werd het door P etrus P ollius , Leeraar in de Godgelcerdhcid , als Viearis-
Generaal, besinnrd.
Albertus van O ostenrijk benoerade, in 1611 , J acobus a Castro ( J acob
van den B orgo) , in 1660 te Amsterdam geboren , tot derdcn Bis-
schop. Door zijn toedoen kwamen reeds, in het eerste jaar zijner bo-
noeming, de Jesuiten te R oermond. De Bisscbop gaf aan die orde
zijne woning, onder voorwaarde van eene andere en betere te bekomen,
betgeen dan ook gcbeurde. Zijne predikatien waren zoo zacktmoedig,
dat zelfs de Protestanten ze met aandacht aanhoordcn , en hij hen
onze geburen noemde, zoo als in zijne gedrnkte sermoenen te zien is.
In 1 6 2 6 stierf H erman van H urtenberg , Bisscbop van Atrecht. De
Aarts-Hertogen boden deze waardigheid aan C astro aan, doch hij
weigerde die aan te nemen. De bondgenooten, den 6 Junij 1 6 6 2 ,
R oermond hebbende ingenomen, zijn de kerkelijke zaken wel iets ver-
anderd, echter gematigder dan eerlijds. In de capitulatie der stad,
was bedangen, dat de Hervorrade Godsdienst zou uitgeoefend worden ,
even als in de Yereenigde provincien en dat men daartoe zou afstaan
• de kerk van. St. Joris of eene andere; hiertoe werd echter de kerk
van het Beggijnhof aangewezen. Deze hun niet vergenoegende, nara
M artincs G o r i s , Kanselier van Arnhem, namens de Protestanten, op
den 3 Julij bezit van de kathedrale of H. Geestkerk. De Bisschop
stond Iran toen die kerk af en trok vervolgens, op den 24 September,
met het kapittel naar de parockiale kerk van den H. C d risstoffel ,
onder goedkcuring van den Magistraatj eri van J an van C ortenbach ,
Patroon dier kerk. De Spanjaarden den 24 Augustus Venlo en den
5 September 1 6 5 7 R oermond ingenomen hebbende, werd het geheele
Overkwartier van Gelderland wederom Spaansch, hetgeen de Rooin-
sche godsdienst bijna uitsluitend deed invoeren. Twee jaren later overleed
de Bisschop ten gevolge eener plotselijke beroerte, in den ouder-
dom van 7 9 jaren , na zijne bisschoppelijke waardigheid 2 9 jaren te
bebben bekleed.
C arolus A driaansens werd in 1644 tot vierde Bisschop benoemd, doch
weigerde zulks aan te nemen ; hierop werd aan H enricus Culenus de bisschoppelijke
waardigheid opgedragen , doch deze, leerling en Secretaris van
J ansenius geweest zijnde, en hierom, gedurende vier jaren , te Rome veel
legenstand tot zijne promotie ondervindende , bedankte in 1648. De
Koning van Spanje slelde vervolgens W ilhelmus van E ngelen, geboren
te ’s UertOgenbosch, tot vierden Bisschop aan, doch voor en alcer de
confirmatie uit Rome aankwam , overleed hij in Februarij 1649. In
het zelfde jaar werd-P eregrinus V ogels, geboren te R oerdiond , daartoe
vcrkozen ; de bevestiging was nu uit Rome aangekomen , doch eer hij
mgewijd was, overleed hij den 4 Oclober 1649. Na den dood van
V ogels, is de zetel tot in 1651 opengebleven, doch werd inmiddels
steeds door A ntonius B osman , als Vicaris-Generaal, waargenomen.
Voor de vijfde inaal benoemde de Koning van Spanje, in 1651,
tot vierden Bisschop van R oermond A ndreas Creusen of Creusenius, geboren
te Maastricht. De eerste zorg van Creusen was, zijne onder-
hoorigen van alle misbruiken , welke gedurende het openstaan van dien
bisschopszetel, ! niettegenstaande de werkzaamheid van den Vicaris-
Generaal , waren ingeslopen , tezuiveren. Meestendoels werden op het
land gecne yroege missen gehouden , niet wegens gebrek aan Priesters ,
maar omdat deze geen billijk, doch slechts een noodzakclijk, onderhoud
bekwamen. Om hiertoe te geräken bad C reusen veel werk. De tien-
dcn van bunnen oorsprong, uit kracht der geestelijke weiten cn der
concession , tot onderhoud der zielbcstuurders gelaten, waren in han-
den der magtigcn , edelen, kloosters en kapitlcls, van welke zondw?
