PEEL-REYT (DE), watertje in de Meijerijvan ’s Herlogenbosch, kw.
Feelland, prov. Nonrd-Braband, dat , beznidcn Someren in de Peel zij-
ncn oorsprong ncmende , eerst noordwestwaarts, vervolgens weslwaarts
zichi ,,ur ten Noorden van het. geh. Rul in de ßaiontlast.
PEELSEHUIS (DE) , geh. in het Land van Ravestein, prov. Noord-
Braband, Berste distr., arr. en 6 u. 0 . Z. ü . van 3s Hertoqenboscli,
S w w c Va" VerJh d ’ i “ • N - ^n W. van Boekel.
PEELSTRAAT (DE), geh. in hei Land-van-Ravestein 7 prov. ISoord-
Braband, Berste distr., arr. en 6 u. 0 . Z. 0 . van ’sHertoqenbosch,
I v vm Van Veß hel’ 20. min. Z. Z. 0 . van Boekel.
„ > Se“-> Prov. Friesland, k\v. Oostergoo, griet. Idaarderadeel.
Lie Pean.
PEERBOOM o f P ereboom, v o o rm . p la a t s in Staats-Vlaanderen, p ro v .
Zeeland, r
Het is, met vele zijner bewoners bij den watervloed van 2 2 Januarii 1440
door het water bedolven.
PEERBOOMS-POLDER, pold. in het Land-van-Altena, prov. Noord-
braband, Zie P erenbooms- pold er.
PEEST , geh. in het dingspil IVoordenveld, prov. Drenthe, arr.,adm.
en judic. kant. en l£ n. N. W. van Assen, gem. en £ u. Z. 0 . van
Norg; met 1 3 fh. en 80 inw. — In de nabijheid neemt een tak van
het Roonder- es Peizer-diep zijnen aanvang.
^PEGADEN, d. in Oost-Indië, op het Sundasche eil. Java, reside
Kadoe, ads. res. Magelang.
PEGAT, TANDJONG-PEGAT, kaap in Oost-Indië, in de Zee-van-
Java , aan de Noordkust van het eil. Java.
PEGGE (BATOE-), kaap in Oost-Indie, in den Arehipel-van-St.-
Lazarus. Zie B atoe- P egge.
PEHE, st. in Oost-Indië, op het Moluksehe eil. Sjauw, aan de
Uostkust. — Het is de verblijfplaats van den Vorst van Sjauw.
PEIFFERSHOFF , geh. in het balj. van Luxemburg , grooth. Luxem- .
bürg, kw., arr. en 2£ u. W. van Luxemburg, kant. en 1 u. Z. ten 0 .
van Steinfort, gem. Garnich.
• “j 3™ ». we'ken de Negers geven aan de suikerpl. L ünenborg',
in Jyederlands-'Guiana, kol. Suriname. Zie L unenburg.
PEIN (DE), naam, welken men veelal geeft aan het d. O peinde , prov.
d p Oostergoo, griet. Smallingerland. Zie O p e in d e .
JNS, oudtijds P einseraga en P etnseragab , d., prov. Friesland,
kv/. fr estergoo, griet. Franekeradeel, arr. en 2-|- u. W. van Leeu-
wUraen, kant. en 2 j u. 0 . van Harlingen, 1 u. N. 0 . vanFraneker.
Men telt er in de kerkbuurt, die niet groot is , Î 2h. en ongeveer
BO inw.,^en met de b. Tamt e r p , 31 h. en 180 inw., die meest in
den landbpuw ë n in de veeteelt hun bestaan vinden; P eins bevat vele
goede landerijen, maar ook een aanmerkelijk deel laag land.
De inw., die hier op 14 na allen Herv. zijn, behooren tot de gern-.
¡Fetns-en-Sweins, die hier eene kerk heeft, zijnde een langwerpig vierkant
gebouw. De predikstoel Staat aan den zuidermuur en het orgel wordt
■aan het oosteinde gevonden. Voör de Reformatie had P eins ook alleen
eenen Pastoor, die honderd goudgulden (130 guld.) trok i ook was er
nog eene prebende, die tachtig goudgulden (120 guld.) opbragt. De
Proost van St. Janskerk te Utrecht genoot acht Schilden (18 guld.). De
parochiekerk behoorde onder den dekenstoel van Franeker. Na de Her-
vorming is Sw e i n s met P eins gecombineerd , en toen werd hier om
den tweeden Zondag tweemaal gcpredikt. De bouwvallige kerk en het
oude orgel zljn voop weinige jaren aanmerkelijk hersteld, en in eenen
zeer goeden S t a a t gebragt.
