gaarne net
en goed-aangelegd noemen. Ze is bsbouwd met vele helder-,
witte Europésche huizen, die door tuinen en bloemperken
omringd zijn, en prijkt met goed-onderhouden en veelal door
groene heggen bezoomde breede wegen, een paar vrij—groote
pleinen, goede koffij- en zoutpakhuizen, een nette k e rk , een
groote marktplaats, en een vrij—groote Chinésche wijk of Chiné-
sclie kamp. Het oude residentie-liuis stoud in het forfc Amste r-
dam, docb is bij de aardbeving van 8 Eebruarij 1845 inge-
stort. Het tegcnwoordige Gouvernements-huis ligt vrij-ver
van het strand verwijderd, en is het laatste in de rij der hui-
zen. In dit huis werd ik door den Residente den Heer a n d r ie s -
sen (1853), gastvrij ontvangen, doch ik was hem geen gezellige
huisgenoot, daar ik de Menahassa-koorts medebragt, welke mij
des morgens ter hoogte van T an aw an k o duchtig had aangegrepen.
De Protestantsche gemeente te kotta-Menado telt 357 zielen ,
waaronder 193 ledematen. Even ais die van B o lau g , Bwool,
G o ro n ta lo , T o n to li en de Sangiey-eilanden, werd ze
vroeger door de predikanten van Te rnate kerkelijk bezocht.
Het eerste kerkelijk bezoek ontving ze in 1675 van den predikant
van T e rn a te , j . m ontanos, en van 1676— 1680 waren haré
eerste vaste predikanten g. peregrinos en z. caheing. Lang vóór
gemeld jaar 1675 hadden de Spanjaards en Portugezen er hunne
Roomscli—Kathol ijke missionarissen , en waren de missionarissen
magellanos in 1568, en mascarenhas omstreeks het jaar 1600,
te Menado gevestigd. Thans is er een zendeling-leeraar tij-
delijk ais waarnemend predikant bij de gemeente aangesteld.
De kerk, die in 1845 gesticht werd, is van enkel planken ge-
bouwd, even ais er zoovele huizen in de residentie Menado,
uithoofde der vele aardbevingen, die hier woeden, van planken
gebouwd zijn. Zulke huizen hebben van de aardbevingen natuur-
lijk niets te lijden, - althans ze kunnen niet doen, wat steenen
huizen soms bij aardbevingen doen zouden, namelijk in s to r te n .
De Muhamedaansche godsdienst is op Menado door den
sultan van T e rn a te in 1465 ingevoerd. Hare belijders zijn
echter niet zeer talrijk, en alleen aan de kusten woonachtig.
Eenigen hunner trfeft men aan in het distrikt Menado.
De Gouvernements lagere school ter hoofdplaats is met 82
kinderen, en de inlandsche Christen-school met 96 leerlingen
bevolkt. De scholen in de zoogenaamde Menahassa van
Menado zijn bevolkt zoowel met kinderen der Alfoeren, die
tot het Christendom bekeerd zijn, als met kinderen der nog
Heidensche Alfoeren.
De Alfoeren of Alifoeren)' wier generieke naam verbasterd
is van h a r a - fo e ro e of b e r g -k in d e r e n (hara: berg, en
fo e ro e : kind,) - zijn in 8, of volgens anderen, in 9 verschil-
lende stammen verdeeld, namelijk 1 . de stam van T o n d an o ,
Remboken en K ak a s; 2°. de stam van S a ro n so n g , Tomo-
hon, K a k a s k a s s e n , T om b a r ir i, N e g r ie -b a ro e en A ris ;
3°. de stam van T oncéa, L ik o e p a n g / iK la b a t-d ià ta s en
K la b a t-d ib aw a (boven— en beneden-K 1 a b a t); 4*. die van
Romohon, T om b a s s ia n , Langowang, K aw a n g -k ow a n g ,
Tompasso en S o n d e r; 5°. de stam van R a tah an en P a ssan g ;
6°. de stani van P o n o s a k a n g ; 7°. de stam van Tonsawang;
en ■ de stam v a nB a n tik . Deze stammen verschillen in taal en
toiigval veel van elkander, en zouden eenige eeuwen geleden
over zee van elders zijn aangekomen. Volgens de traditie was
toen het noordelijk gedeelte van Celebes onbewoond, en
namen de aangelande Alfoersche stammen ieder voor zieh een
stuk lands in bezit, en noemden toen de gezameutlijke in bezit
genomen landen; die thans 286 negorijen hebben, met den
kollektiven Alfoerschen naam: Min ah a sse of M e n a h a s s a ,
d. i. L a n d v a n a l i e n of A lg em e e n l a n d , of, volgens
eene andere verklaring: b o n d g e n o o ts c h a p , f e d e r a t i e of
f é d e r a tie v e r e p u b lie k .
In 1853 telde men in deze Republiek 28,178 zielen, die
gedurende het tijdperk van 1831-1853 tot het Christendom
3