D. M À R T . L V TM E . O PERr AT.
^ Id u o v e r (u s lu n t v n u s E b r * u s ,E tp a r t ic u I a ,n o n eft
©; vfq; ad voum,fuperfluit hoc loco,quas tertio verfu fomel po-
j| nitur. Ebr*us ficiDixit ftultus in cotde (uo,non eft Dcus.Cor-
g rupta&abominabilia fccerunt ftudia,non eft tàciens bonum.
I Vbi ftultus fingulari numéro perSynecdochen ponirur ptoto-
to populo,quia fequitur,fecerunt,pluraliter.
Eftautem hie Pfalmusex Gcnc.e.lumptns.vbi fimilibus verbis dicitur,
Tfi\mutUctxGc ç orruptatn c(Teterram à filijshominum,& Dominum rélpcxiflê luper fiiiosGtn' 4
^ hominum,& iniquiratcm leu maliriam;qu*hatmsebrakedicitur,id eft, ih-
iuriam, vim, obpreflionem præuaiuiffe, Quôd hic dit it plcbem deuorari.
Quareeiufdcm hiftoriatfecieshuncPIalmuih pulchre illummabit.quia ge-
nerationem impiorum fimili corraptela.fiue delcribit in prafenti liue pro-
phCratib Fut drum præualcrc, Semper enim talis generauo durât, licet aliquandoatrocius
fauiat. "
Nihil ergo hoc Pfalmo deperfecutione piorum.necdefalfis Magiflris
Stop minim loquitur,led fcôpùs eiuseft, mores & viram peccatoruni, Hue gencrationis
mh praux.dcfcribere & oftendere.Omncs homines elfe peccatores & males,qui
extra gratiatn agu'nt.Vt qui non nifi irrfuperbia, libidine, rapinay fraude, cse-
dc,& firtiilibus peccatis viutint,licet hare omnia nitantur colorare,aut neglit
gant obferuarc.Et in hune ftopunyaddueir eum Paulus Rom.3.« 5 Bm|
igtiwdniMD»i Primum malum.fons(cilicet omnium maIorum,eft igno.
torum"l‘U m rantiaDei, Quienim in primum prseceptum peccat, nullum aliorum non
praeuaricatur.At turn in prime pracepto omnia praiccpra pendeant,indeque
rcgulenrur &agantur,‘deinde nullum aliud plunbusmodis.nec pluribus ho-
minibus vio'ctur.Ex eo i’pto facile eft intelligere,quam pauCi fint boni,& inter
fiiios hominum non efleynum quifaciat bonum, Nam vt non omnesa-
dulterentur,aut hbidineriturin opcre,aut 6ccidant,omnestame eadem com-
muni incrcdulitatein primum pratceptum peccant,& data occalione iibidi-
Nalal nari'tur,occidunt,omneq; malum faciunt.ltaq; omnis filiusAdam,eft Nabal
ifte,idcft ftultus & idolarra.ignarusDei,vt hie dicitur.
ijotuttxup.ti ' lf Nonautem hociritelligcndumtft.qua'fi prorfus nihil de Deo fdanr,
R?mi. cum Rom. ï.doceat, Nomen Dei éffe manifefturn omnibiis,' Nifienim eflet fi
"nprïtiadiüinitati'sinextinguibiliter omiiibus hominibusiridita,nunquath fu-
’'jffetidqratriainuenralCurehimjdbla cölühfuht, hifi quod diuinitatem ali-
' quamelTeomnd perluatdm habuërüBiV^Öiriodoeam tribuerent bomitii-
bus,d«emonibus,& fie veriratèm Dèiin m’ébdacia vertefent,fi earn noil tffc
putaflent? Autquomodo eos honprare prsefumpfiflent, quibus nihil, id eft,
diuinitatem nulquajih exiftent^,Mibui$êistiCognoüerunt ergo,Sed in hoc
crrauerunt,quPd vérititem Deiconfmutaucrunt in mendacium,& econtra,
mendacium in veritatemüehh6êeftiid-qw»d verc Deus eft,tnbuerunt ho-
mini,aut creaturx,Et èdiuerfo,quod non eft Deus,fed mendacium, tnbue«
runt Deo,Qhödfecerunti & ad hue faciunt,qui opus & verbum Dei non in-
tclligenteSiblafphemanti& diymonibus rribuuntjRurfum placira fua, fiuc
verbum fiue opus,etiam cx dsmone iuggeftum, Deo cribuunt, frequentifli-
mum omnium malorum,
. . mflw>wjps,,i ** %ïamnecilHGen,6<fcöB&nrêH&enmficignoraffe,quod nihil de eo
WSmW* o-c. Gr-fcierint,cum iufticias PraecoNoeillis Dcum pratdicaret, Sed Spiritus meus
ne.6. inquit, non permanebit in hominibusiftis inarernum, quia carnes funt, feu
vt Ebrsus,Spiritus meus non iudicabit, non difeeptabit cumcis, non habet
1 operatioiN
p s a l m v m x i n n , «43
operationcm fùam in cis,quia èrucifixionem carms rcfpuunt, idea Spiritus
mei indicium non fuftipeot.Quibus yerbis,(iue petNoe,fiue(quod magis ere-
dolpetalios quoq; dirStisidem voluit,qiiod hicPfalmus.fciltect publiceargu-
ens eoseffe catncs,& fine fpiritu,id eft,abominabilcs & eorrpptos, non faew
entes bonum vfquc ad vnum. ■ .
