muur omgeven, en p. m. 100 jaren oud is, - heeft bij de aard-
beving vän 1845 veel geleden, even zeer als liet fraaije steenen
kerkgebouw der gemeente. - De afdeeling Amoerang telt eene
bevolking van ruim 30,000 zielen, welke in de distrikten
T o n—b a r i r i , S o n d e r, R om o b o n , T o n -p a s s o , T o n -b a s -
s ia n , K aw an g—kowang en T o n—sawang verspreid wonen.
Bij den straks genoemden zendeling-leeraar v a n capellen,
die ter hoofdplaats Amoerang gevestigd is, vond ik den
zendeling-leeraar u i /fees , die mij hier kwam afhalen om naar
Koemelemb o eaa i te gaan. Deze goede nian, die met zijne
gade, bij zijne komst op J a v a , ten mijnent eenige dagen liad
doorgebragt, had mij als oude kennis reeds te L an g ow an g
een bezoek gebragt, toen hij mijne ziekte vernomen liad.
Daarvoor had hij toen in twee dagen tijds 28 nren te paard
afgelegd, — 14 uren om tot mij te komen en 14 uren om ten
zijnent terug te keeren!... Op den tweeden dag na mijne komst
te Amoerang stegen we te paard, en reden we over Towassen,
P o n d o h en W ak an naar Koemelemboeaai. De afstand van
Amoerang bedraagt slechts 4 uren, doch de weg is moeijelijk
en loopt immer door woud en wildernis over spits gebergte en
door diepe ravijnen. De steilten, die we telkens moesten op
en af rijden, waren vaak ijzingwekkend, en de vele regens en
vochtige atmospheer hadden den bodem zoo glad en glibberig
geipaakt, dat alleen de groote voorzigtigheid, waarmede onze
bergpaarden hunne hoeven längs de hellingen wisten te plaatsen,
een ongeluk voorkomen kon. Ten 1 nur in den middag be-
reikten we de kleine dessa K o em e lem b o e a a i, waar de beer
ulpers gevestigd is. Ze lig t niet ver van de grenzen van
het rijk van B o la n g -M o g o n d o , hetwelk ik hooger reeds
genoemd heb, en telt nog zeer weinige Christenen. De heer
ulpers had een siecht huis, doch was bezig eene zeer nette
woning van planken te bouwen. Op de piek, waar het halfvoltooide
nieuwe huis verrees, heeft men een prächtig ver-
gezigt over een aantal groene heuveltoppen en diepe valleijen.
De lucht was echter aanhoudend zoo mistig en nevelig, dat we
het genot van dit pauorama slechts ten halve smaken rnogten.
Bij miju’ terugkeer naar Amoerang werd ik weder door
mijn’ vriendelijken gastheer vergezeld. De dag was helder. De
zon lachte boven de toppen der boomen en de kruinen der
bergen, en teekende breede schaduwen in de diepten en längs
de Wogten en zigzags van den eenzamen weg, waar längs de
paarse bergbloemen kleurden en geurden met nieuwe kelken
en knoppen. De P om b o ’s of P e rg am ’s steunden diep en
doordringend in de maagdelijke bosschen, en de koolmeezen
flöten, en de Bdo’s stoeiden in de natte en glmsterende takken
der boomen, en de apen en lo e to n g ’s begluurden de voorbrj-
gaande paarden en menschen met hunne gewone meuwsgieng-
heid De weg viel ons nu veel korter, en reeds ten half 12
uren waren we te Amoerang. Des anderen daags zette ik
mijne reis voort, trok een .eindweegs om de baai van Amoera
n g en verder over een aantal van dikwijls zeer stexle heuve-
len heen, en bereikte Ranomda, Lopano en T o n -p a n - a ta s .
Aan hier ging de reis verder naar T in o e n d ik , P o p o n ta le n ,
L e lem a , L S le r, en, - längs den berg Soeloe en over
Mo en te j en S endoek, - naar Tanawanko. Met uitzondenng
van T o n - p a n - a ta s en Sendoek zijn al de negonjen le
ik op de reis naar Tanawanko passeerde, nog geheel hei-
denscli. De negorij Sendoek ligt op een gedeelte van een
zandig heuvelland, welks uiteinde aan de Noordkust Kaap
P a s s i r - p o e t i (wit zand) heet. T an aw an k o , 7 uren gaans
van Amoerang en bijna 6 uren van de hoofdplaats Mena-
do ligt schilderachtig aan het strand, en heeft op de
blaauwe zee een ruim „nitzigt. De negorij is groot en sterk-
bevolkt, en vertoont nog de wallen van een fort hetwelk
bij de geduchte aardbeving van 1845, even als e ovenge
fortjes in de M en ah a ssa, grootendeels verwoest | De
zendeling-leeraar r o s s e b t is er gevestigd, en bewoont een goed
huis in eene breede en belommerde laan even burten de
negorij. Met hem en den zendeling-leeraar u lp e r s vertrok rk