door de Kloostervoogden van Koningsveld. P imacrer is derhalve tei»
gemelde jare niet alleen reeds aanwezig geweest, maar had ook, en
waarschijnlijk langtevoren, eene eigen parochiekerk, dus heefthettoen
ook reeds aanzien gehad.
Het dorp, hetwelk aan de regterhand van den weg van Delft ligt
en daarom gezegd wordt, dat de kerk landwaarts in gelegen is , is
niet groot, maar vrij wel bebouwd; de plaats waar de kerk Staat,
is slechts eene onaanzienlijke bunrt. Voor vele jaren plagt aan het
kerkhof een gebouw te staan , hetwelk , naar zijne ügging, Ke r k h o v e n
werd genaamd, voerende de afkomelingen van den eigenaar niet alleen
dennaam, maar ook het wapen van het huis, zijnde drie vogels
van sabel (zwart) op een gond veld j doch van dit gebouw was reeds in
den jare 1681 niets meer overig j dan eene boerenwoning.
De kerk , een ruim en liichtig gebouw , was , vöör de Reformatie, aan
God , ter eere van den H. J ohannes den Dooper toegewijd, terwijl daarin
de geboorte van de H. Maagd en van J ohannes den Dooper, plegtig
gevierd werd. Ook is in deze kerk, voorbeen eene vikarij van de
H. Maagd M a r ia , geweest. Van de oudheid en stichting dezer kerk ,
vmdt men niets geboekt, doch uit het gebouw zelfs blijkt, dat het
van eenen hoogen ouderdom is : bet ruim is fraai, het dak, dat met
leijen gedekt is , rust op tien beele en vier halve pilaren j de predikstoel,
staande regt over den toren , het gehemelte 'daar boven en
bet doophek , zijn bezienswaardig j de leuning van den trap des pre-
dikstoels, alsmede de deuren ter wederzijden , daar van, zijn kunstig
gesneden ; de gestoelten der Regering zijn mede zeer aanzienlijk , en
het verdere gestoelten en de zitplaatsen wel geregeld. Binnen de kerk,
boven den ingang , onder den toren , ziet men een uurwijzer , rondom
fraai beschilderd met toepasselijke zinnebeeiden , en daaronder las men
vroeger de volgende regels :
Ach mensch ! waardeer den tijd , het dierbaarste aller dingen,
Den tijd die voorwaärds g a a t, en nooit terug zal springen-,
Leer hoe de levensbaan wordt spoedig afgerend r
" el hem die zieh aan God, en zijnen dienst gewent.
Bij de plaatsing van bet orgel zijn echter deze regels verdwenen.
Boven den predikstoel ziet men in fraaije letlers de Wet des Heeren,
en daaronder Openbaring 3 , vs. 24 ; weder daaronder 1 Johannes 5 ,
vs. 6 het laatste gedeelte ; ter regterzijde van de W et, bet Gebed onzes
Heeren, en daaronder Psalm 1 0 0 , vs. 4 ; ter linkerzijde van de Wet
het Geloof, en daaronder Spreuken 8 , vs. 3 4 . Door de deuren, ter
wederzijden van den predikstoel, komt men op een koor , toegang’ver-
leenende tot eene deftige vergaderkamer voor den kerkenraad waarin
de wekelijksche catechisatien worden gehouden; deze kamer is sedert
den jare 1791 nieuw gebouwd. Jn het jaar 1830, werd in deze kerk een
orgel geplaatst, geheel bekostigd door milde bijdrageo der gemeenteleden,
hierin voorgegaan door eeneaanzienlijke godvruchtige vrouw , die daartoe
aan de kerk eene belangrijke liefdegift vereerde. De toren , welke van
eene tamelijke hoogte is , heeft^eene leijen spits, benevenSuur- en slag-
werk, alsmede eene vrij zware klok, met een uurwijzer j op bet einde
van het dak Staat een toreritje, mede met eene leijen spits. Het kerkhof,
dat ruim en groot is, Staat met ijpenboomen beplant, de pastorij,
achter de kerk , is een goed gebouw, met eenen grooten en fraaijen tuin.
