De fcermis wordt gehouden op den tweeden Pinksterdag:
De verschansing, waarin bet dorp gevonden wordt, ligt tegen over een
kanaal, dat de Spanjaarden met het kennelijk doel hadden gegraven ,
om daardoor transportschepen in het Zwin te kunnen brengen en al-
zoo het,Land-van-Kadzand en Sluis in hunne magt te krijgen. Deze
verschansing kreeg den naam van Ca s a n d r i a , en Staat nog zoo,
op vele kaarlen en in oude stukkcn bekend; in bet gemeene leven is
die naam geheel] vergeten, terwijl de algemeene naam h e t Re t ran-
c b em e n t is in stand gebleven en op de gemeente overgegaan. Zij
,, "was gedekt door twee Sterke gebastioneerde vierhoeken , die ten N.
Ora n j e en ten Z. Nas sau genaamd; deze/schamen waren, aan den
p kant van het Zwin, door eene courtine van ongeveer 5 uur lang, en
aan de landzijde door eenen wal met drie bastions, aan elkander ver-
honden. Alle deze werken waren van aarde cn van natte' grachten
voorzien , en hadden twee uitgangen , tusschen de meest zuidelijke en
mees^e noordelijke bastions en de genoemde/üchansen. De znidelijke
was genoemd de Za nd p o o r t , de noordelijke de Sl i jkpoort .
/ Voorts lag aan de overzijde der kille in den noordwesthoek van den
^ polder, bewesten ter Hofstede , alzoo schuins tcgenover/Se sohans Nas-
f sau, het kleine fort B e r c hem.
Ofschoon volgens het tractaat, bij den vrede van Munster, deze verschansing
moest gesloopt worden (1 ) , zijn de grachten en wallen nog
hijna ongeschonden aanwezig , alleen i s , bij het vloeijen van den Zandpolder
in 1682 de schans Oranje door de zee verzwolgen , en is ten
gevolge daarvan ook de uitgang längs de Zandpoort vervallen; in
plaats daarvan is de Boerendam , op de punt van het middelbastion, ge-
legd. Toen omstreeks 17150 de uitwatering van Kadzand van de Oude
naar de Nieuwe-kil verlegd is , seliijnt ook de uitgang längs de Slijkpoort
verlaten te zijn geworden en is toen tegen de schans Nassau eenen
dam en conservatiesluis gelegd , welke sluis nu slechts eene heul is.
Het fort Berchem was reeds van overlang gesiecht, de plaats waar
het gelegen heeft is alleen kenbaar aan een vierkant lapje grond , groot
8 6 v. r. 30 v. eil. Van de voormalige magazijnen en gouvernements-ge-
bouwen ziet men niets meer, misschien waren deze grootendeels in de
schans Qranje gelegen. Er is nog een huis aanwezig, staande aan den westkant
van hetplein, dat men het Commandementshuis pleeg te noemen.
Nadat de tractaten niet meer toelieten deze verschansing te bezetten, be-
diende men zieh, tot in 1794, van een oorlogschip , dat meestal voor deze
plaats geankerd lag en de Kapiteins hadden binnen de verschansing eenen
tum met vijvers en andere inrigtingen tot verlustiging. Ook hiervan is
niets meer overig en het kleine vertier, dat het voorliggend schip aan»
bragt, verloren. In den franschen tijd leverde de bezetting der ömlig-
gende batterijen eenige welvaart, doch ook dit weggenomen zijnde
en de scheepvaart verminderende, is de plaats zeer verarmd en door
lasten bezwaard. De inwoners van dit dorp hebben zieh meermalen,
maar vooral ook in 1830 en 1831 , door gehechtheid aan het vader-
land onderscheiden. De ruimte binnen de wallen, bedroeg aan tuinen
weiden en bouwlanden , ruirQ°&o- bund. Vi&A OfoukA
De plaats stond , wat het burgerlijke betreft, tot 1794 geheel onder
het collegie van den Vrije en had geen eigen wapen, In 1819 is zij
door den Raad van Adel met een wapen begiftigd | zijnde eene wijzir
ging van dat van gemeld Collegie en is een schild van zilver, met
(1) H u n r iu s Zceuwsche Buize t pag. 50.
eene bande van azuur (blaauw), en verzeld , in den linker boven hoek ,
van de letter R.
