oud. Zij genicten daar vrije woning en geneeskundige verpleging ; daar-
enboven nog voor eene waarde van 23 gülden jaarlijks aan brood, turf
of geld ter hare keuze.
Voorts heeft men er nog het Hof je ui t l i e fde en v o o r z o r g ,
op den Schiedamsche-singel, gestiebt in het jaar 1794, waarin 22 vrouwen
zijn opgenomen; het Hof je van Me j u f v rouw Ku y l , op de
Oost-Schiekade, in het jaar 1814 gesticht, voor 16 vrouwen boven de
vijf en zestig jaren ; het Hof j e vrouw Gro e n e v e l d s l i e f d e ; op
de Oostsingel, gesticht den lbMaart 181b, bewoond door 16 vrouwen
van verschillende ouderdom en van de Hervormde godsdienst; het
Ma ria-Cathari na van Doo re n s - v r o u we n ^ g es t i c h t van Wel-
d a d i g h e i d , op de Korte-Hoogstraat in 1832 gesticht, waarin zes
Danies van de R. K. godsdienst boven de acht en twintig jaren worden
opgenomen , terwijl de fondsen van bet gesticht mede dienstbaar worden
gemaakt tot het doen van liefdegiften en het nitreik-en van levens-
behoeften in kleedingstukken aan nooddruftigen van de zelfde godsdienst.
Bovendien heeft men te Rotterdam nog de volgende inrigtingen van
liefdadigheid ; het Al g eme c n Arm b e s t uu r , dat onderstand ver-
leend aan alle behoeftigen zonder onderscheid van geloofsbelijdenis,
die niet als leden van eenige kerkgemeente bij deze bedeeld können
worden; de Ro t t e r d ams c h e Werk v e r e e n i g i n g , onder het be-
stuur van vijf honoraire en zestien werkende Leden , opgerigtin 184b ,
met het doel, om, door het schoonhouden der straten , het aanleggen
van wandelwegen enz. reinvermogende en zieh zonder werk bevindende
lieden , arbeid te bezorgen , terwijl een groot deel der nolabelen en
van den g'egoeden burgerstand door geldelijke ondersteuning tot dat
doel medewerkt; het A lg e m e e n M ei sjes-Vr ou we n - e n-Wed u-
wen f o n d s , dat sedert het jaar 1827 bestaat, onder het beheer van
drie Commissarissen / twee Directeurs en een Beschermheer; de Vere
e n i g i n g hulp b e t o o n aan eerl i jke en Vl i j t ige arraoede,
in 1842 opgerigt, om , onder medewerking van twaalf Dames Bestuur-
deresen , naaiwerk aan behoeflige vrouwen te verschaffen , zijnde het
verkoophuis dezer vereeniging | welke bOO Leden telt , op den hoek
van de floogstraat en Wijde-Marksteeg ; de Z u i d - H o ll an d sc h e -
Maat schappi j tot redding van s c h i p b r e u k e l i n g e n , in
het jaar 1826 door den Heer Wiilem van Hobten opgerigt, en onder
eene Commissie van zeven Leden staande; het Ge no ot sch ap Ne-'
de r i g en M e n sch 1 i e v e nd , sedert het jaar 180b bestaande., ten
doel hebbende, om hem , die wenscht door eenig nuttig bedrijf voor hem
en de zijnen het eerlijk brood te winnen , maar daartoe de noodige gel-
den mist, onder borgtogt van twee welgestelde ingezetenen , door een
renteloos voorschot daartoe in Staat te stellen ; .het Ge no ot s chap
van Vrouwen voor.Vrouwen , in het jaar 1809 gesticht, met het
doel om bet lot van gehuwde, behoeftige kraamvrouwen te verzachten
en ruim 200 Leden teilende; het Geno o t s c h a p t e r bevorde-
r i n g van k o e p o k i n e n t i n g , in het jaar 1801 opgerigt , thans
18 Leden hebbende; eene Commissie van de Maat schappi j tot
r edding van dre nkel i ngen , uit 9 Correspondenten bestaande,
die tevens van ’sladswege de zaken ter redding van drenkelingen behan-
delen , en daartoe eens in de maand vergaderen ; eene A fd e el in g
van he t Ne d e r l a n d s c h Bi jbe lge noot sc hap , met 730 Leden ;
het Ned e r l a nd s c h e Zende l i n g Genoot s chap, opgerigt in het
jaar 1797, met een groot aantal door het geheele land verspreid
wonende Leden; een» Af d e e l i n g van h et Ned e r l a n d s c h
g o d s d i e n s t i g Traktaat Ge n oo t sc h ap , met ongeveer 160 Leden ;
eene Sub c ommi s s i e van de Maat schappi j van We l d a d i g -
h e i d ,m e t 7 Bestuurders; een De p a r t eme n t de r Maat sch a p pij
tot. Nu t van ’t Al g eme e n , den 24 Augustus 1783 opgerigt en 540
Leden teilende, die in het jaar. 1818 eene S p a a r ban k hebben
opgerigt; eene A f d e e l i n g van h e t I n s t i t u u t tot onderwi j*
van b l i n d e k i n d e r e n ; een De p a r t eme n t van he t I n s t i t
u u t voor Doofstomme n ; eene Com m i s s i e van Spi j s u i td ee -
l i n g , welke reeds sedert het jaar 1801 bestaat; bet Ge no ot s chap
t o t zede l i jke ve rbe t e r i ng der Ge vang ene n, met een bestuur
van 11 Leden, opgerigt in het jaar 1823; eene Hulpvereeniging
van de D i a c o n e s s e n te Ut r e c h t , onder b Bestuurders en 4 ße-
stuurderessen.
