RESSOURCE (LA), houtgr. in NcderUnds-Guiana, kol. Suriname,
aan de Boven-SaramaUa, ter regterhand in liet afvaren; palende
bovenwaarts aan de voorm. houtgr. La Nouvelle Entreprise , tbans aan
Willemshoop behoorende, benedenwaarts aan den verl. houtgr Willemsstad
, 1000 akk. groot; niet 19 slaven.
RESSOURCE (LA), chirurgijns-etablissement in ISederlands-Guiana,
kol. Suriname, aan de Suriname, ter regterhand in het afvaren ; palende
bovenwaarts aan de plant. Boxei, benedenwaarts aan het verl. Land-
van-Ornamibo.
RESSOURCE (LAND-VAN-LA-), verl. houtgr. in Nederlands-Gmana,
kol. Suriname, aan de Parakreeh, ter regterhand in het afvaren ; palende
bovenwaarts aan bet verl. Land-van-Boxel , benedenwaarts aan
de suikerplant. Orriamibo.
RESTA, naam , onder welken het riviertje de R e e s t , prov. Over-
ijssel, in het perkamenten b o e k van Utrecht voorkomt. Zie R e e s t (De).
RETERSBEEK, geh. in het Land-van-Valkenburg, rprov. Limburg ,
jf»‘ arr. en 3 u. 0 . ten N. van Maastricht,kant. en lJu/'Orvan Heerlen,
gem. en 10 min. N. 0. .van Klimmen; met 38 h. en 210 inw.
RETH, geh. in de bar. van Breda, prov. Noord-Braband, Vierde
distr., arr. en 4 u. Z. ten O. van Breda, kant. en 3 u. Z. ten 0 .
van Ginneken, gem. en J u. Z. van Baarle-Nassau ; met 7 h. en
80 inw.
RET1RO , houtgr. in JYederlands-Guiana, kol. Suriname, aan de
Suriname, ter linkerzijdc in het afvaren;'¡palende bovenwaarts aan den
verl. houtgr. Charprendre, bovenwaarts aan den mond der Irakora-kreek ;
800 akk. groot; met 17 slaven. De Negers noemen hem Cotiesjoe.
RETRAITE (MA), k o f fij- en cacaoplant. en verl. kostgr. in ISeder-
lands-Guiana , k o l. Suriname. Zie Ma-R etraite.
RETRANCHEMENT , in de zauaenleving veelal h e t R e t r a k c h em e s t
en door den gemeenen man meestal h e t R e g e l e s t geheeten , gem. in
Staats-Vlaanderen, in het Vrije-van-Sluis, Land-van-Kadsand, prov.
Zeeland, arr. Middelburg, kant. en distr. Sluis (4 k. d., 9 m. k., 4 s. d.);
palende N. aan de Noordzee, O. aan de gem. Kadzand-en-Zuidzandc,
Z. aan Aardenburg en het Coxyschc-Gat, W. aan het Zwin.
Deze gem., waarin behalve het dorp R e t ran ch e m e n t ook het geh.
Te r-Ho f s t e de lig t, bestaat uit devolgende polders : het weslelijke deel
van den Ki e v i t e n - p o l d e r , van het Ou d e l a n d - v a n -Ka d z a n d ,
en van den pold. V i er honde rd- beoo s t e n -Te r -H o fs t ede , het
Ve r s e - p o ld e r l j e , den pold. Bewes t e n -T e r-Ho fs t ede , den
Kl c i n e n - B l a d e l i j n - p o l d e r , den K a s t e e l - p o l d e r en den Ol ie-
s l a g e r s - p l a a t - p o l d e r ; ook behoorl tot de gem., de in 1682 ge-
vloeide en nog niet bedijkte Zand- pol d e r . Zij beslaat, volgens het
kadaster, eene oppervlakle van 1070 bund., en telt 183 k., met eene
bevolking van 780 zielen. Eenigen vindcn hun besiaan in de scheep-
vaart, het visschen van garnalen, mosselen en ahkruiken; vöorts het
dijkwerk, doch de meeslen leven van den landbouw; de schorrenleve-
ren een overvloed van uitmunlende zeekraal. Behalve een korenwind-
molen en rosmolen, zijn er in deze gem. geene fabrijken.
Het getal der Hervormden bedraagl 660 zielen , onder welke 280 Le-
dematen. Zij maken eene gem. ui t, welke tot de klass. van IJzendijhe,
ring van Sluis, behoort. De eerste Predikant was J oachimos R b e t is g e r ü s ,
die aldaar ten jare 1632 beroepen werd en in Januarij 16o8 vertrok.
