PANAGARA, st. in Oost-IndiS, op het Sundasche eil. Java, resid;
Djocjokarta; met 7000 inw.
PANAITAN (POELOE-), eil. in Oost-IndiS, in hetZuiden van Straat-
Sunda. Zie P rinsen- eiland.
PANAKOKE of Panhekokan, kast. in Oost-Indie, op het Sundasche
e il. Celebes, resid. Makassar.
Dit kast. werd in 1 6 6 6 , door de onzen, onder het bevel van de
Admiraals van Dam en Trdttman, op de Makassaren veroverd.
PANAKOKE (HOEK-VAN-) of H oek- van- P annekokan, kaap in Oost-
Indie, in de Straat-van-Makassar, aan de Westkust van het Sundasche
eil. Celebes, resid. Makassar.
PANAMPOEN, st. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Sumatra ,
in de Menangkabausche-Bovenlanden, welke den 14 Julij 1 8 1 9 , door
de onzen op de Padries, veroverd werd.
PANANGOENGAN , distr. in Oost-IndiS, op het Sundasche eil. Java,
resid. Passaroewang, reg. Malang.
Het beslaat eene oppervlakte van 264 palen. Men heeft er vele kot-
fijbosschen , en de grond is er bijzonder vruchtbaar.
PANANGOENGAN (DE), berg in Oost-Indie, op het Sundasche eil.
Java , resid. Passaroewang, distr. en reg. Malang.
Deze berg, welke 6000 voet hoog i s , vereenigt zieh zuid- en noord-
waarts met de A r d jo e n o .
PANANGTANGE, d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
resid. Preanger-Regentschappen.
PANANTJONG, baai in Oost-IndiS, in de Indische-zee, aan de
Zuidkust van het Swtidasche eil. Java.
Zij wordt verdeeld in Pana n t j o n g - O o s t en Pa n a n t j o n g-We s t ,
en wordt gevormd door een ver zuidwaarts in zee uitloopend gebergte,
welks buitenste pnnt den naam van Panant jong (voorgebergte) droeg.
De westelijke baai heeft zeven zeemijlen breedte , doch schiet niet diep
genoeg landwaarts in om veilig te zijn. Zij heeft eenige goede an-
kcrplaatsen, westwaarts onder den hoek Batoe-Kras , van vijf tot
tien vademen diepte, en ooslwaarts bij Pengadaran, van de zelfde
diepte. De oostelijke baai is over het algemeen veiliger, om dat
haar in^ang aan den eenen kant door de oostwaarts draaijende rotsen
Panantjong en aan den anderen kant door het eiland Noesa-Kembangan
meer vernaauwd wordt. Zij is omtrent van de zelfde breedte als de
Westerbaai, en biedt westwaarts bij Pangfcdaran eenen zeer veiligen
ankergrond aan. De zee is hier ongemeen vischrijk, en wordt tegen
de roaanden October en November door talrijke kano s bevaren, welke
van de kust van Mandala en Tj'i-Komboclan, door welke laatstge-
noemde de baai gevormd wordt, ter vischvangst uitgaan.
PANARAGA o f P anarogo, l a n d s . i n Oost-IndiS, o p h e t Sundasche
eil. J a v a , resid. Madion, N. W. van Kadoeang , aan de zee.
Het is door het gebergte Damong omringd, en heeft eenen vulkanischen
grond, behalve het strand, waar men de baaijen P a t s c h e d ,
Pan g o e l en Somb r o n g aantreft. Er zijn vele bosschen en de
vlakte heeft eenen vruchtbaren grond. De inwoners leggen zieh sterk
op de visscherij toe.
PANARAGA of P anobogo , st. in Oost-IndiS, op het Sundasche eil.
Java , resid. Madion, lands. Panaraga, aan eene kleine rivier die
in de baai Pangoel uitloopt; 20 mijlen O. van Mataram.
