aan, roofdcn en plundcrdon er al wat onder hun bereik v ie l, en
noodzaakten in bet eind de landlieden den buit met hare eigene W a gens
naar de vaartuigen te voeren, terwijl zij op hunnen terugtogt, in
tiollen ovcrmoed, nog woningen en schüren der ongelukkige landbewo-
ners in brand staken.
Het wapen bcstaat in een Schild van azuur (blaauw), met vijf schildjes
van zilver, geplaatst in den vorm. van een kruis ieder beladen met
eenen gouden penning , bebbende in het midden eenen zilveren dob-
bclsteen, met de vijf oogen zigtbaar.
POORTUGAAL (HET OÜDE-LAND-VAN-), pold. in bet Land-van-
Putlen0 prov. Zuid-Holland, arr. Dordrecht, kant. Ridderkerk, gem.
Poortugaal- en-A Ibrandswaard.
Dezepold., beslaat, volgens het kadaster eene oppervlakte van 3 7 8 bund,
en staat onder het dijksbestuur van het Gemeene-Land-van-Poortugaal-
Pemisse- en- Hoogvliet.
POORTUGAAL-EN-ALBRANDSWAARD, gem. in bet Land-mn-
Putten , prov. Zuid-Holland, arr. Dordrecht, kant. Ridderkerk,
(12 k. d., 7 m. k., 8 s. d.); palende N. aan de gem. Pernis, 0 . aan
Rhoon-en-Oud-en-Nieuw-Pendrecht, Z. aan de Oude-Maas, W. aan
Hoogvliet.
Deze gem. bestaat uit de heerl. Poor t ug aal en Alb randswaar d -
e n -K y v el and en , en bevat de pold. het . O u d e l a n d - v a n - P o o r -
t u g a al , Zwaa r di j k , Gri j p l a n d - e n - J a n s w a a l , Z a l m - e n -
H l f p l a a t , de J oh a n n a- en - Ge ne v e r-p old e rf de Ko oi - p o l -
der, de pold, A lb r a n d s w a a r d en Ki jvelanden. Zij beslaat, volgens
bet kadaster , eene oppervlakte van 1376 bund. 40 v. r. 82 v. ell.
waaronder 1243 bund. 70 v. r. ? ell. belastbaar land. Men telt
er 160 h., bewoond door 2 2 0 huisgez., uitmakende eene bevolking van
1040 inw., die raeest hun bestaan vinden in den landbouw, veeteelt
en vlasserij. Ook hecft men er eenen korenmolen.
De Herv., die er ruim 930 in gelal zijn , onder welke 230 Lede-
maten, maken eene gem. uit, welke tot de klass. van Rotterdam,
ring van IJsselmonde behoort. De eerste, die wij als Leeraar te P o o r -
t u g a a l vermeld vinden, is geweest J ar H e rm a n B l a n c h e t , die in het
jaar 1385 herwaarts kwam , en in bet jaar 1604 overleed. Vöör hem
moet er echter nog eenen Predikant geslaan hebben, wiens naam niet
bekend is. Wij welen echter niet of destijds P o o r t u g a a l met H o o g v
l i e t vereenigd was, maar zeker is het dat onder zijn opvolger E l i a -
z a r S w a lm i u s , die in het jaar 1605 herwaarts kwam , en in het jaar
1612 naar Schiedam vertrok, die combinatie bestond. In 1656 werd
Hoo g v l i e t van Poor t ugaal gescheiden en Albrandswaard daar-
aan toegevoegd, dit had plaats gednrende de dienst van N i c o l a a s H e c s -
s e n iu s , hier beroepen in 1647 en vertrokken naar Oost-Indie in 1660.
Het beroep geschiedt door den kerkenraad.
De 2 Evang. Luth., die er wonen, behooren tot de gem. van Dordrecht.
— De R. K., van welke men er ruim 100 aantreft, worden tot
de stat. van Rhoon gerekend. — De 3 Isr., die men er vindt, behooren
tot de ring-synagoge van Dordrecht. — Men heeft in deze gem.
eene school, te P oo rtu gaa l.
Het wapen van de gem. P or tug aal - en - A l bhan dsw aa rd , is het zelfde
als dat van de heerl. P o rt ug aa l .
POORTUGAAL-PERNIS-EN-HOOGVLIET (HET GEMEENE-LANDVAN),
dijkkaadjein Zuid-Holland, arr. Dordrecht, kant. Ridderkerk,
zieh over de gem. P o o r t u g a a l - e n - A l b r and sw a a r d , H o o g v l i e t
en Pe r ni s uitstrekkende; palende N. aan de Nieuwe Maas, O. aan
Charlois, Z. aan Albrandswaard, W. aan de Oude-Maas.
