Deze pold. werd Lcdijkt in 1844, is groot ongeveer 265 bund., doch
nog niet gekadastreerd of schotbaar gebragt. De uitwatering is door
den Thomaes-polder en Hoofdplaat gedeelte Zeeland in de Schelde.
Hij wordt bestuurd door eenen Beheerder.
PAÜLO, d. in Oost-lndie, resid. Amboina, op het Ambonschee¡1.
Ceram, gesp. Elipapoeteh.
PAULUS-ABDIJ (ST.), voorm. abdij te Utrecht, op den houk van
de Korte-Nieuw- en Romerburger-straten , staande aan de Noordzijde
tegen de kerk van Oud-Munster.
Deze abdij was,*omtrent hpt jaar 9 9 8 , gesticht door A nsfridus , den
aebttienden Bisschop van Utrecht, niet ver van Aniersfoort, op den
berg Hohorst, anders gezegd Heiligeberg. Hij heeft haar gesticht ter
eere van onzen Heer J ezus C h r i s t u s , van de H. Maagd Maria en van
de H.H. Apostelen P etrus en P a u lu s , mitsgaders van den H. Martincs
zijnen bijzonderen patroon ; zoodanig, dat de Broeders, die naar den
regel van S t . B enedictus gelukkiglijk zöchten te leven, goede gele-
genbeid badden, om hunne levensdagen daar te slijten. Hij heeft hun
te dien einde geschonken al wat hij bezat in het dorp Thule, in het
land Teisterband. Dit is openlijk en voor behoorlijke getuigen ge-
schied in de kerk van Onze hieve vrouwe en van S t . M aarten , in
Hohorst, op den dag van de inwijding der zelfde kerk , den 18 November
1 0 0 6 , in de vierde indictie. Vervolgcns zijn er twaalf Mon-
niken uit de abdij van St. Vitus te Gladbeck in dit nieuwe klooster
geplaatst, onder den Abt W e r isg iu s , een geleerd en godvruchtig
man •, aan wien A delboldus , de nazaat van A nsfridus , zekere tienden
heeft geschonken. De tweede Abt is geweest A d e l b e r t u s . Na hem
heeft de Bisschop B ernoldus of B ernulfus deze abdij overgebragt in de
stad Utrecht S t . P aulus- addij doen noemen , terwijl G ervicus , de derde
Abt , van W eringerus af te rekenen , maar de eerste van St. Paulus-
abdij binnen de stad Utrecht, is geweest. Toen A n s f r i d u s , op het
laatst van zijn leven , door hoogen ouderdom blind was geworden,
heeft hij in de abdij , welke hij zelf gesticht had , het moRniken-
lle ed aangetrokken en daar dagelijks armen gespijsd.
De Abt van dit klooster was eertijds in groot aanzien, en zat onder
de eersten op den landdag. Hij had het hoog gezag en zijn eigen
regtsgebied, ook had hij zijnen regtsban binnen de stad, en eenen
Scbout die er het opzigt over had. Hij had ztjne Leenmannen , Dienstmannen
, Reglers, leenhof, en hofstoet op de wijze van eenen Vorst.
F loris van L i enden , Ridder, heeft in het jaar '1190 de Abdij van
S t . P aulus begiftigd en aan haar bet regt van Palroonschap gegeven,
over de kerk van Linden enz. De brief daarvan komt voor bij M ir j ic s in
de beschrijving der Nederlandsche kerken. Ook wordt er nog eenen
brief gevonden van Paus A lexander , aan den Abt van S t . P aulus Abdij
te Utrecht , waarin hem geboden wordt , dat hij geen klooster, kapel
of, konvent, hetzij van geestelijke of van wereldlijke Maagden , zal
laten optimmeren, noch eene reeds getimmerde kerk zal laten veränderen
in een geeslelijk huis , ter wijdte van drie honderd roe-
den , omtrent de plaatsen, welke aan bet klooster der Minderbroe-
ders palen.
ln het begin der Nederlandsche beroerten, te weten in het jaar
1580 , is deze Abdij, bij nacht uitgeplunderd, de Monniken verdre-
ven enz. Eenige jaren daarna is een gedeelte der kerk veranderd in
een provinciaal hot, een gedeelte verkocht, en wederom een gedeelte
aan het kapittel van Oud-Munster geschonken.