prooessen , geen onderhoud voor Priesters te bekomen was. De Bisse mr,-,
om alle onaangename botsingeu voor te komen heeft, op grond van
de kerkvergadering van Trenthe , kleine beneficien verzameld en hiervan
kapcllanijen, met zielen last, gesticht. In 1652, sloopen vele.andere
misbruiken in het bisdom tot welks verbetering de Bisschop een synoda
der Aarts-Priestcrs voor den 25 September oprigtte, waarin , bij al-
gemeene toeStemming, al de Statuten zijner drie voorzaten bevestigd
en nieuwe, volgens de omstandigheden, zijn voorgeschreven geworden,
deze bevatteden 71 artikelen. J acobus B oonen , vierde Aartsbisschop
van Mechelen, in 1655 ovcrleden zijnde, werd Creusen door den Boning
van Spanje tot zijn opvolger benoemd. Op den eersten Zondag
van Mei in 1657, deed hij in de kathedrale kerk van den H. Geest
de afscheidspredicatie en vertrok weinige dagen later uit R oermond, na
viif jaren het bisdom te bebben waargenomen.
Na zijn vertrek heeft J acobus van O veren, Deken van R oermond,
als Vicaris Generaal, liet bisdom twee jaren bestuufd, toen benoemde
de Koning in 1 6 5 9 , tot vijfden Bisschop E ugenius Albertus d A llamont,
geboren te Brussel. J acob van O veren nam in Junij van dat jaar , voor
hem bezit van het bisdom ; hij zelf deed, den 18 van^die maand,
zijne intrede in de stad. De Bisschop, de kerk van den H. Geest te klein
vindende , slelde dadelijk alles in het werk , om die van den H. Ghris-
to f fe l , thans nog de groote kerk genoemd , tot kathedrale kerk te
verkrijgen ; dit werd toegestaan en na twee jaren gewerkt te hebben
om die in orde te brengen, werd de bisschoppelijke stoel, op den
24 Apri l , er in overbragt. De Bisschop gaf weidra een mandement
uit, waarin, volgens het cöncilie van Trenthe, legen zekere buiten-
sporip'heden en zware misdaden, geldboeten werden rtitgesproken. De
Staten van Gelderland, de Roningsraad en de Koningsmomboir zagen
dit mandement als tegenstrijdig aan de konmklijke regten aan;
zij gaven voor, dat het den Bisscbop niet toegekend was door geld-
boeten , maar alleen door geestelijke straifen de wereldsche personell
te hestraiFen, en dat hij, voor het overige, tegen de klerken in zijne
regten bleef. Nadat dit geschil, gedurende bijna drie jaren, van beide
zijden hevig voor den raad van Brussel bepleit was, werd het, den
6 Julij 1665 , ten voordeele van den Bisschop uilgesproken. Den
31 Mei 1665 ontstond te BoERHONn een bevige brand, waarbij ook
het bisschoppelijk paleis geheel in asch gelegd werd; alle papieren des
bisdoms verbrandden mede, alleen de bulle van oprigting van het bisdom
werd gered.' Een jaar later bouwde men een nieuw paleis, in welks
voorgevel dit jaarschrift geplaats werd eV genIV s aL bertV s D aL L aMont.
In 166 6 ,tot Bisschop van Gent benoemd zijnde, heeft d’Allamont , in
Julij van dat jaar, R oermond verlaten , na er zeven jaren de bisschoppelijke
waardigheid te hebben waargenomen.
J acobus van O veren werd toen weder Vicaris-Generaal, de bisschoppelijke
stoel bleef omtrent vier jaren ledig.
In 1670 benoemde K arel I I , Koning van Spanje , I gnatius A ugustinus
de Grobbendonck , Aarts-diaken en Vicaris-Generaal van Doornik , tot zes-
den Bisschop ; eer hij nog gewijd was , werd hij in het zelfde jaar tot den
stoel van Namen benoemd, waarop hij van dien van R oermond afstand
deed. Tegelijk werd L ancelot de Gottignibs van Brussel, tot zesden Bisschop
benoemd; hij was Vicaris Aposlolijk bij bet Koninklijke leger in
Nederland. Gottignibs heeft nooit in persoon bezit van het bisdom