De kerk en predikantswoning, bouwvallig geworden zijnde, zijn in het
jaar 1839, aanmerkelijk hersteld , waartoe , uit het fonds voor nood-
lijdende kerken , eene som van 1500 gülden verstrekt is.
De R. K. kerk aan God, ter eere van den II. J ohannes den Dooper
toegewijd , Staat op de L a a n , buiten dit dorp. De oude kerk dier
gemeente, welke in den jare 1773 afbrandde, was met riet bedekt,
doch de tegenwoordige nieuwe kerk is in het volgende jaar allerfraaist
opgetimmerd. Zij heeft geen toren, doch is van een orgel voorzien.
De pastorij Staat ter zijde van de kerk.
Men heeft te P u nacker eene in 1842 nieuw gebouwde school en on-
derwijzerswoning. De school wordt gemiddeld door 120 Ieerlingen bezocht.
P unacker is de geboorteplaats van den R e g t s g e l e e r d e C orneeios
P ijnakercs , eigenlijk Cornelis P ijnacker , geb. 6 Julij 1570 , 12 Januarij
1645 , als Hoogleeraar in de regten , te Franeker , na eerst dat zelfde
ambt te Leyden en te Groningen te hebben bekleed en als Gezant
van Neerlands Algemeene Staten naar Algiers en Tunis tezijn geweest,
van den Ned e rdu i t s ch en d i c h t e r , C o rn e iis van Br a c h t , uit het
laatst der zeventiende eeuw , en van den verdienslelijken Land sch a p-
s c h i ld e r , A dam P u n a c k e r , geb. in 1621, •¡•in 1673.
Vooreenige jaren woonde aldaar zekere E sg el t je van der V lies , die naar
menwi l, in bijna twintig jaren niet gegeten of gedronken zpu hebben.
Den 12 September 1773 brandde, bcbalve de R. K. kerk en de
Pastoorswoning , nog zes huizen a f , van welke huizen drie , benevens de
kerk en Pastoorswoning, allerfraaist zijn herbouwd, en de andere drie
een weinig minder; voor een dier herbouwde huizen slond vroeger ,
op eenen blaauwen sleen :
1775t-*2
Is door Gods hand
Uet oude huis verbrand,
Hetwelk mij wel rouwt,
Nu weer opgebouwt,
En op God vertrouwt,
Dat het niet weer beuren mögt r
Het zij bij dag of nacht.
Den eersten steen gclegd, door
A r i j van der S tap
1 7 7 4 j|
Deze brand ontstond bij eenen bakker, aan het oosteindc van de
Laan, in eene schuur, welke in een oogenblik in volle viam stond ,
eer men met de spuitdaarbij konde komen , ofschoon het slechts even
na den middag was: de vlam sloeg, op eene wonderbare wijze, achter
onderscheidene huizen om, in de R. K. kerk, vervolgens in de bij—
staande huizen, die, zoowel als gezegde kerk, allen met riet gedekt
waren , waardoor het vuur, in weerwil van alle de ter hulpe aange-
voerde brandspuilen , ter oorzakevan den hevigen wind , weihaast onweder-
staanbaarder de overhand nam, zoodat men des avonds omtrent 6 ure
de vlam eerst meesterwerd, nadat bet bovengemelde getal huizen, benevens
de meergenoemde kerk, geheel in de asch lagen, zijnde er van
de bezittingen der bewoners weinig of niets geborgen, weshalve de
schade aanmerkelijk groot was.
Op deif 19 September 1782 ontstond er weder een hevige brand , kort
bij de Hervormde kerk, waardoor deze en de daarbij staande huizen in
het uitterste gevaar geraakten, doch door de waakzaamheid der inge-
zetenen, die ten spoedigste ter hulp toeschoten, werd alles, op twee
huizen n a , gelukkig behouden.
Het wapen van P unacker bestaat uit een veld van azuur (blaauwl,
met een St. Andrieskruis van goud.