b o e k a , die onder T o g g ia n behooren, en met de kust van
Celebes eene zeestraat van ß a 7 mijlen breedte vormen.
Eenige uren bleven we hier, zoowel in de negorij als in de baai,
vertoeven, en gingen toen onder stoom, koers zettende naar
G o ro n ta lo . We staken dus de T om in i-b o g t weder dwars
of van de noordkust naar de zuidkust over, en hadden op den
28sten Mei G o ro n ta lo weder in het Osr eziCgt.
Hooger hebben we reeds de landschappen of Eadja-schappen
genoemd, die tot het gebied van Menado behooren en onder
den Assistent-Resident van G o ro n ta lo staan. Een paar elders
gelezen woorden over deze Eadja-schappen möge hier eene
plaats vinden.
Sommige dezer landschappen of rijkjes zijn onbeduidend,
zoo als b. v. het rijkje B o n e ; - het onder den Sultan van
T e rn a te behoorende rijkje Boalemo op Ce lebe s’s noordkust (1)
aan de zuidzijde der T om in i-b o g t- - het door den Badja
van Soewawa bestuurde landscliap B in ta o e n a (ook B in to n a
of B in ta n o e a n g genoemd,) aan de scheiding der rivieren
Gamboeta en Biauw aan Celebes ’s noordkust, hetwelk
naauwelijks 900 zielen te lt; - het rijkje K a id ip a n g , hetwelk
bij zijne ankerplaats Bo lo k k o slechts 500 zielen (meest goud-
gravers) te lt; - het rijkje B an k a of B o la n g -b a n k a , hetwelk
slechts 40 t ja t j a ’s of huisgezinnen heeft; - het rijkje A n d a g ile ,
hetwelk slechts 400 zielen telt; - het rijkje B o lan g a of Bo,
lango op Celebes ’s oostkust, dat naauwelijks 800 zielen
heeft, —en het landschap A ttin g p la , hetwelk slechts met 300
zielen bevolkt is. Andere Staten daarentegen zij n meer belang-
rijk ,a ls : b. v. B o lim o of Bolemo op C e leb e s’s oostkust aan
de zuidzijde der T o m in i - b o g t , hetwelk p. m. 10,000 zielen
te lt; - B o la n g -M o g o n d o , hetwelk (in de landschappen Mo-
(1) Niet te verwarren met B o e a - l e m o , een rijkje op C e le b e s ’s noordkust
onder G o r o n ta lo , of met B o e a - l e m o in het N. O. van het rijk B a n g g a a i op
C e le b e s ’s oostkust.
gondo en Bolang verdeeld, en ten westen van B iu tab en a
en ten oosten van de Menaha ssa gelegen en door de rivieren
B o la n g -S om o it en Lombaij doorsneden,) in zijne 31 kam-
pongs eene bevolking heeft van 25,000 zielen; - B o la n g -
itam aan Celebes ’s noordkust, hetwelk door de rivier
B o la n g - itam doorsneden wordt, en ongeveer 3,000 zielen
te lt; - en Bwool, op Celbbes ’s noordkust, ten westen van
L im b o tto en ten oosten van T o n to li, hetwelk bijkans 8,000
zielen te lt, gedeeltelijk Boeginezen en gedeeltelijk lieden van
P a lo s en K a ije li. Volgens deze telling zou de gezamentlijke
bevolking der gezegde Bijkjes slechts ongeveer 50,000 zielen
beloopen. Doch juister schijnt het hooger cijfer, hetwelk de
bevolking van al de genoemde Staten of Eijken, voor zoover
ze onder beheer van het Nederlandsch gezag staan, op ongeveer
137,000 zielen stelt.
In bijna al deze landen wordt goud gegraven, en vooral in
B o la n g - itam , Bw o o l, B o e lan , B o lan g -M o g o n d o en
B in ta o e n a , gelijk ook in het, door een’ P an g h o e lo e bestuurde
en onder B o lan g -M o g o n d o behoorende, landschap
B o la n g o -o e k i of B o la n g -b a n k a of Ban k a aan Celebes ’s
noordkust bij de rivier Lamboge. Doch bnitendien leveren
ze ook andere artikelen voor eigen gebruik of voor den liandel
op. Zoo levert B o lan g -M o g o n d o vogelnestjes '(1), boomwol
(kapok), was (lilin g ), honig (madoe) en de bekende Mo-
gondo-kleedjes of b id a n g -M o g o n d o , - en Bwool suiker,
sago, boomwol, rijst, l in g a - en ijzer-hout, en geweven
kleedjes (bidang).
Van de Aborigenes van laatstgemeld rijk (Bwool), hetwelk
door de grootste rivier van Celebes doorsneden wordt, leest
men, dat z e , ofschoon Heidenen, geen varkensvleesch eten, de-
(1) De opbrengst dezer vogelnestklippen Staat misschien gelijk aan die der klippen
op de S a n g ie r -e ila n d e n , of der holen van K a r a n g -b o l lo n g , G o n d a n g -
t o w o , B a n d ja ra u , T jib o d a s of B o e h a -w a l e t , of der 6 B a n d o n g s c h e
holen, of van den B a to e —m i s s ig h i e t in het P a y o n g —gebergte en de rots
B a t o e - a s s a p a n op J a v a .