Er zijn ongeveer 120 R. K.. die tot de gern vari Oostburgbehooren.
Hun getal is onlangs eenigzins aangegroeid , daar in 1844 en 1848 , bijna
40 personen , allen Herv. naar Noord-Amerika vertrokken , en voor cen
gedeelte door R. K. vervangen zijn.
Het dorp Reteascheiiiest , eigenlijk Retraschement-Lasahdria , « n
6 a, Z. W. van Middelburg, ruirn ^ u. N. van Sluis, 1 | u. N. W.
van Oostburg, en bevat 67 huizen , bewoond door 340 zielen, n e t
is onbestraat, maar op eenen zandigen liodem gebouwd. De huizen
staan njeestal afzonderlijk en met tuinen omgeven , eenigen rond een
groot plein , het gr.ootste deel zijn echter sleclits armoedige butten.
Het keeft zijn ontslaan te danken aan de verschansing, waarin het
peleffcn i s , en welke na de inneming van Sluis, in 1694, w'erd opge-
worpen, op voorstel van Prins Mahrits, die, den 27 Augustus 1604, aan
dp Staten schreef, dat het noodig was, dat er eenige forlcii in Kad-
zand gemaakt werden, om dit land tegen ’s vijands ondernemmgen te
verzekeren. Vroeger lag daaromtrent een fort, dat den naam van
S t. Jan- t er -Hof s t ede schijnt gehad te bebben. De Staten namen
’s Prinsen voorstellcn in overweging en bet Retranchemeht werd begonnen
(1). Na het eindigen van het bestand en der Spanjaarden mis-
lukten aanslag öp Kadzand, in 1621 w-erd, het nog mecr verslerkt,
Op eene kaart van het Zwin van 1627 komt het voor met beide schan-
sen en heet het » een zeer sterck Retrenchement, gestadich met veel
» ervaren krycbsvolck en goede bevelhebberen beset, waer door de Spaen-
» sehe wert belet den inval van Cadsandt: met huysinghen tot loge-
» menten voor Soldaten.” Naderhand kwam er eene kerk bij , zooals
toen veelal in forten van eebig belang plaats had. Het had deslijds
een eigen Commandant, een Majoor der vesting en een Commies van
het magazijn. Daarbij werden ook kerkelijk gevoegd de inwoners van het
geh. T e r - Hof s t e d e , ongeveer 18 min. zuidejijk gelegen, waarwel
in oude tijden een klooster-kapel gestaan had, doch die in de onlus-
ten der zestiende eeuw, zoo niet vroeger , verwoest was, en nooit weder
is hersteld geworden ; ook vestigden zieh daarin , behalve d,en Predikant
en den Schoolmeesler, eenige ingezetenen ; doch het dorp groeide
meer aan toen’ in 1682 de Zand-polder vloeide, waarin volgens over-
levering een klein gehuckt moet gestaan hebben , welks bewoners ver-
lof kregen, om zieh bitinen het Retranchement woningen te bouwen (2).
Ook in het fort Oranje, dat toen wegzonk , stonden vele gebouwen ,
doch het is niet zeker of het andere, dan militaire barakken , waren.
Tot 1841 was de haven of aanlegplaats der schepen aan de kil (3)
van de sluis der watering van Radzand , ten Zuiden het dorp, lusschen dit
en Ter-Hofstede ; die uitwateririg met de haven is toen verlegd naar
de noordzijde van het dorp. Zij wordt vrij druk bezocht, en zoude nog
van meer belang zijn, indien de ingang van het Zwin niet zoo met zandbanken
bezet ware.
De kerk, die omstreeks het jaar 1630 zal gebouwd zijn , is een
langwerpig vierkant gebouw, ruim genoeg; daarop staat een torentje
met een slaguurwerk; andere openbare gebouwen zijn er in de gemeente
niet , dan de school, die naauwelijks meer dan een gemiddeld gelal
van 30 leerlingen telt.
(1) In oude stukken wordt gewag gemaakt van Klein-KadZAHO ; maar het is niet zeker of dit
een gehucht w a s, dat toen hieromtrent lag.
(2) Het schijnt dat de bewoners Tan den Zand-polder tydens het vloeijen daarvan nog kerkelijk
te Kadzand waren-
(8) Voor 1780 lag de haven nog omtrent een yierde uur meer zuidwaarls, ter plaatse, nog onder
den naam yan Oude-kil bekend.