herk voor tic godsdienst gclieel onbruikbaar geworden zijnde , beefi men
den toren in 1816 afgebroken, dc kerk aanmerkelijk vcrbelerd g en
een spits torentje daar voor opgebouwd, waarin de beide luidklokken
weder zijn gehangen 5 de kleine klok , welke zonder jaarlal was , schijut
zeer oud le zijn, terwijl de groole , volgcns opsehrift, in l6 1 4 g eg o -
ten is. In het jaar 1857 is in dit bedehuis een orgel geplaatst. Den
13 October 1845 sloeg de bliksem in den toren ,: waardoor het ge-
heele gebouw is afgebrand , zijnde men thans (18461 bezig het weder
op te bouwen. Kort te voren had op dien zelfden dag eene grootc
boerderij, ten Westen van dit d., eene dergelijke ramp getroffen.
Op de Synode te Harlingen in 1603 werden Ds. V omblios te Her-
baijum en Ds. W iliielmus F olkeri te Schalsum , gecommitteerd oni
bij de Heeren Stalen de volkoinene en eindelijke wegneming der beeiden
uit alle de Hervormde kerken te, verzoeken. Tot deze commissie had
aanleiding gegeven een oproer , te P ietersbierbm ontst.aan , over het
beschilderen der kerk aldaar. Dc Grietman H ottinga werd dan hierop
door de Heeren Stalen gelast, om de schildering in de kerk te P ie -
tersbierbh te doen vernietigen , op poene van arbilrale correctie.
De 5 Doopsgez., d ie men te P ietersbierbm aantreft, behooren tot
de gem. van Harlingen.
De enkele R. K., die er woont, wordt tot de stat. van Harlingen
gerekend. — De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 40
leerlingen bezocht.
Er beslaat aldaar mede eene vereeniging tot uildeeling van levens-
middelen enz. aan hulp beboevenden gedurende den winter.
Weleer had men hier de staten K r 'on en b u rg en H o t t in g a ;
de eerste is reeds lang verdwenen ; doch , ofschoon ook Hottingastate
in de vorige eeuw afgebroken is , was bet slechts om voor een nieuw
slot plaats te maken , hetwelk door den Raadsheer E pebs W ielinga ,
omstreeks het midden der vorige eeuw, gesticht is. Ook deze state
Hotlinga , gelegen aan de buurt, bet voornaamste sieraad des dorps ,
is voor twee jaren afgebroken. Thans heeft men er nog het buiten-
goed S eh e t s e n b n r g.
PIETERS-BREUKELEN (ST.), heerl. in h e tNederkwartier der prov.
Utrecht. Zie B rebkelen- S t . - P ie t er s .
PIETERSBUREN, b., prov. Friesland, kw. Oostergoo, bestaande uit
eenen oliemolen en nabij gelegene woningeu , in de voorstad van Leeu-
warden, het Zuid-Vliet genoemd. Zij is das genoemd naar den Stichler
P iet er L b it je s van der M eblen.
PIETERSBURG , verl. plant, in Nederlands-Guiana, kol .Suriname,
aan de-Cottica, ter linkerzijde in het afvaren, palende bovenwaarts aan
den mpnd der Craskreek, benedenwaarts aan de verl. plant. Klein-Beek-
vliet ; 591 akk. groot.
PIETERSBURG, verl. houtgrond in Nederlands-Guiana, kol. Suriname,
aan den Boven-Saramucca', ter regterzijde in het afvaren , palende
bovenwaarts aan den houtgrond Nieuwe-Hoop, benedenwaarts aan den
verlaten houtgrond Carolina.
PIETERSBURG, suikerpl. in Nederlands-Guiana, kol. Suriname.
Zie P etersborg.
PTF.TF.RSnAf. (ST.), voorm. kloost. te Hoorn, in het Dal.