De 14 R. welke er wonen , wordeo tot de stat. van braneker
gerekend. -— De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 20
leerlingen bezocht.
Men had hier vroeger de state Doe kema , U i i i ng a en Ham-
pema, welke bezitters tot het ambt van Grietman geregtigd waren.
Doch ook lagen hier stalen , die dit regt niet hadden,
PEINS-EN-SWEINS , kerk. gem., prov. Friesland, klass. van Harlingen
, ring, van Franeker.
Men heeft hier twee kerken , als eene te P e i n s en eene S wei n s ,
Men telt er 410 zielen , onder welke ruim 100 Ledematen.
Deeerste, die, zoo veel men weet, hier het leeraarambt lieeff waarge-
nomen is geweest T arqüinüs M antgom of T aeqdinds W ijbra n d i , overleden
den 8 September 1611, volgens nog aanwezige grafsteen. Hoe lang deze
Leeraar hier gestaan heeft, en of hij de eerste geweest zij , kan men
niet bepalen. In 1612 werd hij opgevolgd door H ero J. W ia r d a , die in
1661 overleed, Onder de Leeraars, welke hier gestaan hebben, vindt
men vermeld , H aeble P otter , die in het jaar 1793 hier beroepen en
in het jaar 1804 gedemitteerd werd. Hij overleed in het jaar 1824
als Hulp-prediker te Amsterdam nadat hij onderscheidene reisbeschrij-
vingen had in het licht gezonden.
PEINSERAGA, oude naam van het d. P eins , prov. Friesland, kw.
Westergoo, griet. Franekeradeel. Zie P eins.
PEIRI, naam , welken de Negers geven aan de suikerplant. L dnenborg
en M arienburg. Zie L ünenbdrg en M arienbdrg.
PEISELA , door de Nederlanders veelal,G ijseesbaai genoemd , baai in
Oost-Indie, in den Archipel van St. Lazarus, aan de Oostkust, op
Hoewamohel, zijnde het kleinste gedeelte van het Ambonsche eil. Ceram.
Deze baai, die van bet Z. vrij diep inschiet, is van voren met een
rifje bezet, alwaar zij naauwelijks anderhalve mijl breed is.
PEIZE , gem. in het dingspil Noordenveld, prov. Drenthe, arr.,
judic. en adm. kant. Assen; palende N. aan de gem. Roderwolde,
0 . aan Eelde , Z. aan Vries, W. aan Roden.
Deze gem. bestaat uit het d. Pe i ze , benevens de geh. P e i z e r hörst
en Pe i z e rwol d . Zij beslaat, volgens het kadaster, eene
oppervlakte van 2771 bund. 22 v. r. 94 v. eil., waaronder 2723 bund.
12 v. r. 99 v. ell. belastbaar land; telt 233 h ., bewoond door
260 huisgez., uitmakende eene bevolking van 1310 inw., die meest
hun bestaan vinden door den laudbouw. Ook wordt hier de zeer gezöchte
Drenthsche hop het meest verbouwd. Hoezeer P e iz e , om zijne
vruchtbare teelaarde en boschrijkbeid, uitmuntend voor de hopbouw
geschikt kan genoemd worden, is dit artikel in de laatste vijf en
twintig jaren echter zeer in verval geraakt. De oorzaak wordt door
bevoegde beoordeelaars vooral daarin gezöcht, dat ook het bier in Drenthe
niet meer, gelijk eertijds, de algemeene volksdrank is. Nog op het
einde der vorige eeuw werden in P eize nagenoeg vijftig bunders met
hop bebouwd , terwijl dit thans slechts omtrent zeven bunders bcdraagt.
Men vindt onder deze gem. ook läge veenlanden ; waarin een zekere
zwarle, derrieachtige, smerige grond gevonden wordt, welke in den
natuurlijken staat voor brandstof geschikt, echter, bij goede behande-
ling, zcer dienstig is voor graslanden en houtgewas. Men heeft er
mede twee windkorenmolens, op eenen van welken ook gepeld wordt,
benevens eene boekweitmalerij.