y irlus ( f faliti
Dn.
O r t ih m im i
e r» .
Oratio Vocals.
Onuhtorji.
* 4 -
Corona R jgutn,
Corona ophiri^i.
Idem eft,quod altera parsdicit,£/ infsiktsrt tuo exultsbit vehementer, id
eft.vbi d ttiortc faluus fa&us fuerit. Interpresnofter, libenter verrit, falutarc,
pro falutc.nefcioqUare.Virtds autem & falus Dei, ficut vbiqi fere pro ea rc
accipitur,qua nos Dens faluos & validos facit, Vt fint donorum Dei voea-
bala magjs quam autoris,ficut faspius dixi dc fapientia Dei,de iufticia Dei &
iimilibu;.
Multa autem funt nomina,non folum in Ebraea lingua,fed & graca &
Iatina & tcutonica,forte & in omnibus alijs,quibus vires feu fortitudo figni-
fieantur,quorum differential» alio forteloco,inquircmus,Et verba lseticte &
cxultationis,Pfal.5,& 9. traQauimus.
Defiderium cordis eius tnbuifti ei,dr voluntdte Ubiorum
eius,nonfraud s/li cum. Sela.
. r^Eriphfafis gemina orationis,prior cordis,altera oris. Rhcto-
JT ricaturenimPropheta,Quid eft oratio mentis, nifi defiderium cordis?
Quid oratio oris,nifi voluntas labiorum? Alij tamen pro voluntate labio-
rumcloquiumfeuprolationcmlabiorum,fcdfegnius orationis vim fignifi-
cant,hoc enim labiorum eloquium .oratio dicetur.quo aliquid petl figmfica-
tur. Aptius ergo r.oftcr, volunra tem feu defiderium labiorum dixit,vt refpon-
derent labia eordi,4t eorum voluntas illius defidcrio, Vt exprimat ora tionem
vocakm.neorationemquidcm did,nifi & ipfa dcfidcret, e cordis defiderio
& affetiu prolata. Voluntas enim labiorum, viua & feruens eft oratio, quid
enim viuacius voluntate feu defidcrio? Nefcio ft hunc rropum Dauidki do*
quij vfquam in feripturisinuenire liceat.
Ordo fane puleher eft,quod oratio cordis,primo loco habenda fit,fine
qua labiorum oratio inutile murmur eft,Etvt vocalis oratio ncgligenda non
eft.ita curandum,vt ab oratione cordis proficifeatur,Pfallam fpiritu,Pfallam
& mcnte,ait Apoftolus,
Nonfraudaft't, Intelligitur non priuafti.non remouifti, hoc eft, curafti,
vt non fruftra oraret.nec orationem eius aucrtifti.vt non exaudires.pcr nega-
tiuam.maximc affirmatiuam orationem facicns.Quid autem dcfiderauitcor?
quid voluerunt labia? Sequitur.
Jpuoritam tu prauenifli turn in benediEiionibm qiuletdints,
pofuifit in cspite eius corenam de laptde prectofi.
TNterpres nofter perpetuo,lapidem preciofum reddit propaz,
jlideft,auroophirizo & oprimo,vtPfal*is>,quoq; vidimus.Dcniq; Pfal.n,?. p/i/.if.
fuperaurum & topafion,dicif,vbicadem di&iopaz.allufione fui,fecit cum
Topafion eogitare.ciim dicendum fuerit, Super aurum & ophirizum,funt
enim prorfus eadem ibidem vocabula.quibus Pfal.i 1 9,dicitur,Superaurum
& lapidem preciofum.Et hoe loco coronam de obrizo, Hicro, transferr, id
quod cogit communis omnium fenfus & vfus. Neq; enim coronse regum
gemmae,fed aurum funt,Manifeftum autem eft, quod de regia corona lo-
quatutjReddimus itaq; ad verbum fic, Quoniam prseuenics eum in benedi-
Qiombus bonitatis,pones in caput eius coronam ophirici, id eft, auri precio-
fiffimi.
Verbum,praruenifti,quid velit non fatis intelligo,Quantum ex Ebrsro
augurari licet,comparatiue dicitur.hoc cft.Chriftum ficefic bencdi<aum,vt
Princepseffet omnium,quibenedicuntur.eiUsq; benediftiones tales,quales
nullorum aliorum.iuxta iliud Pfal.+j-. Vnxit teDcus, Deus tuus,pr* eonfor. F^!‘.4!'
tibus tuis.Et Paulus Rom.*. Vt effet primogenitus in multis fratribus. Er
iterum,i,Cor.is.Ghriftusrefurrexitprioritise dormientium, Et Pfalm.**9..P/«<>
. 0 3 is
Qols fimiliserit Deo in filijsDei?Omninoad perfonam ifta pracuentio refer-
tur^Quanquam & hoc pulcherrimo & veriffimofenfu dicatur, quod Chri- dnipufnmtU
ftus primus omnium rcfurroxerit,Vt & hiclocus fit vnus corum, qui de
furredlione Chrifti prsdiClus fit.vt non folum ad dignitatemperfonar,fed fi- ,uti *
mul ad praeuentionem temporis pertineat.Ncq; enim Paulus eum primitias
dormientium & primogenituni vocat,dignitatis tantum pcrfonalis reipeftu,
fed & temporis.