lta hie ip fpititu loquens,facie contempta,& rênes fcrutatls ac corda dt-
cit,Nabal iftum negate Dcum, non in ore & ge flu& pompa, cxtcrnis.ybiDe- ,*1'
um etiam prx veris Dei amatoribus iaftat fe noffc,fed in cotde,id eft, intimp, m .s
affeftu,cuius czcitatem mox lequitur excitas quoq; mentis, vt ncc tctic de.
Deo cogitet,nec loquatur.ncc operctur.Sicut Pfal. 11, didum eft, Et Paulus
Tit.i.Dicunt fe noffe Deum.Faiäis autem negant.Hi ergo loli habent Deum,
qUi ju Dcum credunt fide non fiaa,Cmeriomnesfuntftulti,atdicuntineor-
dcfuo,Non eft Deus,
ALtcrum malum (fcilicct Huusjittiogorges malorurti,qui t x ^ TA iL ;i
hoc incredulitatis fonte proruit)eft omnia eorum ftudia (id eft, quid-
quid cogitant,fapiunt,dicunt,facmnt,ftatuunt,aut quouis modo agunt^
effe praua& abommabilia.QuafiiuxtaPaulum Tit.i.dicas,Immundisnihii
eft mundumjfed inquinata eft comm mens & confciontia.Atq; ita vno vet-
bp brcuitetpronunciar vniuerfam vitam incredulorum.vt Rom.iq-. Omnt
quod non eft ex fikjecuttum fi?.Dnâioenim,ælila(qu* hic pro ft ud ijs eft red-
difa,fieut & Pfal, 9. Annunciate inter genres ftudia eius)generale nomen efta
vt omnia fignificct.qus qmsgerere poifit confilia.conatus,verba,opera,vt o i
Uinia aut per fidem probata fit grata.aut petineredulitatem ptaua & abomr-
nataeflcinteliigamus,quscunqj homo poteft.aut facit. Nam & ApoftoiuJ
Tit.i.cum rationcm reddcrct,quatc nihil effet mundum immundis,&mqui-
nat* effent eorum mens&confeientia, non aliam dedir.quam quod effent
incrcdu'ipäc per hoc abominati,& ad omne opus bonum reprobi,
Quid ergo hie didurifunt,qui opera moraliter bona, & neutralia com-
fneati lunt>Profe£loaliud nihil.quam quod cortupta ftudia &abominata & optnmorUVxn
immunda & inquinata & infideliafingunt fibi.idem effc quod non meritG-fo"‘<0''*,'"r‘,ßA'
tia>nec demcritoria nec peccata.pcctamem merita,Siccnimmileri loquun-
tut dCceptorcs,timorcm Dei extinguentesihominibus palpantes, & gratiam
fidei minorantes. Sed refiftit eis etiam ipforummet fenfu Apoftolus Rom.14*
vbi omne,quod non eft ex fidc,peccamm vocat.Hicenim ipfi fidem confct-
entiam intcliigunt,optime loquentes, nec minus falubriter quam Caiphas
prophctauit,nifi quod luum optimum verbum,ficut & illc.non intcliigunt, ,
Sicnim homoaliquid faciens.aut viuens,quod non credit Deo placcre,id eft, tx ^
contraconfcichtiam fuam eft,*dificat ad gehennam, iam verc omnia eo-^iC4>km(Ä,
rum opera & ftudia,quaseontra eonfeientiam faciunt id eft, qua non funt
ex fide,fcuqu* non crcdunt Deo placete.ædificahtad gehchnam,Qupd <Sç
veriftimum eft,OportetcmmChriftianum hominem credere fefe in omnibus
placere Deo.
V A f lä o âütem hic locus hós vo ca td c Kde Sc opêribus #
loqUi.paululum verbofitati dandum eft.Sicur fecimus de ipe 3% ^ apniSm&t,
paffionibus,Pfal.5vFafturi idem decharitate & beneficijs vbi lo- tuaurm.
CuSfuerit.
Principio hóecertumeft,interprzeepta Dei fummum, maximum PtimiprntopA
& primum effe id,qupd ih decalpgo Mou primo loco ponitur:,. Ego Do- °/,"'<-
minus Deus tuus,qui eduxi te de terra Aegypti,Non habebis Dcosalienos
coram