De kerk was in 1148 in de asch gelegd; doch werd later weder op-
gebouwd. ’
In het jaar 1837 werd dat gedeelte, hetwelk vroeger tot Provinciaal
bof diende, tot P aleis van J ustit ie verbouwd. Zie voorts het art.
U trecht.
De w e l p u t , w e lk e r v e rm a a r d h e i d a lo m b e k e n d is o n d e r den naam
v a n d e h o f p ö m p , is b e w a a r d g e b l e v e n i n d e n m u u r v a n des C o n c ie r g
e s w o n i n g , i n d e k ö r t e Nieuwstraat. _ytl.
PAULUS-DIJK (ST.), n a a m , o n d e r w e lk e h e t d . S i . P a u l c s - p o l d e r ,
in Staats-Vlaanderen, i n Hülster* Ambacht, w e l e e n s v o o r k o m l . Zie
h e t v o lg e n d e a r t .
PAULUS-POLDER of S ir - paulüs- p o ld e r , ook wel P auli- polder of enkel
S ir - P auli genoemd, cd mede wel eens onder den naam van P aulus- d u k
voorkomende, d. in Staats-Vlaanderen, in Hülster-Ambacht, prov.
Zeeland, arr. en 5£ u. Z. 0 . van Goes, kant., distr., en IJ u. N,
van Hulst, gem. Sloppeldijk.
Men telt er in de kom van het d., 25 h., bewoond door 28 huisgez.,
en 140 zielen, die meest in den landbouw en in het graven of stcken
van den zoogenaamden derrieturf hun bestaan vinden.
De inw., die op 7 na allen R, K. zijn, behooren tot de par. van
Stoppeldijk, welke alhier eene kerk heeft aan den H. G erulphus toe-
gewijd , zijnde een oud gebouw, van een orgel voorzien , door den des-
tijds aldaar dienstdoende Pastoor , in 1817 , ten geschenke gegeven.
Tegen deze kerk Staat een zware toren , welke sedert onheugelijke
lijden aan de westzijde overhangt.
De Herv., die er 7 in getal zijn , behooren tot de kerk. gem. van
Hontenisse. — De dorpschool wordt in den zomer gemiddeld door 45
en in den winter door 75 leerlingen bezocht.
De dorpskermissen worden gehouden op Zondag na H. Sacraments-
dag en op Zondag na den 21 September.
PAULUS-POLDER of S ir - P aulus- polder , pold. \n Staats-Vlaanderen,
in Hülster-Ambacht, prov. Zeeland, arr. Goes, kant. en distr.
Hu lst, gem. Stoppeldijk; palende N. aan de kreek de Vogel, die
hem van den Polder-van-Hengstdijk scheidt, 0 . aan de Watering van
Lamswaarde, Z. en W. aan den Polder-van-Sloppeldijk.
Deze pold. is een der oudste van Staats-Vlaanderen , kunnende het
tijdstip ^ der bedijking niet worden opgegeven. Hij heeft eene kadas-
trale uitgestrektheid, met inbegrip van de twee buitenwijken , van
540 bund. 75 v. r. 16 v. eil., en is schotbaar groot 462 bund. 78 v. r.
95 v. eil. Daarin ligl het dorp Paulus-polder; benevens 22 boeren-
hofsteden en hoefjes en 60 bijzondere woningen , waaronder 23 staande
op den dijk, rond dezen polder gelegen; hij watert door middel van
een steenen sluis in de Kreek de Vogel uit. Het dijksbestuur wordt
uitgeoefend door eenen Dijkgraäf, eenen Gezworene en eenen- Ont-
vanger-Griffier.
PAULUSZANP of PoutufzjKD , pold. in den Biesbosch, prov. Noord-
Braband, Tweede distr., arr. 's Hertogenbosch , kant. Heusden, gem.
thissen-!)!unsler-en-JluiIkerk; palende N. aan de Bruinekil, 0 . aan den
Kijfhoek , Z. aan de Nieuwe- of Westkil, W. aan het Steurgat.
Deze pold. beslaat, zonder de kaden, eene oppervlakte, volgens het
kadaster, van 54 bund. 7 v. r. 80 v. eil.; telt 1 li., zijnde eene boer-
derij. Hij heeft vier houten duikers, wijd 0,40, 0,40-, 0 ,5 4 en 0,56 eil.
respectivelijk, voorzien de eerste met een deurtje en schuif, welke
dienen om hem op bet Nieuwe-gat en verder op de Nieuwe-Westkil,