Schont van Utrecht, bij wien zij vier dochters won. Door het hu-
•welijk van de oudste dier dochters, M a rg a re th a van C ulenborg , met
Fiu rs, Heer van Uamale en Monchaux, in het Land-van-Luik, is het
huis O d d - P o e lg e e s t eerst in het geslacht gekomen van v a n H am a l e . _ In
April 1621 was eigenaar C o r n e l is van L o ck h o r st , Heer van de Lier
en Alkemade; die eenen zoon naliet, genaamd A dam van L o c k h o r s t .
Den 17 December 1644 verkocht deze de Hofslad te Poelgeest, genaamd
Alkemade aan C on sta n t ijn S o h ie r d e V erm a n d o is , Vrijheer van War-
menhuizen en Krubbendam. Hieruit ontstond een proces, hetwelk ten
gevolge had, dat de koop , bij arrest of vonnis van den Hove van
Holland, den 7 April 1645, geconfirmeerd werd. Den 17 Mei 1667
maakte C o n s ta n t ijn S o h ier d e V erman dois zijn testament, en gaf de
hofstad O dd- P oe lg e est aan zijnen oudsten zoon , N ic o l aas S o iu e r d e V e r m
a n d o is . Hieruit rees op nieuw geschil, hetwelk eene decisie van het
Hof van Holland, van 31 September 1 6 6 9 , uitlokte, waarbij beslist
werd, dat A dam van L ock hors t vrij mögt verkoopen. In Januarij
1671 overleed, C o n sta n t ijn S o h ie r d e V e rm a n d o is , nalatende eene doch-
ter, A d r ia n a C o n sta n t ia S o h ie r d e V e rm a n d o is , die, op den 21 Augustus
1724, de hofstad Alkemade verkocht aan den beroemden Hoog-
leeraar H erman bs B oerh a a v e , naar wien dit huis in de wandeÜDg B o e r -
h a a v e genoemd wordt. (Zie dat woord.) B oe rh a a v e deeddetuinen met
allerhande uit- en inlandsche gewassen voorzien, waaronder een tul-
peuboom die nog aanwezig, doch zeer hol en aan het vervallen is. Hij
is, tegeu het inwateren, met lood gedekt en er is, in het jaar 1817,
een geschilderd houten bord aangespijkerd, waarop een gedieht geplaatst
is. Ook Staat er nog voor het huis , een weinig tcr zijde van de deur ,
een fraaije oude lindenboom, welke , naar men wil, reeds lang voor
dat B oerha ave bezitter van het goed was , zoude geplant zijn. Een der-
gelijke boom , aan de andere zijde der deur gestaan hebbende, is den
31 December 1833 omgewaaid. Na het overlijden van dien wereldbe-
roemden Geneeskundige, die er de oogenblikken, waarin ambt en pligt
hem niet elders riepen , in bezige ledighcid doorbragt, raakte dit goed
in bezit van den Graaf F r e d e r ik d e T homs , als in huwelijk hebbende
-des lloogleeraars eenige dochter, J ohanna M a r ia B o e r h a a v e , die daar-
mede door J ohan H e n d r ik , Grave en Baanderheer van W a s s e n a e r , bij
brief van 5 November 1738 verleid werd, en het bij haar overlijden,
hetwelk na 1793 moet hebben plaats gehad, naliet aan hare dochter
S ib il l a M a r ia d e T homs , gehinvd met H klenus W il l em Baron va n L e n den
va n O ostv oorn , van wien het daarna is overgegaan op eene harer
nichten , S o ph ia D in a Baronnesse van L ey d en van W armond , die gehuwd
was met den Heer A lex and er Baron van R hemen to t R h em en sh d iz e n .
Deze laatste, den 25 Januarij 1 8 2 3 , te Leyden en zijne weduwe, den
4 Mei 1835, te 's Gravenhage overleden zijnde, is deze hofstad, met
de daarbij behoorende landerijen, alles te zamen beslaande eene opper-
vlakte van 16 bund. 46 v. r. 89 v. eil., in laatstgemelde jaar, aan-
gekocht door den Heer Mr. L o d ew ik C a s pa r L b z a c , Ridder der Orde
van den Nederlandschen Leeuw, Lid van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal, te Leyden.
