regen eil wind bezwangerd; — en, toen we des auderen daags
de piek voorbij en naar Boelekomba doorstoomden, liadden we
regenachtig weder en den wind aanlioudend tegen, terwijl het
achter ons goed en helder weder was.
Van de Bonthainsche aardappelen heb ik reeds hooger gesproken.
Ze komen hier willig voort, en hebben een’ hoogst-
aangenamen smaak. Bij eenige huizen zag ik schoone wijngaard-
ranken, beladen met zware trossen van groote druiven. Ook
te Banda en T e rn a te zijn de druiven nitmuntend. Te Sama-
ra n g , S o e rab a ija , en nog elders misschien op J a v a , zijn het
bij na all een de Chinezen, die het geheim weten om geurige en
groote druiven te kweeken. De druiven van Bezoekie zijn
wegens hare zware trossen en geurigheid beroemd. Die van
B a ta v i a , ofschoon wel goed van smaäk, zijn doorgaans klein
van stuk.
De warme mineraal-bronnen van B o n th a in heb ik niet
kunnen bezoeken.
Den 2de" Junij nam ik afscheid van mijn’ gullen gastheer, den
beer bakkers, gezaghebber van B o n th a in (1853), en stoomden
we oostwaarts op naar Boelekomba of B o e lo ek o em p a ,
alwaar we tegen den avond ankerden. Den volgenden morgen
gingen we bij de rivier K a li-K o n g aan wal. De branding op
de zandplaat voor de kust was zeer sterk, zoodat de sloep bijna
omsloeg. We zagen hier een fort, dat C a ro lin a heet en aan
de monding der K a li-T e k o lig t, en vele schoone wijnstok-
ken, met witte muskaat-diuiven rijk beladen. De plaats is ruim
aangelegd, en ziet er goed-onderhouden uit. In 1824 was ze,
kort voor de inname van B o n i, getuige eener belangrijke zege-
praal onzer krijgsmagt. Aan hare Noordzijde ligt het Kind ang-
gebergte en ten oosten het rijk van Boni. We bezochten er
een’ poel of kreek, waarin oligeveer 16 groote palingen leven.
Deze palingen worden als heilig beschouwd, en hebben, daar
ze overvloediglijk door het volk gevoederd worden, eene monsterachtige
dikte verkregen. Op het geluid van een trom komen
ze dadelijk te voorsehijn, om het aangeboden aas of voedsel uit
de hand der bezoekers in ontvangst te nemen.
De bevolking van Boelekomba en ook van B o n th a in legt
zieh toe op den landbouw, de vischvangst, en den klein-handel
met Sa le ije r en M ak asse r, werwaarts ze S ap iri-n o ten , koffij
en aardappelen uitvoert. Op sommige plaatsen der Z u id e r -
d is tr ik te n wordt in daartoe bestemde pannen of stellen zout
aangemaakt.
Des avonds waren we weder aan boord der S u rin am e , en
stoomden we, altijd met tegenwind en vaak regenachtig weder,
naar het eiland Saleijer. We staken de Straat—S ale ije r over,
passeerden M a n s fe ld -b a n k en W a lv is c h -b a n k , en in de
verte de 3 onbewoonde eilandjes L ijo ek an g -L ow e , W e ra en
P e ta n g , of de Boegerones (gewoonlijk B o e z e ro en tje s ge-
noemd), > en kwamen in den ochtend van den 4ien Junij voor
S a le ije r, tusschen het eiland-zelf en het eilandje P o e lo e -b a b i
of v a r k e n s - e ila n d , ten anker. P o e lo e -b a b i wordtbewoond
door voormalige zeeroovers, die in onderwerping gekomen zijn
en nu als eerlijke menschen van de vischvangst leven. Het is
een langwerpige en smalle strook gronds, die zieh slechts weinige
voeten boven de zee verheft, en met digt geboomte begroeid
is. Toen de S u rin am e ten anker was, zagen we in het on-
diepe en heldere water de overheerlijkste koraal-gewassen, die
men zieh verbeelden kan. De bodem der zee was er mede als
met een bed van velerlei bloemen overdekt. Daar de koraal-
diertjes zeer snel bouwen, zal het misschien wel niet lang meer
duren of het- nabijgelegen P o e lo e -b a b i zal met Sa le ije r
vereenigd zijn en als eilandje ophouden te bestaan.
Het eiland S a le ije r, dat p. m. 24 ureri lang en 4 uren breed
is, behoort, even als B o n th a in en B oelekomba , tot het
Nederlandsch gouvernement te M ak a s s e r, en wordt door een’
gezaghebber bestuurd, die te P a n g ilia n g woont, doch vroeger te
B o n to b an g o en g in het zuidelijk gebergte van het eiland verblijf
2*