666 ROT.
ijver van eenige Engelsche en" Duitsch-Antwerpsche handelshuizen vara
den eersten rang, en men moet het helaas zeggen , ook van eenige Neder-
landsche , die zieh derwaarts verplaatst hadden , wist in körten tijd over
deze hinderpalen der natunr te zegevieren. Men vervoerde de koopwa^
ren van de Schelde, door het llollandsdiep en de Dordsche-kil , over
de Waal tot Nijmegen, in schepen, wier bouw stevig genoeg was, oin
den hoogen golfslag bij het invaren van den inond der rivieren te weder-
staan maar die niet zoo diepgingen, om zieh vast te zetten. Deze vaar-
tuigen werden voor Nijmegen gelost, en hurine ladingen werden over-
gebragt in andere, bijzonderlijk voor het opvaren van den Rijn be-
stemd, en wel tegen belaling van eene matige belasting , waar-
mede men zieh konde vergenoegen , dewijl die vaart zeer levendig was ,
ten gevolge van den steeds toenemenden bloei van dezen handel. R o t t
er d am , hetwelk altijd eenen vrij voordeeligen doorvoerhandel had
zag dien bijkans ten eenemale naar Hamburg en Bremen verleggen ,
ten gevolge van de verhooging der doorvoerregten , welke verhoogipg
geeischt scheen te worden door onzen toenmaligen stand van staatshuis-
houding, in verhouding tot het tolstelsel, dat op zijne beurt overcen-
kwam met de behoeften van de Zuidelijke provincien. Na de Belgische
omwenteling, is echter een groot gedeelte van den doorvoerhandel naar
R ot t erd am terug gekeerd.
Von vrij meer bcjäDg voor Rotterdam is echter do ro^tstrcckscnß
handel met Duitschland en Zwitserland, door den Rijn, zoo in koop-
waren, welke die stad derwaarts verzendt, als die zij van daar erlangt.
De arliketen , welke derwaarts gezonden worden , bestaan voornamelijk
in de voortbrengselen onz'er volkplantingcn, als : koffij , suiker, ruwe
katoen, specerijen, droogerijen , indigo, grondverwstoffen ,. verwbout,
enz., en verder in de voortbrengselen van het moederland, als: de
tabak van Araersfoort en Gelderland, raapzaad , schors, lijnkoeken,
walvischtraan , pik, Leydsche kaas, meekrap; in de voortbrengselen
onzer visscherij, a ls: versehe , gedroogde en gezouten visch, haring,
ansjovis enz.; in de voortbrengselen onzer fabrijken , te weten : ge-
raffineerde en kandijsuiker , lakmoes en eenige andere verwstoffen,
beetwortel, bereide tabak, fijne likeuren enz. Wij zenden nog naar
Duitschland in regtstreekschen handel vreemde arlikelen, als: Fransche
wijnen, vooral de fijne wijnen en die van Bordeaux; verschillende
soorlen’ van Engelsche fabrikaten, rum, arak, tabak en onderschei-
dene voortbrengselen van de Amerikaansche volkplantingen en andere,
ons toebehoorende, Overzeesche beziltingen. Alle deze uitvoeren ver-
meerderen tegenwoordig aanzienlijk.
