■ Praterea di&io lueeendentes.ctiam pcrfccutioncm & vaftationetn fignl»
ficat. Plal. i o.Dnm luperbit impius inccnditur pauper,id eft, patitur«. pcrlecui (■/<(,„ I
tioncru.Summacft hac,His nominibus mortis &ardoris,fincdubioaternam |
mortem Sc inferoum pradicit,dequibus Pfal.6.diftum eft fub verbisira Sc
furons.itcm argui & corripi,item crubcfcerc & contutbari»Dc his fagittis Sc
« r iob quzntur,& aliasin Pfalteriovidebimus.
Oblcruandum quod hucufq; non habuimus tantatn inviloPfaltno ad-
Cammuuiiopci uerrusimpioscomminationcm & indignationcm,ncc tanto verborum textu
»iur/m impmac- jn eos mue£tus eft fpiritus,Nam & in fcqucntibus eorum ftudia quoq; recen-
fct,& non irrita modo,led eriam in caput corum rcuerfura oftendit,vt appare-
at omnibus,qui vim calumniatum patiuntur>in confolationcm iui, quanto
odio Snt pracateris calumniatoresDeo.Nam in caiumniam(vt: dixi)proprie
hie Pialmus editus eft,
Ecce parturit iniujliciam^conccpit dolor cm,& peperit iniquitd-
tem,
DEfcribit eorum ftudia maligna,nullisnifi fuisautdribustandem
pemiciofa.quzappcllat iniufticiam,dolorem,iniquitatem. Hicronymus
lie- Ecce parturit iniquitatem, & eonccpit dolorem, Sc peperit
mcndacium. Primum vocabulum,quod iniquitatem vcl iniufticiam iam di-
ximus,Ebraicc eft ipfum Auen,4 quo iupcriusPfal.y.& n.operariosiniquita*
tis dici audiuimus, Vbi iimul diftum eft,idem pro dolore frequentius trans-
tcrri.vt Plal. 10 ,Sub lingua cius labor & dolor.Item Pfalmo.po.Et amplius
corum labor & dolor. Vnde & hic diciporuttiEecc parturit dolorem.
_ Solent autem bxc duo vocabula amal & aueri,id eft,labor Sc dolor, fere
fatamhozHttur. coniungi,vr hie Stiam dlQis Pfalmis,Vndc rcftius'hie diceretur,Etconcepit
laborem, Proprie enim lignificat laborem.dlaborando,vt P lal.i27. In va,
num laborauerunt.qui sdificanteam.His in germanica noftra refpondemus
vfttatCj&fimiliverborum numeroSc valorc, (£6 1 jfttiufjcbH&Ut&cit. Vtauen
proprie fit mi!f)ca farigando, Amal.arbttt.a laborarrdo, vt laborem Sc diffi*
cnlratem fignificcmus effe in anxio cordis Audio, & animi molefta conten*
tione,fatigatione, la flitud i n e, tad io,
Talem autem effe eorum vitam.qui impicsgunt.diximus, Quia non eft
paximpijs,dicit Dominus, Et requiem lllam non habent,dequaChriftusdieit W
Matt.n. Venice ad me qui laboratis & onerati cftis(qua fi diecret,qui in Auen J
& Amal, tnmft^tvnb flrfxtt eftis) & inuenietis requiem animabus veftris.
Adeo fcilicet przlcnscft poena itnpiorutmvt eo ipfosquo male agunt,affligan-
tur & inquictcntu r. Labor eft(inquit)demum ipla voluptas. Et Plitiius, adeo
omnis voluptas alfiduitatc fui faftidium paric. Et Auguftinus lib.r* Confeff*
prxclarilfimedicit, Iuflifti Domine, & faftum eft ira, vt poenaim ipfius,fit
omnisanimusinordinatus,Et Sapicnt.s.Laflatiiumusin via miquitatisdc perdition
is, 5c ambulauimusviaSdifficiles,viam autem Domini ignorauimus,
Hac autem poena,flue mol eftia, line labor, proprie & infigniter fa
cAutm.
*Amti (st xAvtn
Imf'mum pten4
it'
Sum.
L a lo r imphrtm tigati quoties accidir induftria, qua data opera conatur contra pie ta tem (a i,
mjigmur «<««'• ApoftolusRom./°.dieit)ignorata iufticiaDci,fuam ftatucre,
hoc eft,qua in pcioribus & fpiritualibus nequitijs cxerccrur. Ideo luperius ad
illos maxime hoc malum pertincrediximus,qut luperftitiola rcligione.idola-
tria.inobedientia, proprijs & i ferepenisftudijs.opcribusque iultificari fata*
gunt.delerto interim mandato Dei,vcl eriam hominumjad quod tenebamur.