PANAROEKAN, distr. in Oost-Indie, op het Snndasche eil. Java ,
resid. en reg. Besoeki.
Er wordt hier rijst, kofHj, suiker en tabak geplant j men heeft er
arakstokerijen, en de bosschen lereren goed timmerhout op.
Door het leggen van eenen kapitalen dam, in de rivier van Pana-
roekan, in het jaar 1852, is de laudrente van het distrikt van . dien
naam op eenmaal met 46,000 gülden in het jaar gestegen , door de
meerdere waarde van de beslaande rijstvelden, en de gelegenheid tot
ontginning van nieuwe, welke daardoor gegeven is.
In dit distr., bij het d. Kalitiekoes , eindigt de groote postweg , welke
te Anjer, aan Straat-Sunda, aanvangende , in de nabijheid van het
Noorderstrand voortloopt, ongeveer 500 mijlen lang i s , en zeer veel
tot het onderling verkeer en ook tot meerdere bekendwording der binnenlanden
bijdraagt.
PANAROEKAN, st. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. J a va ,
resid. Besoeki, distr. Panaroekan, 26 palen O. van Besoeki, 707 palen
0 . van Batavia en 75 palen W. van Banjoewangie, aan de Panaroekan
, met eene veilige baai, gevormd westelijk door den berg
Ringit, oostelijk door de kaap Tandjong-Tjina.
Deze stad was te voren de hoofdplaats van een vorstendom ; bevat
eenige aanzienlijke woningen van inlandsche Grooten j is wel bevolkt
en niet zonder handel. De groote postweg, die derwaarts loopt, is met
schaduwrijke boomen beplant.
Rondom P anaroekan zijn schoone rijstvelden , wier voortbrengselen
in de hoofdplaats veel levendigheid aanbrengen , aangezien dit artikel
van daar door praauwen wordt uitgevoerd.
Achter deze stad ligt een hooge zwavelberg , die gedurig rookt en
brandt , en somtijds veel vour, asch en steenen over de landerijen
van Panaroekan uitwerpt. Men vaart'van daar veel over op Madura.
In de nabijheid lig t, digt aan zee, eene vierkante schans.
PANAROEKAN (DE), riv. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
welke in de resid. Besoeki, bij de stad Panaroekan , met onderscheidene
monden in zee loopt.
PANAROEKAN (DE BAAJ-VAN-), baai in Oost-Indie, in de Straat-
van-Madura , aan de Noordkust van het Sundasche eil. Java , resid.
Besoeki.
Zij wordt gevormd westelijk door den berg Kingit, oostelijk door
kaap Tandjong-Tjina. In de B aai- van- P anaboekan , ziet men eene versehe
waterbron , te midden van het zeewater.
PANAWANGAN , d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
resid. Djawana,
Dit d. bevatte in het begin der vorige eeuw, met de dorpen
A l i a n s , S o e s o e r ie en K a l a n g , omtrent 500 huisgezinnen.
PAN-BAYMAN, oud d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
resid. Passaroewang.
PAN-BLANCO , rooi of regengeul in fPest-Indie, op het Curacaa-
sche eil. Aruba, ten W. van den Ariekok en ten N. van de Kleine-
Jamanola. — Er is hier in 1,824 eenig goud gevonden.
PANCRAS (ST.), oude naam van het d. S loten in Kennemerland,
prov. JVoord-Holland. Zie S lo t en .
PANCRAS (ST.), gem. in het balj. van de Nieuwburgen, prov.
Noord-Holland, arr. en kant. Alkmaar (4 k. d., 20 m. k., 5 s. d . ) ;
palende N. aan Broek-op-Langendijk, 0 . aan den Heer Hugowaard ,
Z. aan Oudorp, W. aan Koedijk-en-Huiswaard.
Deze gem. bevat het dorp St. P a n c r a s , benevens eenige ver-
strooid liggende huizen en een gedeelte van het Vroon e r -me e r en