Sit ergo fenfus,pratuenifti eum,id eft,primum fecifti in benediftionibus
illisoptimis,Quod con firmat pars fequens,quas cumRcgcm coronatum elo-
quitut.velutexplicans iftam praeuentionem.
Diximus enim hoc verfu incipereProphetam ,vt rccitet quae fint ilia,quas
cor Regis huiusdefidcraflet, & voluntas labiorum eius poftulaflet.nempc
falutem ex morte,& virtutem ex infirmitate,hoc eft,optimas benedidliones.
Oportet enim Ebraifmo ifti affuefeere.quo benediüioncs bonitatis dicuntür, in ; :
qu® larinc dicetentur,benedi£riones bona: vel potius optima:, Nam Interprcs tans.
;nofter,non rard;TobJEbraicum vertit dulce,quod proprie bonum fignificat,T“4-
Et hoe verfu,dulcedinem verrit,quod Latinus quid fit,vix mtelliget,Cura la-
tine benedi&ionemduleedinisdicamus eam,quando dulccdo conferat Vel W '"*D«.
habeat,ficut iufticiam Dei vocamus quam Deus largituf. v
Benediftiones vcro.item Ebraico idiotifmo dicuntur.quae nos beneficia
vocamus,Sicut lacob.+9.Gene.dicit,Dc benfedifilonibusvberum & vuluae,
&c.i,Rcg.a$,.Sufeipebenedi&ionemhane,quam attulit ancilla tua, Quod
omnia bcnedicentc Deo prouemant,Vt Gene, 1 .feribitur,Difcernit itaq; Pró BemJß'mn
pheta,benediftiones has Chrifti ab omnibus aliis dum eas appeliat, Tob, id Chrifti.
eft,bonasaut(uaues,cum nufquam hoc epitheto benediftiónes commen- f “"'ra
dentur.Inquo abfq, dubio de bonis fututis felóquioftendit,inquibus null la
triftitia,nullaamatitudo fit.Namqux hoc vitae tempore poffidemus quan-
tumlibet optima,non fine malitia poffidemus,dies enim mali funt.Et fufficit.
dieimalitiafua,ait Chriftus,quando&ele£l:isfuis przdixit,quod in mundo
preffuratn effent habituri,nec ipfam gratiam Dei fuauifiimam, fine labore
poffeffuri.Quovetbo praeoccupat,nequis coronam auream Chrifti inteliige- cbrfttulnnim
re praefumat temporalem,cteteris fimilem faciens eum PvCgem verbis aUcgo-ßintualibm »x.
rieis,fed non nifi in rebus bonis,hot eft,futuris & fpiritualibus,
Allegoriam ergo nobis extorquec ipla circumftantis confequcntia &
fententiae vjs.vc per impofitiónem aureas corpnas,aliud nihil petiphia&ie.osPenphrsßtiu fieri
incelligamus,quam eum Regem effe conftitutum in rebus facris, fpiriruali*
bus & optimiSjQux periphra (is non rara eft in facris litcris Iud ,5, Qui afeen-
dirisfupcrnitentcs afinas,ideft,Patricij & optimates.item, Quifedctisfupra
, in iudicio,id eft,vos :udiccs.Et,qui am bulatis in via,id eft,proletarij»vulgusSc
plcbci,Gcn,49 Inuiderunt ci habentes iacula,id eft,baliftarij.Ita hie ponesin
capite coronam obrizijid cft,eonftitueseum Regem regum, & Dominum
dominantium, ,
Quae enim effetlifta magnificentia Dci?Qu* tam grandiloquo ferm one
coepit defcribijVt Regem hunc non in hominum,fcd Dei virtute & falute
vehementer latantem,Deinde prEtuentuminoptimis benefieijsae donatum
longitudine vitje,pofitumqi in benediäionem perperuam fccerit.Et inter me-
diashasdiuinas pompaSjCaderet in easfordes, yt & apri iftius corruptibihs
iactarer gloriam,Cum tales cqronas paffim poflideanr,propria virtute & ar-
roganti^,vtquiqifuatimpijffimi&fccleratiffmii,Digni non quosin fua virtute
& falute Deus lstificet cum vuitu fuo,fed in iralua comurbet & deuo-
candos' igni tradat,vc profequetur Pfalmus.Quare maieftas turn coronanris,
. turn