Men telt er zes en vijftig As s u r a n t i e -Comp a g n i e n t e g e n
ze egevaar of kantoren van dusdanige elders gevestigde vereenigin-
gen ; zes Leven sve rzeker in g-Maatschapp ijen en acht en twin-
tig Be gr a f e n i s - en Zi ekenfondsen.
Onder de wetenschappelijke inrigtingen noemen wij eerst de voor-
malige La l i j n s c h e s c h o o l , thans het Er a smi a a n s c h Gymn
a s i u m . De Latijnsche school werd , in het jaar 1b97 gebouwd , lus-
schen de Delftsche-vaart en de Slikvaart, op een gedeelte van den grond
van het Cellebroeders-klooster, en wordt in de Broedersteeg met eenen
muur afgeslolen , in welker midden eene steenen poort i s , daar het
borstbeeld van E basmb s boven plagt te staan, tot eenen ingang naar
eene ruime, met eenige boomen beplante, plaats, aan welker drie
overige zijden de vertrekken zijn, voor de scholen en woning der
School voogden. Dit gebouw werd ook de Er asm u s s c h o o l genaamd,
ter g6dachtenis aan E rasmds , als hersteller der Latijnsche taten. In
het jaar 1760 werd het geheele gebouw hersteld, aan de drie zijden
meest geheel vernieuwd en met eenige vertrekken vermeerderd , waar-
van eenige op de Slikvaart uitzigt hebben. In het jaar 1843 is deze
school in een gymnasium veranderd, het Erasmi a a n s c h -Gymn a -
s i um geheeten , waaraan thans, door eenen Rector, eenen Conrector ,
twee Praeceptoren , twee Onderwijzers in de wiskunde , eenen Onderwij-,
zer in de Fransche taal en de Nieuwere geschiedenis, eenen Onder-
wijzer in de Engelsche taal en eenen Onderwijzer in de Hoogduitsche
taal,, aan 70 leerlingen , wordt onderwijs gegeven.
Verdere wetenschappelijke inrigtingen zijn: eene Ge n e e s k u n d i g e
scho o 1, op de Huibrug , met zes Lectoren , eenen Prosector en 43 leerlingen
; eene School voor de Z e e v a a r t , met eenen Lector en
10 ä 12 leerlingen; eene Maat schappi j t o t n u l voör de .Zeev
a a r t , den 14 September 1819 op gerigt, met ongeveer 220 effective,
omtrent 700 honnoraire Leden en 30 Donateurs en Donatrices, hebbende
tot signaal eene vlag met horizontale strepen , groen, ,wit en
groen, met de letter R vöör het nommer op hetwit; het Ba t a a f s c h e
Genoo t s c h a p van P r o e f o n d e r v i n d e l i j k e Wi j s b e g e e r t e ,
dat in het jaar 1769 opgerigt is , door S t ev en H o o g e sd ijk , eene uit-
muntende verzameling van instrumenten, bocken, schilderten en
naturalien bezit, en 120 leden telt; eene Af d e e l i n g der Hol -
l ands c he Maat schappi j van fr a a ije Küns ten en W e t e n -
s c happe n, met 127 Leden ; het S c h i l d e r k un d i g genoot schap :
Hierdoor tot hooger, den 3. September 1733 opgerigt, en A r ti sacrum
(aan de kunst gewijd), sedert het jaar 1830 bestaande, welke beide
genootschappen in April 1837 vereenigd zijn en thans 99 werkende