R o t t e r d a m ontvangt wederkeerig nit Duitscliland tarwe , rogge , Rijn-
en Moezelwijuen , wol en klaver , Neurenburger kramerijen , cement,
pijpaarde , ijzer , pottenwerk , menie en andere verwstoffen , droogerijen,
schors, steenkolen, lakens , madras , ruw Berlijusch-blaauw ,
Chemische preparaten, enz. Het bedrag van dezen invoer is zeer aan-
zieulijk • een groot deel dezer arlikelen wordt in Nederland gesleten,
maar men vervoert er ook vele van naar onze kolonien en naar andere
landen. Alle deze koopwaren worden af- of opwaarts gevoerd in vaar-
tuigen , welke op gezetle dagen vertrekken , of door andere bodems, voor
de vaart op den Rijn geschikt, welke zeker meerendeeis in Duitschland
gebouwd worden, maar wier eigenaren en scheepsvolk deels Nederlan-
ders zijn. Deze schepen varen gemeenlijk den stroom op door middel
van stoomslepers , en de reis naar Keulen mag, yolgens eene beschik-
king van het bestuur voor de nationale nijverheid, niet langer dan
ROT. 667
acht dagen duren, en die tijd is langer naar verhouding van het
verder liggen van de plaats der bestemmiog. Het afzakken van de
rivier gaat van zelve spoediger door den stroom. Om zieh een denkbeeid
te inaken van de menigte koopmansebappen , welke men afzendt
en terug bekpmt, hebben wij slechts noodig bij te brengen , dat tusschen
R ot t erd am en Keulen aanhoudend, vice-versa , 10 beurlschepcn ,
van eenen gemiddelden inhond van 120 tot 130 lasten, varen , en
wel zonder eenige andere vertraging , dan die strikt noodig is , voor
de bevrachting en het lossen. Hicrbij moet men voegen de sehepen naar
Mentz, waarop de vaart levendig is, en die van, eenen grooteren inhoud
zijn. Het zelfde heeft plaats met die van Manheim , Coblentz, Duisburg
en Düsseldorf; eenmaal zijn in eene maand van R o t t er d am te Keulen
aangekomen 6 schepen, met 27,000 centenaars koopwaren bevracht,
hetgeen meer dan 1£ millioen Nederlandsche ponden uitmaakt. Vier
schepen kwamen voorbij Keulen van R ot t erd am , inhebbende ruim een
half millioen ponden naar Mentz, een kwart millioen naar Frankfort
en 75,000 ponden koopmanschappen naar Coblentz ; hetgeen w'el
berekend, voor een jaar 27,900,000 Nederlandsche ponden uitmaakt.
Hierbij moet men nog rekenen § door de stooinbooten den stroom
opgevoerd. Men kan het bedrag van den regtstreekschen handel tusschen
Nederland met Duitschland door den Rijn, welken wij hierboven ont-
leed hebben, op de helft brengen van hetgeen derwaarts vervoerd
wordt, of van hetgeen men vandaar ontvangt, het overige zijn koopwaren
van doorvoer, welke de vastgestelde regten op den Rijn of de
doorvoerregten betalen.
Te R o t t erd am zijn in het jaar 1844 binnengekomen 1378 schepen
en uitgevaren 1383; in 1845 zijn binnengekomen 1616 en uitgezeild
1565 schepen, daaronder niet gerekend de vischhoekers, jagers, haringbui-
zen en schepen , welke van R o t t erd am , Dordrecht, Schiedam , enz. längs
de Zeeuwsche stroomen zijn ingekomen of uitgezeild of die binnendoor
längs de Wadden van Hamburg, Bremen, enz. aangekomen of derwaarts
vertrokken zijn. De koopvaardijvlopt bestond op 1 Januarij 1845
uit 110 fregat-, bark-, brik-en schoonerscbepen, benevens nog 29 galjoot-,
kof-, smak- en tjalkschepen, dus te zamen 139 bodems, welka hier te
huis behoorden en alleen bij de zeevaart in gebruik waren.
De Maasstad bezit mede vele fabrijken en trafijken, als: 3 hier- en
2 azijnbrouwerijen , 8 mouterijen , 9 azijnmakerijen , 42 branderijen,
disteleerderijen en likeurstokerijen, 5 leerlooijerijen , 3 zeeintouwerijen ,
8 scheepstimmerwerven, 1 lijnbaan en touwslagerij, 2 zoutketen, 4 lood-
witmakerijen, 1 gas-, 10 kaarsen-, 3 siroop-, 2 chocolaad-, 1 vernis-
' en 7 verwfabrijken, 5 suikerraffineerderijen, 1 lijmkokerij, 1 haarwas-
scherij, 1 wolkammerij, 13 boekdrukkerijen , 1 plaatdrukkerij , 1 ha-
gelgieterij , 1 katoendrukkerij , 3 manufactuur-verwerijen , 33 bleeke-
rijen, alsmede 13 koren- en mout-, 2 olie-, 3 tras-, 3 snuif- en 3 verw-,
1 potlood- en 12 houtzaagmolens, van welke 1 door stoom gedreven
wordt en 14 mout*rosmolens. Er wordt aan het Nieuwewerk, onder
het gebied van Delfshaven , eene sleephelling gebouwd.
Er bestaan Iwaaif geregelde zeil-packetvaartdienslen tusschen R o t t
er d am en London, Leith, Dundee, Hull, New-Castle, Glasgow,
Aberdeen, Bristol en Altona.
. Er zijn zeventien buitenlandsche stoombootdiensten , als op den Bene-
den en Boven-Rijn, London, Antwerpen, Hull, Duinkerken, Ha-
vre-de-Grace en Yarmouth , benevens drie stoomsleepdiensten voor
den Rijn.