His enim , quia contra Dcum incedunt, & Dcuscisrurfum coatrarius eft,
at tr. . ■ üttàn u ■ ncceûaneccffario
oecutrft multa moleftia, vt nihil nifi laborem 8c dolorem ex vni-
uerfo quod agunt,reliquum habcant.Sicut eruditeEcclefiaftcs,in multis locis
vocat vanitatcm,&affliiftioncm fpiritus.Cum interim ij,qui fpirituDci ague*
tur.finuntq; fc dirigi, multa pace in Deo fruanrur, etiamfi quid trifte patian#
tur.Igitur Auen primo iniquitatem,hie Iniufticiam,infra dolorem interpre-
tari videmus.qux fi in vnum conflentur, reddent nobis malitiam illam,qux
id anxicagit.vt honefto titulo pro iufticia Si pietate habcatur. Vera enim pie-
tas non eget labore.vt picras fir* e.-ffA™« b. ,
Ita hie Dauid iam fpefirmatus,& viftottentationisfua,ealumniatorum mmum riietvim
Sc tribuiatorum fuorum vim tC ftudia rider,imo miferarur, coram omnibus, lucrum c a! amnia*
dicens: Eecc quo loco fint calumniatotes mei,videat qui volet, quanta eos,orum «*•
tentet miferia,quanto fint me ineorporabilitcr infeliciorcs. Non lolum eis
minatur Deus aflidue,non foium eis inftat gladius,arcus, vafa mortis, & fa-
gittx fuccenfurx,Sed prxfentietiam poena torquentur,& malitixfua metee»
dem in feipfisrecipiunt.dum lolicitilunt &aftuant,qua nam ratione me op.
primant,& fefe,meexcinfto,fecarosfaeiant,Plus miferiseft negorij, qupmq*
do me perdant.quam mihiquo peream.Imoego.qua in Dei voluntatem me
obtulijfecurus omnia expedo,Iili fecuri &quied elTe non poftunt,donee pa*
riant quod parturiunt, & impleant quod cogitant,&tarnen quia contra iufti<
dam & Deum cogitant.fruftra harumcogitationumdoloribus & laboribus
vexantur,cogitant enim contra Dcum confilta( Pfalm,^i.)que ftabilire non
. poterunt,
Tangitautemillud,quod 2.Reg.t<r.& /7 .Abfolom dixit.Initeconfili*
uth quid facere debéamus,Vbi multis confilijsanxie res tradsta fuit,quomo-
do' Dauid occiderent,Sed prorfus irritisomnibus mirabili Dei confilio, non
fecusatq; ludaimulto labore St dolore contraChriftUjpn egerunt.vt perdcrent ^
eufti.Semperffnquit Auguftinus^inuenimus eos maiora (upplicia ( u f t i n e t e '
qili faciunt.quam qui fuftinere videntur. Imo hoc in perpetrando quouls uno.
Icelcre contingit, Latro quot infidias metuit? quam horamïqucm locumï ^iduhtr.
quem hominem tnto habet? Adulter quot timoribus difcrutiatut?quot ma-.
chinisvtitur,antequam femel pereat? Ita omni flagitio,ptafertim ealumnis,
maiora funt fupplicia quam commoda,vbi nihil non periculi,nihil non ma*
li cogituc fufpicati miler. interim qui Deo confidit.ficm Leo impauidus&le*
cuius omnia contemn it,frems optima confeientia veritatis & innocentia.
Docemur iraq; hoc verfu ampleóti optimam confolacionem c,^u,-ainfref.
in prelfura calumnia.vtcaufa Deo tradlta, non triftemur, autioliciti fimus,/pr* saiumni*.
nec tumultuemur,Sufficit nolle,Dei caulam nos agere,in qua lie diuidamus
cum illis palfiones, vt ab ipfis externe vexemur, illi autem a fe ipfis interne,
fint illi onuspoftrum,dum interim illis non modo nos.fedmagisipfimcc fibi
lunt roultograuiusonus.Vide ergo miferrimam impiorum & calumniate-
rum conditionem. Deus eft eis onus,nos fumus illis onus, ipfimet fibi lunt mjer* conJiió.
onus Quis non horum magismifereatur.quSm impatientiusindignetur? Sa-
ne,quilibec noftrum hac impijsimmincre, &taliacosmoliri nouit, qua hie
cenfcntur.Sed cum venerit hora calumnia.non omnes in eadem Icientia per-
fiftitnusjriimium foliciti feliciter procefluta effe caiumniatorum ftudia contra
nos,qua Contra alios lecure affirmamus nihil promotura,
V y ideamüs ergo verboru proprietatem* Ecce, >aquit,velut ad*
V mirans omnes ad fpe&aculum hoc infigneprouocat, quia longc contrariumfenfibusapparetr’/>
rfr/«nr<i«i/#rrw,Aptccomponit verba, fiqui- *rllt *
dem parcurire,& ipfuna eft cü dolore eniti.Quafi cum dolore dolorem medi-
tari cos dicat,lumpta metaphora a mulieribus parturientibus,in quo pulcbrc
ftudia