Omtrent het jaar 1426, waren er eenige burgers le Hoorn, dje
hunne goederen in het gemeeD bij elkandcr bragten , en te zamen een
lmis kochten, om d a a r z o o l a n g bij elkander, godvruchtig te leven, tot
dat zij eene zekere orde aangenomen hadden. Daar er echter bij het
bewallen van de stad ecDe gracht midden door dat huis getrokken
werd, werden zij in hun voornemen gestoord. Erenwel werd het erf
als zijnde tot eene heilige zaak geschikt, in het jaar 1457 vereerd
aan de Tertiarissen van St. P aolos konvent te Amsterdam , die het
klooster St. P ietersdae daarop getimmerd hebben. Daarna, in 1462,
werd zekeren N icolaas van H aerlem tot hären eersten Prior gesteld , die
daarna tot Generaal van de geheele orde gekozen werd. Ook bouwden
zij nog in dat zelfde jaar eene nieuwe kerk aan hun klooster , waartoe de
Raad van Hoorn hun de muren schenk.
Dit kloost., hetwelk tot dus verre buiten de stad gestaan had, werd ,
bij de uitzetting der muren, in 1 5 0 8 , daar binnen getrokken.
Aan dit klooster werd in het jaar 1516 toegestaan , uithoofde van
het land, dat bij het vergrooten van de stad daarvan afgedolven was,
vier jaren lang, clk jaar eene bede door de stad te doen, waarvan de
eerste zoude plaats hebben het jaar daaraan volgende; alsmede dat de
kloosterlingen alle vreemde bieten en wijnen, om Gods wil gekregen ,
zouden tnogen inleggen zonder accijns, doch dat zij die zelfs zouden
drinken, zonder daarvan aan anderen te schenken. Ook zouden zij
bevrijd wezen van het onderhoud van de kolk, achter hun konvent,
daar de watermolen , welke toen aan de vesten stond, opinaalde.
Op de plaats, waar dit klooster gestaan heeft, is , in het jaar 1617,
een O ode-M annenhdis gebouwd , dat in 1639 met het Oude-Vrouwenhuis
vereenigd i s , maar in 1662 werden er de Proveniers van het gasthuis
aan bet Eeern buiten de Noorderpoort in overgebragt, toen wierd het
ingerigt' tot een P roveniershdis van bejaarde mannen en vrouwen,
gehuwd of ongehuwd. — Als zoodanig is het blijven bestaan tot in het
begin dezereeuw, toen het, ten gevolge van de omstandigheden, moest
worden opgeheven. — Men sloot toen eeHen uitkoop met de Proveniers,
die vrije inwoning behielden en voor gemis van voeding eene
toelage uit stads kas bekwamen van drie gulden per week. — Een ge-
deelte daarvan, nagenoeg •§, is thans ingerigt tot een H dis- van- a r r e st . —
De woningen en het overige gedeelte worden aan bejaarde miDgegoeden
voor matige prijzen verhuurd en zijn zeer gezöcht.
PIETERSDALE (ST.) of St. P ie t er s -A b d ij in S troomberg , voorm.
abdij buiten Dordrecht, prov. Zuid-Holland.
Deze abdij , welke bewooDd werd door Monniken van de Cistercien-
ser orde , was gesticht in het jaar 1203, door D id e r ik Y I I , Graaf van
Holland, en zijne gemalin Ä l e id . Zij werd ook genaamd de A b d i j -
van-H eysterbach , en had tot Moederkerk de Abdij van dien naam op
den St. Pieter- of Stroomberg, een der zeven bergen bij Bonn , van
welke nog eene zeer fraaije bouwval is overgebleven. Aan deze abdij
■werd volgens eenen brief (1.) reeds door D ir k VII, in 120 3 , de pastorij
in de Grootekerk te Dordrecht (welke toen reeds gesticht was) geschon-
ken. Dit geestelijk gesticht werd mede door den St. Elizabetsvloed van
het jaar 1421 bedölven , het stond nict verrre buiten de stad, in het
zuidoosten daarvan.
PIETERSDIJK (ST .), dijk voor een klein gedeelle in Belgie, voorts
in Staats- Viaanderen , in het Vrije-van-Sluis, prov. Zeeland , distr.
S lu is,• gem. S t.K ru is , Hardenburg en Heille , loopende van Nieuw-
Haanfjesgat (in Belgie), westwaarts tot aan het Lapscliuurschegat,
ter lengte van ruim 2{ u. alleen bij de stad Aardenburg onlbrekende.
Uit oude kaarten blij kt echter, dat die dijk zieh nog verder westwaarts
U ) M ib r i s . Chatterb . \ , 139.
IX. D e e l .