Het adell. h. O dd- P o e l g e e s t , heeft waarschijnlijk zijnen naam ont-
leend van de ligging op eene geest of zandige strook lands, nabij een
water, de Po e l genaamd, welk water thans grootendeels tot de Haar-
lemmer-trekvaart behoort.
De tijd der stichting van dit huis is niet bekend, doch men vindt
het reeds in het jaar 800 op de lijst der kerkelijke goederen van het
hisdom van Utrecht vermeld, als behoord hebbende aan de kerkvan
S t . Maarten , te Utrecht.
Volgens de Tegenwoordige Staat der Vereenigde Niederlanden, zoude
dit oude slot reeds in de Hoeksche en Kabeljaauwsche tijden tot den
frond toe verwoest zijn, doch in de daar aangebaalde Schrijvers,
V . v a n G o o d b o e v e n en H. J c n i b s , vinden wij niets, hetwelk dit be-
vestigd. Het schijnt evenwel dat het in het begin der zeventiende eeuw in
diep verval moet geweest zijn, want op eene kaart, in 1 6 2 2 , door J a n
P i e t e r s e Don geteekend, vindt men bij de plaats , waar het huis moet
gestaan hebben , geschreven : » vervallen slot te Poelgeest.” Op eene
latere kaart van 1633 ziet men het slot weder afgebeeld. Toen het
aldus vervallep lag , moet het bij sommigen A a r d e s t e i n zijn geheeten ,
waarna het weder nieuw zoude zijn opgetimmerd.
Thans is het een gebouw, dat in deftigheid voor weinige landhuizen
behoeft te wijken , ja zelfs velen overtreft. Het lag vroeger rondom
in het water en men ging längs eene fraaije steenen brug derwaarts;
doch de Heer van L en d e n van O ostvoorn heeft den- vijver, bij den
ingang van het huis, doen dempen en de brug weg breken , zoodat
het huis slechts aan drie zijden van water omgeven is, Het heeft van
achteren een uitgestrekt gezigt naar de Zijl, de Leydsche-Meer, alsmede
over de vaart en over den spoorweg van Leyden naar Haarlem. In
de laatste jaren zijn de tuinen en beplantingen van dit kasleel veel
veranderd en in den tegenwoordigen smaak aangelegd. Het huis is
door den Heer van R h emen van binnen geheel veranderd en gemoder-
niseerd.
POELGEESTER-POLDER (DE), pold.in Rijnland, prov. Zuid-Holland.
Zie K ik k e r p o d d e r .
POELHUIZEN, geh., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Leen-
warderadeel, arr., kant. en 2 u. N. van Leeuwarden, 20 min. 0 . van
Finkum ; met 3 h. en 16 inw.
POELLANEN, voorm. heerl. in Kennemerland, prov. Noord-Hol-
land. Zie P o la n en .
POELMEER , pold. in Kennemerland, prov. IVoord-Holland, arr.
en kant. Alkmaar, gem. Broek-op-Langendijk.
POELMEERTJE (HET), water in ¡Vaterland, prov. Noord-Holland.
Zie P oel (D e )
POELO, lands. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Celebes, op
den zuidwestelijken landtong.
POELOE of L an dschap- d e r - v i j f t ig - k o t t a ’s , distr. in Oost-Indie, op
het Sundasche eil. Sumatra, in de Menangkabausche-Bovenlanden , Z. van
Alaban.
POELOE, kaap in Oost-Indie, in de Indische-Zee, aan de West-
kust van het Sundasche eil. Sumatra,
POELOEAN of P oeloewtan, d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil.
J a v a , resid. Djocjokarta.
In de nabijbeid van dit dorp v iel, den 9 Augustus 1829, een hard-
nekkig gevecht voor , tussehen de mobiele koloune van het Nederland-
sche leger , onder ^ aanvoering van den Luitenant-Kolonel L e b r o n d r
Y exbla , en de muitelingen , welke laatsten , niettegenslaande hunne
overmagt, na eenen hardbekkigen tegenstand, werden terug gedreven.
POELOESARIE, berg in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java.
Zie P o e l a sa r i.
POELOETANG, eil. in Oost-Indie, in den Moluksche-Archipel. Zie
R erkalanc.