Deze dijkkaadje , bevat de polders: We l h o e k met het A mb ach t -
v a n - P o o r t u g a a l - e n - Zwaardi jk- A l b r a n d swa a r d , Bi n n e n -
K i j v e la nd , Bu i t e n -K i j v e l a n d ; G repla n d -me t - J a n s wa a 1,
Ou d -P e r n i s , N ie u w -P e r n i s , Lomb a r d i j e n , De y f f e l ,B o u -
dewi jn s - H a r t s l a n d , D e y f f e l s b r o e k , La n g e b a k k e r s oord ,
R o z a n d e - e n - ’tVr i j e l a n d , Oud-Sma l l a n d , Ni e uw- Sma l -
land Gor zen-polde r, de K i e s h e i d , Madr o e l , het A mb ach t-
v a n -Ho o g v l i e t , Oud-En g e l and , Nieu w-E ngela nd e nMe e u-
w e n g o r s - e n - E l d e r s p o l d e r , beslaat, volgens het kadaster, eene
oppervlakte van 5121 bund. 47 v. r. 33 v. eil., waaronder 2737 bund.
81 v. r. 45 v. eil. sebotbaar land ; telt 459 huizen en wordt door
drie moiens en eene sluis van het overtollige water ontlast. Het dijk-
bestuur beslaat uit eenen Dijkgraaf, eenen Penningmeester , eenen Se-
cretaris en vijf Heemraden. . ..
POORTUGAALSGHE-GAT, w a te r , prov. Zutd-Holland, hetwelk
me t eene oostelijke strekking tusschen de E lftp la a t en Albrandswaard
doorloopt. , , .
POORTYLIET, beerl. op het eiland Tholen, prov. Zeeland, arr.
en distr. Zierikzee, kant. Tholen, gem. Poortvliet-en-Nieuw-Strijen ;
palende N. aan de schorren gelegen aan de Krabbekrijek en aan de heerl.
Vrijbergen , O. aan de jurisdictie van Tholen , Z. 0 . aan de heerl. Nieuw-
Strijen, Z. aan de heerl. Scherpenisse, W. aan Scherpenisse , St.
Maartensdijk en St. Annaland.
Deze heerl. bestaat uit de polders: P o l d e r - v a n - P o o r t v I i e t ,
den Pr i e s te r me e t -pol de r , den Baarsdi j k s c h e - p o l d e r ,> den
B a r t e lme e t - p o l d e r , den Sma a l z i e - p o l d e r en Ma i l a n d ,
benevens een gedeelte van den P luimpot .
Zij bevat het d. P o o r t v l i e t , de geh. het On d e -K e r k h o f
en de Ra n d , benevens eenige verstrooid liggende huizen. Men telt
er 156 h., bewoond door 250 huisgez., uitmakende eene bevolking van
1190 inw!, die meest in den landbouw hun bestaan vinden.
De Herv., die er 1130 in getal zijn , maken, met de overige uit de bürg,
gem. P o o r t v l i e t - e n -Ni e uw- S t r i j e n , eene gem. ui t , welke tot de
klass. van Zierikzee, ring van Tholen, behoort ^ en 1270 zielen telt,
onder welke ruim 500 Ledemäten. De cerste , die hier het leeraarambt
beeft waargenomen , is geweest A l b e r t u s H emco , K ejbno of B em n o , die er
reeds lang vöör 1581 moet gestaan hebben , en in 1583 opgevolgd
werd door T homas R egenboom of R ageboom. Onder de later hier beroepen
zijnde Predikanten vinden wij ook vermeld de bekende Neder-
landsche Dichter B e rnard us B o s c h , Qud-Predikant van Diemen , die er
den 16 Mei 1790 beroepen werd, maar welk beroep, uilhoofde van
’s mans bekende patrioltische gevoelens en daden, op bevel van Heeren
Gecommitteerde Raden , eerst geseborst en vervolgens geheel te niet
gedaan werd.
De R. K., van welke men er 4 0 'aantreft, worden tot de stat. van
Tholen gerekend. —• Men heeft in deze heerl. eene school, welke ge-
middeld door een getal van 1 2 0 leerlingen bezocht wordt.
Onder de voorregten, waarop deze heerl. en hare opgezetenen boogden,
beboorde eertijds, dat F il i p s va n B o u r g o sd ie haar den 22 October 1462
beloofde nimmer van de grafelijkheid te zullen vervreemden , in het
hooge of läge , door gifte of bij koop , in eigendom of ter leen in eeni-
gerlei maniere, vermits de Poortvlicters van ouden tyd a f, wanneer
IX. D e e l , • 16