
te maken. Ik gaf aan zijn’ vriendelijken drang gehoor, en ging
dus in den naniiddag per rijdtuig naar Langowang. Uaar aan-
gekomen en aan het huis van den heer schwarz, die mij gast-
vrijheid bood, afgestapt zijnde, voelde ik mij zdo ernstig ziek
en 7.66 geheel uitgeput, dat ik mij dadelijk te bed moest be-
geven, om het eerst na verloop van 5 dagen weder te verlaten.
Al heviger en beviger werd de koorts, en op de koude koortsen
volgden onmiddellijk beete koortsen, zonder mij eenige verade-
ming te gunnen. Niet anders meenende, dan dat ik onder zulke
aanvallen weldra zou moeten bezwijken, verzegelde ik, zooveel
mijne krachten toelieten, mijne papieren, en adresseerde die aan
mijne vrouw, die op J a v a (gelijk vroeger reeds gezegd is) was
achtergebleven. Intusschen gebruikte ik dagelijks, doch zonder
baat, eene goede dosis cbinine, die de beer schwarz mij vrien-
delijk uit zijn lmis-apotheek afstond, maar op den derden dag
nam ik als in wanboop znlk een groote hoeveelheid in , dat
de koorts eindelijk wegbleef!... Des Zondags daarop kon ik
reeds ter kerk gaan, en hoorde ik den beer schwarz eerst in de
Maleische en daarop in de A lfo e rsch e taal de talrijk-opge-
komen Alfoersche gemeente stichten. Ik heb geen woorden genoeg,
om der wednwe van mijn’ nu önlangs overleden gastheer
schwarz naar eisch mijnen dank te betuigen. Als haar deze
regelen onder de oogen gebragt worden, kan ze verzekerd zijn,
dat een gevoel van innige erkentelijkheid haar uit 'de doode en
koude drukletters tegenkomt.
De negorij L an g ow an g ligt slechts een uur van K ak a s ,
en is een groote en goed-aangelegde plaats, die door 700
dapoers bevolkt is. Paggers of heggen van enkel bloeijende
rozenstraiken omringen de lodjie en versieren de wegen en
paden der negorij. Het kerkgebouw is groot en ruim, doch
had in 1853 groote reparatien noodig, die de H o e k om -b e s a r
willens was weldra te bewerkstelligen. Op een half uur afstands
van de plaats vindt men eenige modderwellen, die met de
modderwellen, welke bij de gas-bron te B led o eg of Bledoek
in de afdeeling G ro b o g an (Samarang) liggen, min of meer
overeenkomen, - en voorts bronnen van kokend-heet water. Dit
water is zeer helder, doch heeft een’ zwavelachtigen smaak en
eene sterke zwavelreuk. Afgekoeld is het drinkbaar, en wordt
het met goed gevolg legen rheumatisme aangewend. Bij de
wellen, die reeds uitgekookt zijn, vindt men fijne pijpaarde,
die men tot witte verwstof bezigt. Tan de opgeworpen
zwavel maken de Alfoeren buskruid, en in de heete bronnen
koken ze dikwijls hunne rijst en andere eetwaren. Op vele
pnnten in den mimen omtrek, dien de modderwellen be-
slaan, komt de modder uit den bodem op, zoodra men er een’
stok in steekt. De atmospheer is op grooten afstand met zwavelreuk
bezwangerd, en reeds in de verte treft, het rommelend
geraas van den kokenden modder het gehoor van den bezoeker.
Onder de bijzonderheden, welke de Menahassa oplevert, mögen
ook de Alfoersche graven, of de Alfoersche kerkhoven, bepaal-
delijk genoemd worden. "Velen dezer graven zag ik in de negorij
Sew an g an , en eenigen had ik er reeds in het voorbijgaan te
K ak a s gezien. Digt bij de woonhuizen namelijk staan eenige
Vierkante p. m. 3 ä, 4 voet in middellijn breede en p. m. 6 ä 7 voet
hooge steenen potten, die eenigermate den vorm van eene over-
eind-gezette doodkist, of wel van een’ dikken Vierkanten steenen
pilaar hebbeu, en welker openingen aan de bovenzijde met
zware steenen-dekgels en eene laag van klei gesloten zijn. In
deze potten worden de lijken der afgestorvenen begraven of
liever weggeborgen. Ieder huisgezin heeft zulk een pot of meer
op het erf zijner woning. Sterft er een lid der familie, dan
wordt eenvoudiglijk het deksel opgeligt, en de doode m de vaas
of pot geplaatst, en'wel z6<5, dat het lijk niet overeind staat,
maar een zittende houding heeft, Daama wordt het deksel er
weder opgelegd, en, om te beletten dat de reuk van het
rottend lijk naar buiten dringe, worden de reten tusschen het
deksel en de pot zorgvuldig met klei of' dikken modder toege-
maakt Sterft er een tweede lid der familie, dan wordt zijn
4*