RETRANCHEMENT (HET), lap gronds , liggende ten noordwesten
van IJzendijke, in Staals-Vlaanderen, in het Vrije van S lu is, prov.
Zeeland, arr. Middelburg, kant. Oostburg, distr. S lu is, gem. JJzen-
dijhe; palende N. W. en W. aan den Maurits-polder, N. O. aan den
Zacharias-polder-Eerste-gedeelte, Z. O. aan de voorm. buitenwerken
van IJzendijke , Z. aan den Rleinen-Jonkvrouw-polder-Benoorden.
Prins M a d h it s had plan dit gedeelte gronds aan IJzendijke te trek-
ken en had het reeds , voor zoo ver het niet aan de stad grensde,
inet wallen en boiwerken omringd. Volgens het kadasler is de grootte
40 bund. 92 v. r. 10 v. eil.; doch daaronder zijn 4 bund. 17 v.r.
20 v. eil. van de gesiechte contrescharpen der stad. Het is nooit
als een eigenljjke polder beschouwd en alles was steeds onschotbaar
land; alleen in "het fonds der wegen is het aangeslagen tegen 26 bund.
98 v. r. 33 v. eil. Daarop staan geen huizen ; de afwatering is in
de vesten van IJzendijke en in den Maurits-polder. Er is geen polder-
bestuur over ; de eigenaars besturen alles onderling.
REULAND, voorm. heerl. in het hert. Luxemburg, thans deels in
het koningrijk Pruissen , deels in het kon. Belgie en deels in het grooth.
Luxemburg; palende N. aan het hofgerigt van Tbommen , O. aan de
heerl. Ounen , Z. aan de heerl. Clerff, het balj. van Bastonach (Bastogne)
en de heerl. Hulzingen en W. andermaal aan het balj. van Bastonach.
REULAND, geh. in de heerl. Meisenburg, grooth. Luxemburg, kw.,
arr. en 4 u. N. 0 . van Luxemburg, kant. cn 2£ u. 0 . van Mersch,
gem. en J u. Z. 0 . van Hefßngen.
REULER of R e i l e r , geh. in de heerl. Clerff, grooth. Luxemburg, arr.
en 3 u. N. N. W. van Diekirch, kant., gem. en £ u. N. 0 . van Clerff.
REUNE (DE), water in Vollenhove, prov. Overijssel, dat onder
Steenwijkerwoud, in den Molenhoek, omtrent 4 min. N. 0 . van den
weg naar Oldemarkt, ontstaat, die doorsnijdt en zuidwaarts naar het
Steenwijker-diep loopt.
REUNE-OVER-TIJ (DE), water in Vollenhove, prov. Overijssel,
dat onder Steenwijkerwoud, ten N. van het geh. Tij , ontstaat, dat
doorloopt en verder in eene zuidelijke rigting naar de Hoogemans-
vaart schiet.
REUSEL , gem. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, prov. Noord-
Braband, kw. Kempenland, Derde distr., arr. Eindhoven, kant. Oir-
scliot (3 k. d., 23 m. k., 3 s. d.); palende N. W. en N. aan de gem.
Hooge-en-Lage-Mierde-en-Hulsel, 0 . aan Bladel-en-Netersel, Z. en
Z. W. aan de Belgische gem. Arendonk.
Deze gem. bevat het dorpje Reu s e i , benevens de geh. Le n s h e u -
v e l en We i je r e ind en vele verslrooid liggende huizen en boerderijen.
Zij beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 3129 bund.,
6 v. r. 43 v. eil., waaronder 3067 bund. 49 v. r. 18 v. eil. belastbaar
land; lel t l63h. , bewoond door 180 huisgez., uitmakende eene bevol-
king van 860 inw. De grond is hier mager , scliraal en grootendeels
nog heide, waarin vele groote en kleine vennen liggen , maar levert
goede zware rogge, boekweit , haver, eve, aardappelen, spurrie en
andere voederkruiden op. Uit de vennen wordt goede turf gegraven ,
welke, benevens den landbouw, het onderhoud aan de ingezetenen ver-
schaft. Ook zijn hier een windkorenmolen en eene bierbrouwerij.
De inw., die hier allen R. K. zijn, onder welke 600 Communi-
kanten, maken eene par. u it, welke tot het apost. vie. gen. van